Rust zacht, Caroline Pauwels

In Memoriam Caroline Pauwels (1964-2022)

 

Met grote droefheid neemt de VUB-gemeenschap afscheid van ererector Caroline Pauwels. Ze overleed op vrijdag 5 augustus 2022 in het UZ Brussel aan de gevolgen van maag- en slokdarmkanker. Caroline Pauwels laat twee kinderen na. 
 

Ze was een visionaire en bevlogen rector, een inspirerende en warme persoonlijkheid. In een tijd waarin verbindend leiderschap meer dan ooit nodig is, zullen we haar ontzettend missen.  Met de hele VUB-gemeenschap leven we mee met de familie, vrienden en kennissen van Caroline.

Laat hieronder een bericht van troost of een mooie herinnering. 

Rector met hamer

In 2016 is ze als rector van start gegaan met een sloophamer in de hand. Break down the walls, luidde het daadkrachtig in haar eerste academische openingsrede. Om te kunnen verbinden moesten eerst spreekwoordelijke muren tegen de vlakte. De muren tussen de campus en de stad, tussen de universiteit en de samenleving, tussen wetenschappelijke disciplines, tussen wetenschap en kunst ook. Caroline Pauwels is er op indrukwekkende manier in geslaagd om al die muren te slopen en in de plaats bruggen te bouwen en verbondenheid te creëren. Het resultaat oogt indrukwekkend: er is weKONEKT.brussels met als blikvangers Mindblowers en de off campus week, er is het jaarlijkse evenement Difference Day op 3 mei, de internationale dag van de persvrijheid, er is de interdisciplinaire denktank POINcaré, er was Theater Aan Zee 2021 in Oostende met Caroline Pauwels als curator én een grote VUB-inbreng tijdens het theaterfestival, enz. 

Caroline Pauwels dacht veelvuldig en grondig na over de positionering van de VUB als Vlaamse pionierende universiteit in het multiculturele Brussel, als een Urban Engaged University met een internationale oriëntatie en een sterke Europese verankering via het Eutopia-netwerk.  

Met haar beleidsplannen als leidraad positioneerde de VUB zich als uitgesproken humanistisch, radicaal divers, radicaal democratisch en radicaal duurzaam. En ja, radicaal digitaal. Door de coronapandemie werd dat zelfs brutaal digitaal. Als rector bleek ze een uitstekende crisismanager die de VUB door de beklemmende en afmattende coronaperiode heeft geloodst. Ze deed dat samen met haar team én met de studentenvertegenwoordigers die volgens rector Pauwels een cruciale rol vervulden. 

Als bestuurder van het aan de VUB verbonden universitair ziekenhuis, had ze met haar humanistische visie en maatschappelijk engagement ook impact op het UZ Brussel. 

Possibilisme en verwondering

Voor haar voorganger Paul De Knop, die een dag voor Caroline Pauwels is overleden aan de gevolgen van melanoomkanker, was optimism a moral duty. Caroline Pauwels heeft als rector aan dat optimisme een nieuwe dimensie toegevoegd, die van het possibilisme. Het diepe besef dat we de wereld beter kunnen maken, dat de wereld ons nodig heeft ook. Ze werd niet alleen een belangrijke inspiratiebron voor de hele VUB-gemeenschap, maar eveneens voor de samenleving. Haar vele mediaoptredens, columns en publicaties hebben ontzettend veel mensen geïnspireerd. In 2021 kreeg ze de prestigieuze Arkprijs van het Vrije Woord. Ze hoorde beslist bij de invloedrijkste Vlaamse intellectuelen en dat heeft de uitstraling van de universiteit zonder twijfel een boost gegeven. Vooral omdat alles wat ze zei en deed, authentiek was. Doordacht en doorvoeld. Verwondering was voor haar cruciaal. Ze schreef boeken voor een breed publiek, zoals ‘Ode aan de Verwondering’ en – samen met Jean Paul Van Bendegem en Pat Donnez – ‘Wonderlust’. In 2021 verscheen ‘Ronduit. Overpeinzingen van een possibilist’ dat een bestseller werd en nog altijd is.  

Ook hoe ze omging met haar slepende ziekte, liet niemand onberoerd. Na het vroegtijdig en noodgedwongen neerleggen van haar functie als rector in februari van dit jaar, bleef ze nog actief betrokken bij de universiteit. Ze hield zich met name bezig met ethische en reflectieve thema’s. 

Studie en carrière

Caroline Pauwels (Sint-Niklaas, 23 juni 1964) studeerde Wijsbegeerte aan de UAntwerpen en Communicatiewetenschappen aan de VUB. Na haar studie werkte ze in 1989 korte tijd op het kabinet van toenmalig Eurocommissaris Karel Van Miert waarna ze datzelfde jaar als onderzoeker startte aan de vakgroep Communicatiewetenschappen van de VUB. Ze promoveerde in 1995. Haar doctoraatsonderzoek ging over het audiovisueel beleid van de Europese Unie. In 1998 werd ze hoogleraar. Zij heeft tal van gezaghebbende publicaties op het gebied van communicatie en media op haar naam staan. 

 

Van 2000 tot 2016 was Caroline Pauwels directeur van SMIT, een VUB-onderzoekscentrum gespecialiseerd in de studie van informatie- en communicatietechnologieën, en sinds 2004 deel uitmaakt van het netwerk iMinds. Binnen iMinds leidde Caroline Pauwels het Digital Society departement dat onderzoeksgroepen van Gent, Leuven en Brussel samenbrengt. Ze kreeg in 2014 de binnenlandse Francqui-leerstoel van de Universiteit van Gent en tussen 2012 en 2016 was ze houder van de Jean Monnet Leerstoel. Ze was actief in tal van raden van bestuur, als regeringscommissaris bij de openbare omroep VRT en als lid van de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten. 

 

Haar persoonlijke strijd tegen de vergankelijkheid heeft ze verloren, maar ze leerde ons dat er altijd iets zal blijven. ‘Het gaat voorbij maar er blijft overschot’ citeerde ze een vriend. Die ‘overschot’ is in haar geval een indrukwekkende nalatenschap. De VUB-gemeenschap is Caroline Pauwels daar ontzettend dankbaar voor. 

Laat hier je bericht

Berichten

Nous sommes des amis et voisins de Caroline Pauxels. C'est avec grande trsitesse que nous avons appris son décès. C'était une personne remarquable , chaleureuse et engagée. Elle va nous manquer. Nous présentons nos sincères condoléances à ses deux enfants, Emil et Anna-Violette, et à sa famille. Axel et Dominique, 71 drève du duc, 1170 Boitsfort.

De trend van 2022 is dat de goei te vroeg "gaan". Veel te vroeg in jouw geval. It's so unfair! De VUB, en Vlaanderen bij uitbreiding, verliest haar beste rector allertijden. Als redelijk eigenzinnige VUB alumni hebben we het niet over hemels en weerziens. Die zijn er niet. Maar je positiviteit en gedachtegoed leeft wél verder in vele geesten. Bedankt voor je voorbeeldrol. 

Velen zullen u missen.Sterkte aan de familie!Chris

Als student handelsingenieur was ik stiekem een beetje verliefd op die jonge vorser in de communicatiewetenschappen. Ik wou dan ook niets liever dan mijn thesis bij haar maken. Dat wilde idee kreeg ik toen aan mijn faculteit niet verkocht, maar ik haalde mijn gram toen Caroline jaren later een leading lady bij het interdisciplinaire instituut iMinds werd en ik via mijn werkgever Belgacom met haar mocht samenwerken. Toen ik bij CultuurNet (nu publiq) begon was Caroline er onafhankelijk bestuurder. Caroline stond niet alleen voor expertise op het vlak van media  en digital society, ze was ook een collegiaal ingestelde bestuurder en een positief ingestelde coach van de directie.Een "wow" krijgen van Caroline gaf me vleugels. En te lezen uit alle reacties heeft ze heel veel mensen vleugels gegeven. We zijn de voorbije jaren in contact gebleven ... enkele sms'en, een babbel op de dijk van Oostende, een toevallig weerzien. Steeds maakte het me blij.Ik kijk altijd of je er bent als ik de Koninklijke Villa nader ... dat zal ik blijven doen. In april dacht ik je er gezien te hebben, je stuurde me een lieve sms dat het je zus was ... en ook "Hopelijk tot gauw! cx"Op dezelfde plek kreeg ik vorige week een sms dat de strijd voorbij was. Van mijn beste vriend, die de voorbije jaren letterlijk en figuurlijk naast jou en Paul stond. Hij verloor op minder dan 2 dagen zijn dichtste collega's, 2 zeer verschillende maar fantastische mensen.De tranen blijven komen als ik lees wat jij, Caroline, voor zovelen betekent. Tranen van droefenis, maar ook van geluk ... om wie je bent, om je wijze woorden, om al het mooie dat je ons gegeven hebt. Leve de verwondering, leve Brussel, leve de VUB ...

Het heeft me enkele dagen gekost om alle emoties, gevoelens en de bijhorende woorden op een rijtje te zetten omtrent het heengaan van uw prof. Pauwels. Naast jullie mama was ze namelijk ook rector van de VUB en in die hoedanigheid heeft ze mij dan ook diep weten raken. Als VUB'ers worstelden we echt met een diepgeworteld minderwaardigheidscomplex ten opzichte van de andere universiteiten. Toen prof. Pauwels rector werd was dit eerst aan mij voorbijgegaan maar op een bepaald moment was ze te gast in 'Alleen Elvis blijft bestaan' met Thomas Vanderveken en ik weet nog dat ik toen enorm maar echt enorm onder de indruk was van haar persoon. Ik en mijn vrienden hadden vanaf toen iets van: 'Als iemand die zo belezen, onderbouwd, overwegend, menselijk en warm zich met trots verbindt aan de VUB, waarom wij dan niet?'  prof. Pauwels heeft me mijn trots over mijn alma mater gegeven, mijn eigenwaarde. En ze zal altijd vervlochten zijn hiermee. Nooit vergeten, altijd herinnerd in die warme herinnering aan de VUB. Haar deur stond altijd open voor de studenten, ook voor kritiek, dit is iets wat alleen de groten onder ons kunnen opbrengen. Ze heeft steeds met geduld en empathie gecommuniceerd met de studenten, steeds luisterend naar onze zorgen, maar ook standvastig wat soms ook nodig is. Ze heeft me mijn masterdiploma gegeven en is echt oprecht een gesprek aangegaan met mij. Een jaar later herkende ze me op de gay pride, een jaar later!!Sinds Elvis blijft bestaan heb ik uw mama altijd met enorm veel plezier gevolgd in alles wat ze deed. Ze was een pilaar in de kathedraal van de VUB. Onze constructie is onvolledig zonder haar. Ze was een persoonlijke held van mij, iemand waar ik onnoemelijk veel respect en bewondering voor had.Ik ben zeer dankbaar voor wat ze ons heeft gegeven. Zeer dankbaar, ik neem het mee.Ik kan me zelfs niet inbeelden welk verdriet er aan het razen is door jullie hoofd, lijf en leven. Een moeder verliezen is één van de pijnlijkste dingen in je leven die je kan meemaken.Tegenover al dat verdriet staat evenveel liefde. Ze was enorm geliefd, ik hoop dat jullie je daar binnen enige tijd, wanneer de pijn minder rauw is, aan kunnen optrekken. Ik wens jullie onnoemelijk veel sterkte nu en in de komende periode. Ik hoop dat jullie troost vinden bij mekaar en mekaar ook rechthouden. Dit is tenslotte ondraaglijk zwaar. Jullie zijn in mijn gedachten. 

Je liefde voor de VUB was zo immens groot dat ze aanstekelijk werd. De verbindende waarden die je tot op het einde actief bleef uitdragen, niet enkel in woorden, maar ook in daden, en je pleidooi voor verwondering, lokten me naar de VUB.Ik zal me voor altijd het moment herinneren, nog jaren voor ik die eerste stap zette, en toen ik nog niet wist wie je was, toen onze blikken kruisten bij een feestelijke gelegenheid op de campus waar ik toen nog bezoeker was. Stralend als een zon danste je met de studenten. Je had een glimlach zo warm als een omhelzing.Je had een uniek talent om mensen te zien, te erkennen en te waarderen. Je had nog zoveel te geven aan deze wereld.Ik betreur dat ik je niet langer en beter heb kunnen leren kennen.Veel sterkte aan je kinderen en vrienden.

Lieve Caroline, wat ben ik dankbaar dat ik je mocht kennen. Eerst als VUB-student, daarna toen ik als jobsudent bij jullie op de dienst kwam meewerken aan het doctoraat van Katia. Je hebt zoveel betekend voor zoveel mensen. Altijd toegankelijk en positief, steeds de kansen zien voorbij de problemen. Jij mag nu eens echt zeggen dat je de wereld beter en mooier hebt gemaakt. Je lach zal gemist, maar altijd herinnerd worden.

Aan al wie Caroline Pauwels persoonlijk heeft gekend en liefgehad, in het bijzonder haar kinderen, vrienden, familie en collega's: mijn oprechte deelneming bij dit enorme verlies.Ik zal me Caroline altijd herinneren als de warme rector van de VUB, die mooie vrouw met haar warme stem, altijd goedlachs, positief gestemd en moedig, ook in donkere dagen. Iemand die het goede in mensen zag en de strijd aanging tegen onrecht. Een sterke en inspirerende vrouw met een uitgesproken visie en de verwondering van een jong meisje. En iemand die altijd en overal de verbinding opzocht en zo ook communiceerde.Ik heb haar helaas nooit persoonlijk ontmoet, maar ben haar met interesse beginnen lezen en beluisteren, nadat ik een interview met haar had gelezen op het moment dat ze rector werd van de VUB. Ik wens ieder van u de moed en de kracht om, gesteund door elkaar, troost te vinden in de vele mooie herinneringen die deze prachtige vrouw achterlaat. Caroline leeft ongetwijfeld verder in ieder van u. Moge achter elke traan van verdriet een glimlach van herinnering schuilen.Birgitte   

Caroline leeft verder in onze gedachten, ze is een warm en inspirerend mens en een voorbeeld voor ons allen. Sterkte voor de familie, vrienden en naaste collega's.

Geachte heer Danckaert Jan , als wijkverantwoordelijke van politie voor de VUB heb ik het moeielijk met het heengaan van uw voorganger Caroline Pauwels.Met mijn projekt studentenflik hebben we heelwat gedialogeerd , ik weet nog dat ik een videogesprek georganiseerd had met onze hiérarchie en de voorstelling deed van de deelnemende commissarissen waarna  Caroline onmiddelijk  haar respect  voor mij toonde met woorden "Pascal dank U voor je inzet" want ze wist goed waar ik mee bezig was . ; ik zal deze woorden en de spontaniteit van Caroline nooit vergeten  , grote dame.Waarom heb ik het moeielijk , ik deed mijn best om ergens een adres te vinden in haar omgeving  waar ik mijn medeleven  zou kunnen betuigen zonder resultaat .Ik denk dat ik toch op het juiste adres ben om mijn signaal via U te laten geworden aan de  omgeving van Caroline. "Caroline ,ik vond het zo zalig om met jou in dialoog te gaanje was een luisterend oor voor mij  met mijn projekt "Studentenflik " en mijn  andere diensten voor de VUBik fluister je de woorden "Goede reis...  k'zal je niet vergeten en wees gerust kzal mij blijven inzetten voor de studenten en de VUB" Jan ik dank U om mij te lezen

We miss you so much.

Beste Caroline “De essentie zijn de mensen” zoals het je in een van je interviews verklaarde. Die boodschap is bij velen zowel binnen als buiten de VUB en in het bijzonder bij mij, dieper doorgedrongen. Dat geeft heel wat meer zin aan het leven.Vooraleer dat jij je campagne voor het rectoraat ondernam wist ik wel wie professor Caroline Pauwels was, had ik o.a. binnen de Wetenschapskaravaan gezien kunnen zien hoe  je met groot enthousiasme aan breed publiek over wetenschap en onderzoek kon vertellen, maar het is tijdens je eerste campagne voor het rectoraat dat ik heb vastgesteld met welke kracht je mensen kon overtuigen om acties te ondernemen. In het gesprek waar we het over vicerector hadden, werd het onmiddellijk duidelijk dat voor jou de mens, het personeel, de student centraal moesten staan. Drie dagen na ons gesprek werd je kandidaat rector!!!  Jij haalde het en dat is voor onze VUB een heel goede zaak geworden.Met je positieve ingesteldheid heb je heel wat mensen aangezet om acties te ondernemen en in het bijzonder acties waarbij anderen werden ondersteund. Met jouw steun voor o.a. het STEM-steunpunt-Brussel werd het mogelijk de leerkrachten in de Brusselse scholen te ondersteunen in de implementatie van STEM. Dit is maar een klein voorbeeld binnen het enorme werk dat je verricht hebt om onze VUB met Brussel te verbinden (weKONEKT).Ook machtig is de brug die je - na overtuiging van de groten in het veld - hebt gebouwd tussen kunst en wetenschappen. Indrukwekkend. Je inzet kende geen limieten. Maar als het leed te groot wordt moet men kunnen stoppenMet jou en je voorganger Paul verliezen we twee kapiteins die aan het VUB-schip een mooie koers hebben gegeven. Moge we dit in onze daden blijven respecteren: warmte, vrijheid, gelijkheid en solidariteit.Henri Eisendrath 12 augustus 2012

Wat inspireerde ze mij. Ik voel me trots dat ik in 2020 onder het rectorschap van Caroline heb mogen afstuderen (en dan wel op de Grote Markt in Brussel ondanks de coronapandemie). De wereld heeft meer mensen als Caroline nodig. Ik ben dankbaar haar te mogen ontmoeten en draag haar visie en optimisme graag uit naar mijn omgeving en de rest van de wereld. We gaan je missen, Caroline. Veel sterkte aan familie en vrienden.

We have known Caroline as a loyal friend, a keen interlocutor, an attentive neighbour, loving mother of two of our children’s best friends. We will remember her as a particularly open-minded, cheerful and generous person, constantly active, mentally and physically, radiating optimism and positivity, with a great deal of empathy for others and an advanced sense of civic engagement, a natural talent in appealing and effective communication, someone you could not help admiring, liking and wanting to remain for ever friends with.We think a lot these days about Anna Violette and Emil, as well as about the rest of Caroline’s family, and we wish them all the strength it takes to overcome her passing and tenderly preserve in their minds and souls the fragments of memories of her that they consider the most precious.Theo Karapiperis and Maria Psylla

We wisten al een tijdje dat deze trieste dag zou komen liefste Caroline. Woorden schieten te kort, maar herinneringen en mooie momenten helpen ons allemaal door deze moeilijke periode. Bruggen bouwen en connecteren deed je al van bij de opstart van IBBT (later iMinds). Het belang van multidisciplinair onderzoek en de maatschappelijke relevantie ervan was daar terecht je dada. Ik heb het voorrecht gehad om nauw met je samen te werken bij iMinds en koester de vele professionele en vriendschappelijke momenten samen. Ook onze liefde voor de zee en Oostende deelden we. De dijk zal vanaf nu niet meer hetzelfde zijn. Het besef dat we je niet meer zullen zien voorbij fietsen of zwemmen in de zee ‘s morgens vroeg moet nog komen. Ook tijdens de iMinds short-ski hebben we genoten van die andere natuur elementen: de bergen en de sneeuw, samen met je prachtige dochter Anna-Violet. Je mama, zussen en kinderen Emiel en Anna-Violet kregen veel te weinig tijd met jou.Enorm veel respect voor hoe je in het leven stond, altijd vrolijk, beschikbaar voor anderen en met veel liefde en warmte. Bedankt voor alle fijne momenten. Ik ga je missen, maar de ‘verwondering’ zal blijven.Heel veel sterkte aan je familie en kinderen. Birgit, Mark, Ruben en Lotte.

Ik had net haar boek 'Ronduit' gekocht die ik, als alumni student van de VUB, via de nieuwsbrief had ontdekt. Ik geloof ook in positief in het leven staan. Die mooie gedachte laat Caroline Pauwels zeker na.Heel veel sterkte gewenst aan familie, vrienden en collega's.

Beste Caroline mijn  oprechte deelneming, rust zacht.Bedankt VUB dat je mij een extra dimensie hebt gegeven.Pierre

De warme persoonlijkheid sierde je reeds als studente en straalde af op jouw omgeving. Met je gedrevenheid kon je het verschil maken. Rust nu maar zacht, Caroline. Innig medeleven en veel sterkte aan de familie en dierbaren van deze bijzondere vrouw.

Caroline was een markante dame die veel voor de studenten deed en speciaal voor vrouwen. De Graduate Women International is haar dankbaar voor haar inzet voor vrouwen.Wij zullen haar enthousiasme herinneren en blijven waarderen.