Vlaanderen zal verbrusselen, al was het maar omdat de contouren van een meertalige, superdiverse toekomst nu al in de hoofdstad van België en Europa zichtbaar zijn. Daarom moet de VUB haar plaats in Brussel aangrijpen om zich te onderscheiden van andere universiteiten, en wel met een interdisciplinaire aanpak die inspeelt op de Brusselse realiteit, die tegelijkertijd een Europese en mondiale is. “We moeten er voluit voor kiezen om een grootstedelijke universiteit te zijn,” aldus De Knop.
Toekomstgericht onderwijs
Een tweede opportuniteit voor de VUB ziet Paul De Knop in het toekomstgerichte onderwijs van de universiteit. Meer dan 60 % van de huidige jobs zal verdwijnen, “maar ik stel het liever positief: de meeste jobs van morgen bestaan vandaag nog niet.” Daarom moet de VUB meer zijn dan studeren alleen en ervoor zorgen dat studenten de kans krijgen vaardigheden te ontwikkelen die hen succesvol zullen maken, wat ze later ook doen. Met haar onderwijsvisie, zo zei De Knop, heeft de VUB de sleutel van de toekomst in handen: “Waar kan je beter studeren dan aan een universiteit die van haar studenten redelijk eigenzinnige individuen maakt, individuen die zich engageren voor een duurzame humanistische maatschappij, die wereldburgers worden, die een vrije onderzoekende houding ontwikkelen en die meer dan voorbereid zijn op hun professionele loopbaan?”
De toespraak van Paul De Knop kwam op het einde van een boeiende reeks korte speeches waarin 10 VUB’ers - zowel studenten als professors en alumni - toelichtten wat de VUB betekent voor hen persoonlijk.
Boeiende verhalen van boeiende VUB'ers
Het waren stuk voor stuk verhalen die getuigden van een diepe betrokkenheid bij de universiteit, waarop De Knop in het begin van zijn toespraak op inspeelde met een overzicht van de impact die VUB’ers vanuit die vrije ingesteldheid hebben gehad op de maatschappij.
Daarbij haalde hij onder andere Wim Distelmans aan, die door zijn niet-aflatende gevecht voor maximale individuele zelfbeschikking van België een gidsland heeft gemaakt inzake euthanasie. Hij stond ook stil bij de voortrekkersrol van VUB’ers in zaken als stamcelonderzoek en elementaire deeltjesfysica, en vernoemde de rol van Sonja Snacken en de groep rond haar in het uitbouwen van een humaner strafuitvoeringsbeleid.
Groeiuniversiteit
Maar het betekent niet dat we op die lauweren moeten rusten. De VUB is enorm gegroeid en telt nu bijna 15.000 studenten. “We zijn een groeiuniversiteit,” aldus Paul De Knop. “Stijgende studentenaantallen, vierkante meters, outputindicatoren: het zijn cijfers die bij een groeiuniversiteit horen.”
Goed nieuws uiteraard, maar het betekent ook dat de VUB meer internationale studenten aantrekt, en die studenten hebben geen weet van de filosofische uniciteit van de universiteit. “We must be able to share our values with these groups, and that is why we must have the courage to take a good hard look at ourselves in the mirror. And that is exactly what we are doing, with the survey, the interactive workshops and this conference”.
De toespraak kunt u ook integraal lezen.