Euthanasie bij psychisch lijden: “We moeten aanvaarden dat de patiënt ondraaglijke pijn ervaart bij psychisch lijden”

Geen euthanasie, wel palliatie
Bij aanvang van het debat werd nagegaan hoe de verschillende geloofsovertuigingen tegen euthanasie aankijken. Psychiater Marc Calmeyn hield vast aan de leer vanuit Rome, waarbij euthanasie niet kan, maar palliatie wel. Voor psychiater Dr. Blanche Apfelbaum, die van joodse origine is maar niet praktiserend, heeft de joodse patiënt geen recht op zelfbeschikking tussen leven en dood. Ook hier kan palliatie wel, maar geen euthanasie. Bij de islam is actieve euthanasie niet toegelaten, en over palliatieve sedatie is er wel wat discussie, aldus huisarts Dr. Abdellatif Riffi.
 
Doorverwijzen of niet?
Hamvraag is of katholieke, joodse en islamitische artsen patiënten met een concrete euthanasievraag doorverwijzen naar een LEIF-arts? Dr. Riffi kreeg in zijn praktijk nog nooit een aanvraag voor euthanasie van een gelovige moslim, wel van andere patiënten. “Ik probeer eerst de sociale context te begrijpen, zeker bij psychische lijden en depressie. Lukt het niet om dat aan te pakken, dan verwijs ik door.” In haar 40 jaar ervaring heeft Dr. Apfelbaum nog nooit een aanvraag tot euthanasie gekregen: “Een gelovige jood zal dit nooit doen.” Mocht ze dan toch een patiënt hebben die het aanvraagt, zal ze met de patiënt in gesprek gaan en kijken hoe het verder loopt. Lukt dit niet, dan zou ze doorverwijzen. “Maar het begrip terminaal bij psychisch lijden is niet duidelijk.” Dr. Calmeyn schetst een gelijklopend verhaal. En wanneer ze doorverwijzen, zien ze dit niet in strijd met hun geloof, want er is nog de Eed van Hippocrates.
 
Wat is psychische pijn?
“Zowel lichamelijke als psychische pijn is niet te meten. Als artsen moeten we leren aanvaarden dat de patiënt ondraaglijke pijn, ook psychische pijn ervaart. Bij euthanasie staat de patiënt centraal”, aldus Prof. Distelmans. “De huidige euthanasiewetgeving schetst een bepaald kader, waarin er eigenlijk maar weinig vertrouwen in de artsen is. Artsen zouden zich vrijer moeten kunnen bewegen, zoals in Nederland het geval is, waar meer aan artsen wordt overgelaten.”