EUTOPIA werd opgericht door de Vrije Universiteit Brussel, the University of Gothenburg, L’Université Paris Seine, The Pompeu Fabra University Barcelona, the University of Warwick en the University of Ljubljana na een oproep van de Europese Commissie tot meer en betere samenwerkingen tussen Europese universiteiten over de landsgrenzen heen.
De zes EUTOPIA-partners willen een Europees netwerk van campussen uitbouwen door gezamenlijk wetenschappelijk onderzoek uit te voeren en uitwisselingen van studenten, onderzoekers en personeelsleden. Op die manier wil ze de kwaliteit van het Europese onderwijs verbeteren, alsook haar internationale reputatie en aantrekingskracht verbeteren. De universiteiten nemen in dat kader daarom vandaag al een reeks gemeenschappelijke initiatieven, waaronder beurzen die doctoraatsstudenten toelaten hun onderzoek aan twee instellingen te voeren en gedeelde masteropleidingen zoals de ‘International Studies and Integration’ die vanaf 2019 aan de VUB en Univeristy of Warwick zal gegeven worden. Daarnaast zijn er deze zomer ook speciale summer schools aan de Pompeu Fabra Univeristy in Barcelona voor EUTOPIA-studenten. Verder is er het EUTOPIA International Fellowship programma dat onderzoekers toelaat tijdelijk hun research uit te voeren aan een van de partnerinstellingen.
De extra Europese steun van vijf miljoen euro zal de universiteiten toelaten hun Europees onderwijsproject de komende jaren verder uit te rollen. Dat de Europese Commissie de kandidatuur van EUTOPIA weerhield, is een belangrijke erkenning voor het project, licht VUB-rector en mede-initiatiefnemer Caroline Pauwels toe:
“Ik ben trots dat de de Vrije Universiteit Brussel samen met vijf andere ambitieuze Europese universiteiten van de EUTOPIA-alliantie door de Europese Commissie werd geselecteerd als één van de zeventien pilootprojecten voor het uitbouwen van een ‘Europese universiteit’. Ons gezamenlijk doel is om een Europese gemeenschappelijke leergemeenschap en kennisgemeenschap te creëren die onze universiteiten omvormt tot zogenaamde ‘living labs’ voor onderwijs, onderzoek en innovatie. Door middel van open science en open onderwijs creëren we met EUTOPIA een gezamenlijke 'multiversiteit' met een sterke meertalige, multidisciplinaire en multiculturele onderzoeks- en onderwijsagenda. EUTOPIA betekent voor de VUB en haar partners dé strategische opstap naar een noodzakelijke Europese Universitas en humanitas. Als onderzoeksgedreven onderwijsinstelling is een doorgedreven Europees partnerschap en versterkte mobiliteit de enige weg naar een echte 21ste eeuwse universiteit.”
EUTOPIA verenigt meer dan 165.000 studenten en 30.000 personeelsleden in zes landen, met 90.000 internationale alumni die verbonden zijn met de aangesloten universiteiten. De universiteiten van EUTOPIA beschikken samen over onderzoekscentra in 760 kennisgebieden.