In 2010 organiseerde Caluwaerts een reeks experimentele burgerfora met Nederlandstalige en Franstalige Belgen waarin hij de simpele maar controversiële vraag ‘Hoe zien jullie de toekomst van België?’ stelde. Het land was op dat moment in volle politieke crisis. De resultaten tartten alle verwachtingen: uit de diepgaande analyse van de discussies bleek dat praten met leden van de andere taalgroep leidde tot wederzijds begrip, en dat begrip leidde op zijn beurt tot respect. De bereidheid om te luisteren en de eigen mening te veranderen was zelfs groter in de taalgemengde groepen. Diepe conflicten hoeven een goede deliberatie dus niet in de weg te staan. Uit vervolgonderzoek bleek zelfs dat confrontatie met andere meningen en leden van de andere taalgroep net leidde tot een verhoogde appreciatie voor ‘de andere’. Deze resultaten gingen dan ook lijnrecht in tegen enkele toonaangevende politicologische studies die zo’n constructieve dialoog onmogelijk achtten.
Promotor Kris Deschouwer: “De resultaten van het onderzoek zijn erg interessant en opnieuw ook maatschappelijk zeer relevant.” Deschouwer prijst het doctoraat van zijn pupil. “En dat alles is op een zeer vlotte, toegankelijke en leesbare wijze geschreven. Wie dergelijke theoretische, methodologische en stilistische kwaliteiten kan combineren, levert een werkstuk af dat ver boven de middelmaat uitsteekt. Om al die redenen is dit een uitzonderlijk goede verhandeling.”
Voortbouwend op zijn doctoraatsonderzoek en de G1000, waarvan hij organisator en methodoloog was, verricht Caluwaerts onderzoek naar de rol die burgerinitiatieven kunnen spelen in het proces van democratische innovatie. Caluwaerts maakte deel uit van een internationaal onderzoeksteam dat soortgelijke experimenten uitvoerde in andere diep verdeelde landen zoals Colombia, Israël, Turkije en Noord-Ierland. Uit een recent gepubliceerd boek bleek dat de Belgische resultaten gelijkaardig waren aan die in de andere cases.
Caluwaerts organiseerde in de Verenigde Staten gelijkaardige experimenten rond het controversiële thema klimaatopwarming, en momenteel werkt hij mee aan de organisatie van een experimenteel burgerforum in Irak.
Prijs ‘Ignace Vanderschueren’
Op vrijdag 13 februari vond aan de Vrije Universiteit Brussel de uitreiking van de tweejaarlijkse Prijs ‘Ignace Vanderschueren 2017’ plaats.
De prijs, ingesteld door de Vrije Universiteit Brussel, gaat naar een doctoraatswerk dat zich bijzonder onderscheidt door een belangrijke bijdrage te leveren aan de evolutie van het wetenschappelijke onderzoek.
Hij wordt via de onderzoeksraad in beurtrol tweejaarlijks toegekend aan onderzoekers uit de Humane Wetenschappen, Basis-, Natuur- & Toegepaste Wetenschappen en Biomedische Wetenschappen. Dit jaar waren de Humane Wetenschappen na zes jaar weer aan de beurt. De jury let op originaliteit, innovatie en focus. Daarnaast moet ook de methodiek goed zijn en de impact van het onderzoek groot. Bovendien moet het gepubliceerd zijn in een vooraanstaand wetenschappelijk blad.