‘Deze voormiddag heb ik een heel lang bezoek aan onze afdelingen intensieve zorg en midcare gebracht. In de quarantaineruimtes ging ik niet binnen, omdat je dan zo’n ruimtepak moet aantrekken. Maar aan de ingang van elke gesloten ruimte staat een videoscherm, zodat je contact kunt maken met wie binnen aan het werk is.’

Dit opiniestuk verscheen eerder op tijd.be (+).

‘Je merkt toch dat het zorgwerk begint te wegen. We zijn al 47 dagen verder, en onze mensen werken nog altijd in shifts van twaalf uur, waarin ze maar drie keer naar buiten kunnen. Op intensieve zorg liggen nog altijd 24 patiënten, van wie ongeveer

drie op de vier beademd worden. Onze medewerkers hebben veel patiënten zien sterven. Die schrijnende toestanden spelen in op de gemoedsgesteldheid. De psychologische weerslag is groot: je kan niet continu op adrenaline teren.’

‘Het is er een drukte van jewelste, met artsen, assistenten, studenten en verpleegkundigen die in de weer zijn. En toch valt op hoe georganiseerd alles nog altijd verloopt en hoe goed de nieuw samengestelde teams, met ook mensen van het operatiekwartier en anesthesie maar ook diëtologie, pneumologie en heelkunde bijvoorbeeld, op elkaar ingespeeld zijn. Er komt ook veel creativiteit aan te pas. Zo kwam ik in een ruimte waar enkele dames achter schermen en telefoons zaten. Het bleek te gaan om mensen van de fertiliteitskliniek, die dicht is. Daar bemannen ze normaal een groot callcenter, van waaruit ze vrouwen - vaak over de hele wereld - bellen om hen te briefen wat ze moeten doen in functie van de status van hun hormonen.’

De psychologische weerslag is groot: je kan niet continu op adrenaline teren.

‘Nu zijn die mensen op intensieve aan de slag, waar ze drie keer per dag proactief met de familie bellen om te vertellen hoe het met de patiënt gaat. Studenten geneeskunde gaan vervolgens met tablets en smartphones naar het bed van de patiënt om zo

rechtstreeks contact te kunnen leggen. Daarbij hoor je fantastische verhalen. Zoals dat van een vrij jonge patiënt die er erg aan toe was. Bij hem was een tracheotomie gemaakt, een opening onder de adamsappel om makkelijker te kunnen beademen. Hij was blijkbaar heel angstig, maar de geruststellende contacten met zijn familie hebben hem er mee bovenop geholpen.’

‘Dat contactpunt met de familie is wellicht een van de zaken die we uit deze crisis meenemen. We denken ook al na over de afbouw van de extra capaciteit. We hebben al één Covid-verpleegafdeling gesloten en willen nu hetzelfde doen met een van

onze intensieve afdelingen. Dat blijkt mogelijk nog complexer te zijn dan de uitrol van de maatregelen. Want in ons achterhoofd moeten we rekening houden met een nieuwe uitbraak, al weet niemand wanneer en hoe erg die zal zijn. We moeten dus nog altijd snel kunnen schakelen.’

Nu we de maatschappelijke lockdown progressief beginnen af te bouwen, is het afwachten welke effecten dat heeft op het aantal nieuwe patiënten.

‘Op papier is dat gemakkelijk. Maar in de praktijk gaat het om de jobs van mensen. In de rush van het moment konden we die gemakkelijk verplaatsen, maar dat wordt minder vanzelfsprekend. Mensen zijn geen jojo’s. Je botst snel weer op je limieten. Het is ook de vraag of van elk ziekenhuis verwacht wordt dat het zich nog openstelt voor Covid-patiënten. Ik bel daarover morgen met Nederlandse collega’s, zij zitten met dezelfde vragen.’

‘In principe kunnen veel mensen zich wel vinden in het voorstel dat ik lanceerde om met dedicated Covid-ziekenhuizen te werken. Maar nu we de maatschappelijke lockdown progressief beginnen af te bouwen, is het afwachten welke effecten dat

heeft op het aantal nieuwe patiënten. Daarom denk ik dat zo’n structurele reorganisatie van het ziekenhuislandschap nog niet voor de eerste zes maanden is, en we zolang met een grote mate van flexibiliteit en onzekerheid moeten leren omgaan.’

---

Het UZ Brussel, ziekenhuis van de VUB, kan alle financiële hulp gebruiken bij de aankoop van noodzakelijk medisch materiaal, zoals mondmaskers en beademingsapparatuur. De kost voor een geavanceerd beademingstoestel ligt zeer hoog en kost makkelijk tussen 50.000 en 60.000 euro per toestel. Onnodig te zeggen dat elke steun meer dan welkom is. Steun het UZ Brussel in coronatijden of raadpleeg meer info over de UZ Brussel Foundation.