Nieuw VUB-onderzoek wijst uit dat tijdens de coronacrisis de berichten op Twitter die het meest gedeeld en geliket werden van betrouwbare bronnen kwamen
Nieuws volgen via social media wordt alsmaar populairder. Maar de voorbije jaren groeide ook het aandeel fake news aanzienlijk. Liefst 38%* van de Europese social media gebruikers komt er zelfs dagelijks mee in aanraking. Toch blijven kanalen als Twitter wel geschikt om grote groepen mensen te bereiken en correcte informatie terug te vinden. Een studie uitgevoerd aan de Vrije Universiteit Brussel toont namelijk dat de tweets over het coronavirus die het vaakst geretweet en geliket werden door Twitteraars afkomstig waren van de accounts van bijvoorbeeld erkende mediabedrijven, overheidsinstellingen en academici.
Om informatieverspreiding en de aanwezigheid van fake news op Twitter tijdens de coronacrisis in kaart te brengen, ontwikkelden dr. Marlen Komorowski en prof. dr. Ike Picone (SMIT-VUB) samen met collega’s Tien Do Huu, Nikos Deligiannis en Giannis Bekoulis van het Department of Electronics and Informatics (ETRO-VUB) een “crawler”. Deze speciale zoekmachine verzamelde ruim 50.000 tweets over COVID-19 die tussen 17 en 24 maart van dit jaar door Europese Twitterprofielen werden verstuurd. Door vervolgens het aantal likes en retweets van deze tweets te tellen, konden de onderzoekers bepalen welke tweets de hoogste interactie genoten.
Recept voor Twitter-succes: bekende kop, coronacijfers en tips
Wat blijkt uit de analyse? Tweets van gekende nieuwszenders zoals Sky News of BBC en van publieke instellingen zoals de “International Observatory of Human Rights” of het “European Centre for Disease Prevention and Control” werden het vaakst geretweet en geliket. Verder lieten posts van invloedrijke academici, politici en journalisten een hoog engagement optekenen, maar ook andere bekende gezichten of bedrijven zoals Greta Thunberg en Snapchat scoorden opvallend veel likes en retweets. Tot slot stelde de onderzoekers vast dat vooral tweets met nieuwe cijfers over de pandemie, tips rond het coronavirus en persoonlijke verhalen het vaakst geretweet en geliket werden. Ze vonden geen indicatie dat het daarbij gaat om fake news.
Dr. Komorowski licht de resultaten verder toe: “Op Twitter zie je een ontzettende variatie aan stemmen. Dat was tijdens de coronacrisis niet anders, maar in hun zoektocht naar informatie kozen Twitteraars gelukkig voor betrouwbare bronnen. Dat is ook het resultaat van de inspanningen die Twitter levert om desinformatie aan te pakken. Zo werden tijdens de coronacrisis tweets verwijderd die ingingen tegen de aanbevelingen van de gezondheidsautoriteiten en werkte het platform samen met instellingen zoals de FOD Volksgezondheid om gebruikers zoveel mogelijk naar betrouwbare informatie te begeleiden. Met deze studie willen we uiteraard niet ontkennen dat er nog altijd fake news circuleert op sociale media. Maar ze toont wel aan dat het voor publieke instellingen nuttig blijft om er aanwezig op te zijn om desinformatie mee aan te pakken en gebruik te maken van het grote bereik die sociale media bieden.”