Bij aannemer Joe kan je terecht voor het betere bouwwerk. De Amerikaanse president – vorige week nog in Brussel – heeft zijn geliefde slogan ook aan de G7 kunnen slijten: Build Back Better for the World. President Biden wil graag dat de westerse economieën hun duit in het zakje doen om arme en opkomende landen vooruit te helpen. En daarbij China met zijn zogeheten Nieuwe Zijderoute te dwarsbomen.
Deze column verscheen eerder op tijd.be. Auteur: Caroline Pauwels, rector en professor communicatiewetenschappen aan de VUB.
Ik weet uiteraard wel dat het om stratego op wereldschaal gaat. Op onze campus lopen genoeg collega’s rond om me dat haarfijn uit te leggen. Maar ondanks de geopolitieke motieven, blijf ik vinden dat Build Back Better niet alleen goed bekt, maar ook juist klinkt. Die drie woorden vatten de opdracht waar we met ons allen voor staan perfect samen.
Sinds maart vorig jaar hebben we alles uit de kast gehaald om niet alleen ons gezondheidssysteem, maar ook het bedrijfsleven, het onderwijs en tal van andere sectoren maximaal overeind te houden. Het kostte bloed, zweet en tranen. En het was niet overal mogelijk, denken we maar aan de ravage in de cultuursector en de horeca.
Als we met Europa, de VS, Canada en Japan duurzaam willen heropbouwen, zullen we ook moeten bouwen aan het vertrouwen van de burgers in de instellingen.
De dodentol van de pandemie blijft uiteraard het ergst – en we moesten er alles aan doen om erger te vermijden - maar nu de wetenschap de hemel heeft doen opklaren, zien we pas helder hoe onze samenleving eraan toe is. Laten we daarom van het momentum gebruik maken om niet alleen voorbij de pandemie te kijken, maar al wat al lang fundamenteel fout loopt in onze wereld eindelijk aan te pakken.
De G7 wil multinationale ondernemingen meer belasten en dat is alvast een goede start. En als de wereldwijde investeringen in arme en opkomende landen gebeuren met respect voor milieu, klimaat en arbeidsvoorwaarden – waarmee de G7-landen het verschil met China willen maken - dan klinkt dat hoopvol. Als we met Europa, de VS, Canada en Japan duurzaam willen heropbouwen, dan zullen we ook moeten bouwen aan het vertrouwen van de burgers in de instellingen.
PFOS
Dichter bij huis kan het beslist ook veel beter. Hoofdredacteur van deze krant Isabel Albers schrijft terecht dat het verontrustend is “dat ondanks al die reglementering en procedures het PFOS-schandaal rond 3M toch is kunnen gebeuren.” De overdreven focus op regels en reglementen mist geregeld zijn doel. Het is iets waar we als universiteit ook onder kreunen, maar vooral ons universitair ziekenhuis ondervindt dit elke dag aan den lijve. Mijn collega en CEO van het UZ Brussel Marc Noppen stelt dat de bureaucratie en complexiteit van ons land niet alleen de gezondheidszorg aantast, maar in volle coronacrisis ook mensenlevens heeft gekost. Marc benoemt de dingen en heeft er pas een bevlogen boek over geschreven, met de passende titel: ‘Gewoon anders. Een vurig pleidooi voor een ongewone gang van zaken’.
Het is een paradox: nooit eerder waren er zo veel controlemechanismen om te voorkomen dat zaken fout lopen, tegelijk hebben velen van ons geen greintje vertrouwen meer in een goede afloop.
Laten we duurzaam bouwen aan vertrouwen. Ook bij de burgers. Recent onderzoek van de VUB en de Koninklijke Militaire School toont aan dat desinformatiecampagnes het vertrouwen van de burger in het vaccin én van de consument in het economisch herstel wel degelijk hebben aangetast. Fake news fnuikt het vertrouwen en dat is verontrustend. Het is ook een paradox: nooit eerder waren er zoveel controlemechanismen om te voorkomen dat zaken fout lopen, en tegelijk hebben velen van ons geen greintje vertrouwen meer in een goede afloop.
Hoger opgeleiden blijken dan weer wél vertrouwen te hebben in wetenschap en overheid. Ook hier zien we dat onderwijs de sleutel is, of toch een van de sleutels, willen we duurzaam bouwen aan vertrouwen. Wij zijn alvast klaar om na de zomer een nieuwe generatie eerstejaarsstudenten te verwelkomen. Op campussen waar niet alleen het gras, maar ook al de rest weer groen is. Eindelijk. Toch?