Ik zag op video de pakkende getuigenis van een man van middelbare leeftijd die vertelt hoe het voor hem als kind was om aan alcohol verslaafde ouders te hebben. Via het ganse proces krijgen de studenten in het prille begin van hun opleiding een inkijk op alle mogelijke aspecten van ernstig ziek zijn. Blijkbaar is het nodig om speciale en intensieve opleidingen op te zetten om te voorkomen dat de studenten bij het opbouwen van hun professionele identiteit de patiënt uit het oog zouden verliezen.
Het doet mij stilstaan bij wat eerder onderzoek al aantoonde: in de loop van hun studie zou het empatisch vermogen van geneeskundestudenten afnemen door de focus op training en de meer bio-medische en technische aspecten van hun opleiding. Ook zouden studenten zich spiegelen aan het gedrag van gezaghebbende slechte voorbeelden. Het is net op die vaststelling dat de twee Deense onderzoekers en lesgevers een antwoord proberen te geven: de focus moet liggen op de patiënt in zijn totaliteit.
De pakkende getuigenis van een man die vertelt hoe het voor hem als kind was om aan alcohol verslaafde ouders te hebben
Dit inzicht is niet vrijblijvend. Om een patiënt te genezen of de beste zorg aan te kunnen bieden, heeft een arts ook de patiënt nodig. Moet hij of zij de patiënt begrijpen en inzicht hebben in diens context en perspectief. Door hun holistische benadering en het feit dat ze doorgaans werkzaam zijn in de leefgemeenschap van hun patiënten, is dit voor huisartsen meer vanzelfsprekend dan voor specialisten. Maar het is daarom voor die laatsten niet minder belangrijk.
Evenmin is het een vrije keuze. Het heeft geen zin om zorg te verlenen tegen de wil van de patiënt in. Doorgaans werkt dat niet. Dat verhoogt enkel de kans op therapieontrouw en ontevreden patiënten. Een zorgverlener moet zijn patiënt mee hebben.
Niet voor niets is het woord ‘samen’ een belangrijk woord in mijn boek rond Patient Empowerment en van de VZW Patient Empowerment die zopas werd gelanceerd. Wat voor mij evident is, zo begreep ik in Leiden, is het voor studenten geneeskunde en dus de toekomstige artsen blijkbaar niet altijd.
--