4 oktober is Werelddierendag. Die dag staat niet alleen het welzijn van huisdieren centraal, maar ook dat van de vele dieren die in laboratoria worden gebruikt. In België gaat het jaarlijks om bijna een half miljoen proefdieren (laatste cijfer 426.585 in 2023). Hoewel onderzoekers hun uiterste best doen om dat aantal te beperken, blijft bewustmaking en educatie essentieel. IC-3Rs, het innovatiecentrum rond proefdiervrije methoden aan de Vrije Universiteit Brussel, zet hierbij sterk in op het 3V-principe: vervangen, verminderen en verfijnen.
“Doel is om proefdierexperimenten zoveel mogelijk te vervangen door alternatieve, proefdiervrije methoden”, zeggen onderzoekers van IC-3Rs. “Als dat omwille van wetenschappelijke relevantie of het ontbreken van een geschikt alternatief niet haalbaar is, streven onderzoekers ernaar het aantal gebruikte dieren te verminderen tot een strikt minimum. Daarnaast blijft het welzijn van de dieren centraal staan. De derde pijler van het principe, verfijnen, richt zich op het verbeteren van de omstandigheden waaronder proefdieren worden gebruikt.
Naast het ontwikkelen van nieuwe proefdiervrije methoden trekt Prof. Axelle Cooreman, die de dagelijkse leiding heeft van IC-3Rs, ook het land in om kinderen en jongeren kennis te laten maken met het 3V-principe. Tijdens interactieve workshops ontdekken leerlingen hoe wetenschappers de veiligheid, maar ook de mogelijke giftigheid van chemische stoffen, zoals geneesmiddelen, kunnen onderzoeken zonder gebruik van dieren. Ze leren wat een proefdiervrije methode inhoudt en gaan in debat over de ethische en wetenschappelijke aspecten. “Zo bouwen we samen aan een toekomst waarin wetenschap, innovatie en dierenwelzijn hand in hand gaan”, aldus IC-3Rs.
IC-3Rs, het expertisecentrum aan de Vrije Universiteit Brussel, ondersteunt onderzoekers bij de transitie naar het gebruik van proefdiervrije methoden. “Met een sterke focus op onderzoek en educatie werken we samen aan een maatschappij waarin wetenschap en dierenwelzijn hand in hand gaan.”