TAZ#2021: in volle vaart richting optimisme!

VUB-rector Caroline Pauwels gastcurator

Het jaarlijkse kunstenfestival TAZ (Theater Aan Zee) ontvangt van 23 juli tot en met 8 augustus opnieuw publiek en artiesten met open armen. Het festival presenteert op maar liefst 25 openluchtlocaties en een 12-tal binnenlocaties, meer dan 200 podiumprojecten. TAZ mikt deze zomer op 45.000 toeschouwers gespreid over 17 dagen en is daarmee één van de eerste en meteen ook één van de grootste culturele events dat opnieuw kan plaatsvinden deze zomer. Dankzij de extra financiële ondersteuning van ‘Flanders is a Festival’ kan het festival coronaveilig georganiseerd worden.

Lees ook: VUB op Theater Aan Zee

Voor deze 24e editie koos gastcurator Caroline Pauwels vier centrale thema’s die ons allen richting optimisme blazen. Verwondering, Amor Mundi, Zorgeloosheid en Verbondenheid brengen ons een spetterende zomer vol creativiteit.

Caroline Pauwels, gastcurator

TAZ strikte Caroline Pauwels, rector van de Vrije Universiteit Brussel, als gastcurator voor de TAZ editie van 2020, die door de gezondheidscrisis niet door kon gaan.  Vol geduld en met veel optimisme legde rector Caroline Pauwels dus niet één, maar meteen twee parcours af met TAZ. 

Amor mundi, de liefde voor de wereld en de natuur en Verwondering in de kunsten en in de wetenschap stonden al vast als centrale thema’s. De gastcurator, voegt daar nu twee extra thema’s aan toe: zorgeloosheid en verbondenheid. Doorheen het programma worden daarnaast ook bruggen geslagen. Tussen Brussel en Oostende, tussen wetenschap en kunst en tussen publieksbetrokkenheid en het intergenerationeel en intercultureel connecteren.

Het was voor velen een vreemd jaar van onzekerheid en stilstand. Er mag opnieuw wat zorgeloosheid en uitbundigheid de samenleving binnensluipen. Zonder overmoedig of losbandig te werk te gaan. Daarvoor is covid nog te zeer een risicovol, sluipend gif. TAZ2021 staat in het teken van verbinden. Intergenerationeel en intercultureel. Met het publiek, met de artiesten en met de vrijwilligers. Met optimisme gaan we de zomer tegemoet, ik kijk er alvast naar uit. (Caroline Pauwels)

Opening: de Reus in de Mens

Het openingsgebeuren op 25 juli, De Reus in de Mens, verbindt het allemaal.

Een Brusselse reus treedt in het huwelijk met een Oostendse reus. Geen klassieke reuzen, maar een uitvergroting van de kracht die schuilt in onszelf. De reuzen zijn geboren in de schoot van mensen met een bijzondere kwetsbaarheid. Ze namen deel aan een sociaalartistiek voortraject onder leiding van Stefan Perceval en Marit Stocker van HETGEVOLG.

De intrede van De Reus in de Mens zal niet onopgemerkt gebeuren. 

Per boot vaart de Brusselse reus binnen, geëscorteerd door een colonne optimistenbootjes. De zeilen werden ontworpen door studenten, Masters in de Vrije Kunsten, onder het curatorschap van docent en textielontwerper Marie Mees. 

Een 30-tal reuzen, met hun reuzendragers, wachten hen op aan de kade. Samen met alle deelnemers van Zonnelied vzw, 0.666, kleinVerhaal, Arktos en scenografen Giovani Vanhoenacker en Kamiel Fabry zijn ze getuige van het liefdesritueel. 

TAZ opent in volle vaart richting optimisme, met een grote ode aan onze veerkracht én onze kwetsbaarheid. (Caroline Pauwels)

Brussel-Oostende

Met een Brusselaar als gastcurator wordt de band tussen Brussel en Oostende nog strakker aangehaald dan in het verleden. Al vele malen demonstreerde TAZ de historische en maatschappelijke gelijkenissen en verbondenheden tussen beide steden, denk maar aan het jaar met gascuratoren Arno en Jan Goossens.Met de steun van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) kon TAZ nog dieper onder het vel van deze boeiende stad kruipen. In die onderbuik schuilt, zowel in Oostende als in Brussel, een rijke hiphop cultuur. Tijdens een Hiphop Boo(s)tcamp van 19 tot en met 23 juli, een week vóór TAZ, begeleiden en inspireren Dvtch Norris, Ashley Morgan en Sam Vanryssel twaalf jongeren uit Brussel en Oostende. Jongeren met een zeer diverse achtergrond worden via Jeugdhuizen ondersteuning Brussel en het Oostendse JH de Kim, in samenwerking met De Grote Post en kleinVerhaal, gestimuleerd om deel te nemen om hun talenten een boost te geven. Een project mogelijk gemaakt dankzij de Culturele Activiteitenpremie van de Vlaamse Overheid. Ook sterke podiumvoorstellingen van Brusselse bodem.  

KVS brengt o.a. L’Homme de la Mancha, Op een bankje, op een dag en de creatie Piano Works Debussy met Lisbeth Gruwez en Claire Chevallier. Uniek in de geschiedenis van TAZ is dansgezelschap Rosas dat op het oude Westerstaketsel van Oostende Violin Phase zal brengen. Voor het eerst geeft Anne Teresa De Keersmaeker deze solo door aan een andere danseres. Ook dat is uniek.

Onder de noemer Souvenirs d’Ostende wordt Thermae Palace een hotspot waar Brusselse en Gentse cateraars het publiek verwennen op een verrassend ontbijt of de ‘high noon tea’.

Voor deze gelegenheid vroeg de Brusselse uitgeverij Plaizier aan gerenommeerde illustratoren om mooie postkaartjes te maken over de link Brussel/Oostende. 

Kaartjes om te koesteren, maar vooral om massaal naar vrienden en familie te sturen: souvenirs d’Ostende - groeten uit Oostende.

Dit pareltje ‘Bxl aan zee’ van Jan Van Der Veken is er één van.

Kunst en Wetenschap 

Wetenschap en kunst: ze zijn, meer dan ooit, essentieel.

Met de rector van de Vrije Universiteit Brussel aan boord ontstaan deze zomer tussen TAZ en VUB en tussen kunstenaars en wetenschappers mooie samenwerkingen en kruisbestuivingen.

Tijdens Mindblowers ontmoeten academici en kunstenaars elkaar op het podium met performances op het kruispunt van kunst, cultuur en reflectie. Van beeldend kunstenaar Honoré d’O  tot wiskundige Jean Paul Van Bendegem.  

De VUB Kinderuniversiteit gaat ‘on tour’ door de Oostendse wijken. De elektronische DataBUZZ houdt halt bij de speelpleinwerkingen. En het publiek kan participeren aan het doctoraatsonderzoek Luminal Labs.

Ook de kruisbestuiving tussen kunst en wetenschap is aanwezig.  

VUB reikt de literaire prijs ‘Luc Bucquoye’ uit op 7 augustus en twee eredoctoraten op 3 augustus. 

Op het podium zien we de opmars van artificiële intelligentie en robotica binnen de kunsten. Brussels kunstenaar Ugo Dehaes stelt deze evolutie in vraag door alle artistieke medewerkers te vervangen. Robots die altijd beschikbaar zijn, nooit moe worden en geen wedde vragen. Ook de jongeren van Mu-Zee-Um gaan de uitdaging aan. Tijdens de Robocup Juniorweek ontwikkelen ze een choreografie met zelfgebouwde robots. Tot slot kan je de wondere wereld van de wetenschap thuis verder ontdekken. De VUB schenkt ‘de wetenschapsbox’ aan bezoekers van TAZ. Eén van de activiteiten in de box werd op maat van TAZ gemaakt, met het Leopoldpark als puzzelstuk. 

Betrokkenheid, terug 'connecteren' met...

Het publiekNa de vele zoom presentaties en online concerten het afgelopen jaar, is TAZ één van de eerste organisatoren die het publiek terug laat proeven van LIVE beleving. De essentiële rol van de kunsten kan terug opgenomen worden: een ruimte en tijd creëren voor collectieve momenten vol emoties. TAZ faciliteert de verbondenheid tussen een publiek en de artiesten in gecontroleerde omstandigheden. Stimuleert onderlinge ontmoeting. 

En we doen dit zoals voorheen: inclusief, zonder uitsluitingsmechanismen.

Samen met De Grote Post, KAAP, FMDO en kleinVerhaal  trekken we, net als vorige zomer, met Quartiers d’O naar het hart van de stad. In drie wijken, “les quartiers” zetten we er samen met de inwoners een zomers wijkfeest op. We nemen de pleinen in en nodigen iedereen - incluis de meest kwetsbare inwoners! - uit voor dit culturele feest.

Drie weekends, met op vrijdag lokaal talent uit de wijk, op zaterdag een familieprogramma met voornamelijk muziek en circusacts en op zondag een groot eetfestijn.

"Na een succesvol alternatief programma ‘Zomer in O’ vorig jaar, kan iedereen dit jaar opnieuw genieten van ons fantastisch kunstenfestival ‘Theater aan Zee’. TAZ heeft een sterke nationale en zelfs internationale reputatie opgebouwd, maar trekt tegelijk ook de verschillende Oostendse wijken in om zo veel mogelijk mensen te betrekken. ‘Verbondenheid’ is niet enkel het thema van deze editie, TAZ brengt de theorie echt in de praktijk en verbindt mensen, ook de meest kwetsbare."

Alle info vanaf 10 juni op www.quartiersdo.be

LIJFSTROOM is het online muziekkanaal dat vorige zomer door De Grote Post, kleinVerhaal, TAZ, Muziekclub De Zwerver, KAAP, Club Jacques en jeugdhuis OHK werd opgestart om muzikanten een hart onder de riem te stoppen.

Nieuw is LIJFSTROOM XL, live voor een publiek. De ruwe Loods NMBS wordt vijf avonden een sfeervolle muziekclub, met zicht op de treinsporen. Vier bands per avond, zowel uit de Jong Muziek selectie, Oostendse bands als ervaren rotten, zijn te gast voor een concert en interviewreeks. 

De voorbije Lijfstroom-episodes vind je op www.lijfstroom.be

Jongeren

Vaste kernwaarde op het programma van TAZ is de selectie Jong Theater en Jong Muziek waarbij we een staalkaart presenteren van het jonge aanstormende talent uit Vlaanderen en Nederland. Een groep kunstenaars die des te meer onzichtbaar bleef dit jaar. 

Na vele jaren met een prijsuitreiking en prijzen Jong Werk stapt TAZ over naar de ‘Creatiebeurs Jonge Makers’, met steun van Sabam for Culture en De Grote Post. Voortaan zullen elk jaar alle kunstenaars die op de huidige en voorafgaande festivaleditie binnen het Jong Werk te zien waren een aanvraag kunnen indienen voor deze beurs.

Jong Theater selectie

De buitenwereld kwam dit jaar op een andere manier binnen en dat voelde programmator Jozefien Mombaerts bij de jonge theatermakers. Intimiteit en vervreemding is het spectrum waarop gebalanceerd zal worden door Oxana Sankova, Merel Severs, Colette Goossens, Myrte Vandeweerd, Mirte Desmeth, Anna Franziska Jäger en Nathan Ooms, Jesse Vandamme, Lucas van der Vegt en Laurens Aneca.

Hun werk haalt TAZ buiten de veilige schoolmuren, zonder hen voor de leeuwen te gooien of te betuttelen. Ook TAZ moet een safe space zijn voor hen waar ze vanuit kwetsbaarheid in dialoog kunnen gaan met collega’s, het publiek of programmatoren. 

Jong werk mag jong zijn op TAZ, met mentoren als bewakers voor een gevoel van veiligheid. Via individuele- en groepsgesprekken gaan we actief op zoek naar het installeren van een dialoog met de studenten met het oog op een duurzaam traject. 

Programmator Jozefien Mombaerts brengt zelf ook de voorstelling Pleidooi voor Zelfmoord op TAZ.

Jong Muziek selectieVoor de vijfde keer zorgt Muziekclub De Zwerver voor de selectie van Jong Muziek dat al sinds jaar en dag deel uitmaakt van het TAZ-DNA. In navolging van Portland, Susobrino, In Een Discotheek, Vito, Heisa, Chibi Ichigo, Ratmosphere, Kids With Buns of Hi Hawaii om er maar een paar te noemen werden er uit een lange longlist acht bands of artiesten weerhouden om een vierdaags traject af te leggen in Oostende. 

Nieuw dit jaar is hun deelname aan Lijfstroom XL.

Jonge artiesten, ruwe diamanten van wie we verwachten dat ze met voldoende creativiteit een invulling kunnen geven aan de vier locaties die hen worden toegewezen, ongeslepen parels die we een mooie toekomst toedichten in het muzieklandschap.

Na de vreemde editie van 2020 werd er dit jaar voor gekozen om een fundamentele wijziging door te voeren in het concept Jong Muziek. Het wedstrijd element werd er uit gehaald en dit wordt vervangen door een bandcoaching-traject.

Jong Muziek 2021 = acht jonge beloftevolle bands uit uiteenlopende genres: Fado van Ão, electronica van Azertyklavierwerke, Postpunk van de Brugse band Barno Koevoet & The Duijmschpijkers, Indiefolk van BLUAI, Nederpop van Le Motat, kleinkunst 2.0 van Theegezin, Jazz meets rock van Woolvs en electronica meets Hip Hop van Youniss.

TAZ YOUTHTAZ mag dit jaar nog meer jong geweld aankondigen. 

Een groepje enthousiaste jongeren uit de stad groepeerden zich tot TAZ Youth en organiseren op 6 en 7 augustus een tweedaagse van, voor en door jongeren tussen 15 tot 26 jaar.

In samenwerking met TAZ en OHK installeren de jongeren op de site van het Oud Zwembad, waar OHK recent zijn intrek nam, een zomerbar.Overdag kan je deelnemen aan activiteiten als een rage room of een escape room in de VUB Databuzz. 

Voor het avondprogramma programmeerden de jongeren concerten van bands als Neva, Kids With Buns en Jaidine. Na de concerten staan er ook telkens dj’s klaar om de avond mooi af te sluiten. 

“De gemiddelde haarkleur van de TAZ bezoeker oogt eerder grijs. Met TAZ Youth mikt het festival nu ook resoluut op jongeren. Zij hadden in het verleden moeite om aansluiting te vinden op het programma en ook de ticketprijs was soms een barrière. In de unieke sfeer van het jeugdhuis OHK met een tweedaagse vol met gratis concerten, workshops, etc… wordt dit gegarandeerd een succesformule. Als schepen van Sport, Jeugd en Cultuur is het altijd mooi om verbindende projecten te zien ontstaan” zegt Bart Plasschaert.

Alle info vanaf 10 juni via www.tazyouth.be

Kunstenaars en collega’s uit de kunstensector

De cultuursector is zwaar getroffen. Volle agenda’s werden leeg, voorstellingen werden verplaatst, nog eens verplaatst of zelfs geannuleerd.  Nu het weer mag, hebben we ook in de sector wonden te helen, solidariteit te tonen en de hand te reiken waar dit mogelijk is. 

Het programma voor TAZ 2020 werd waar mogelijk verplaatst naar 2021. 

Ook reiken we de hand naar De Grote Post. Een aantal producties die oorspronkelijk in hun cultuurseizoen gepland stonden, worden nu gepresenteerd tijdens TAZ. 

Te zien tijdens TAZ: Bruegel van Kuiperskaai, Madman en Specialists van Tibaldus, Hullep van Maaike Cafmeyer en Peter De Graef, Carrying my father van There There Company, Aquarium van Eric Longuequel,

De wereld gerepareerd van de Zussen Hirngespint. 

Ook auteurs en poëten willen contact met hun lezers en omgekeerd. Annelies Verbeke, Sien Volders, Geert Mak, Lize Spit, Ibe Rossel, GAL, Jeroen Olyslaegers, Simone Atangana Bekono, Tommy Wieringa en Peter Terrin gaan in gesprek met het publiek over hun meest recente boek. Carl Norac wordt de TAZ festivaldichter, hij pent elke dag een gedicht in het Frans en het Nederlands en gaat in het poëzieprogramma in gesprek met zijn opvolger Mustafa Kör met illustraties van Gerda den Dooven. Kritische pennen schreven voor TAZ een rede rond een heel specifiek onderwerp.

Ze declameren hun betoog op het podium en starten daarna een ruimer debat op. Patrick Loobuyck heeft het over macht en onmacht van de wetenschap, Walter Van Steenbrugge over mensenrechten, Bea Cantillon over armoede, Wim Distelmans over afscheid en corona, Jamila Channouf over diversiteit, Pieter T' Jonck over de plaats van de cultuurjournalistiek, en tot slot, Katleen Gabriels, over Big Tech. Uitgeverij Vrijdag zal de redes bundelen en in pocketvorm uitgeven.

Voor schrijvers, wetenschappers en journalisten die er vandaag niet bij kunnen zijn, omdat ze vervolgd zijn voor wat ze schrijven zet Pen Vlaanderen een lege stoel op het podium. Tijdens het literatuurprogramma leest iemand van PEN een kort tekstfragment van één van deze auteurs. 

Ook beeldend kunstenaars en fotografen dragen bij aan de verwondering en verbeelding. 

De expo van Luk duflou toont zijn blokboeken. Het zijn sprookjesachtige vertellingen die de poëzie van de dagelijkse werkelijkheid verbeelden.  Fotograaf Marc Naesen brengt met  moeder-dochter portretten een ode aan een unieke, pure liefde. En fotograaf Alexia Leysen bracht vijftig bekende en onbekende Knausgård lezers in beeld.

Bijzondere locaties

Podiumvoorstellingen in openlucht op unieke locaties in de stad en haven van Oostende maakten altijd al deel uit van het DNA van TAZ.

Deze troef wordt nu nog meer en met graagte ingezet.

Op het einde van het Oude Westerstaketsel, met zicht op zee, danst Rosas de solo Violin Phase, op een dansvloer van zand.

In het Maria Hendrikapark neemt het publiek plaats op de er al bestaande trappen. Een natuurlijk amfitheater voor Op een bankje, op een dag, een liefdesverhaal met Maaike Neuville en Roy Aernouts.

Magisch wordt Wij, de verdronkenen van Walpurgis. Een gezongen zeemansverhaal gebracht in het decor van de scheepswerf van I.D.P.

Blikvanger bij het binnenrijden van Oostende wordt het reuzenrad dat net voor de Mercator oprijst. Met Radman brengt Het Zuidelijk Toneel en/Schippers&VanGucht intiem theater in een gondeltje, hoog in de lucht!

Op het grasplein van het oude openluchtzwembad t.h.v. de Drie Gapers trekt het Gentse locatietheatercollectief Camping Sunset ten strijde. Ten Oorlog, de theatertekst van Tom Lanoye en Luk Perceval, is een ware klassieker in drie delen. Na een kort repetitieproces van twee weken volgt een lange speelreeks waarbij je, als je wil, met je ticket twee keer naar de voorstelling kan gaan, om de evolutie van het spel live mee te maken. Het tweede deel spelen ze tijdens TAZ, deel 1 en 3 in Gent en Antwerpen. De volledige trilogie opent het nieuwe Oostendse cultuurseizoen op 25 en 26 september.

Zwins en Boeren spelen op het erf van een echte boerderij. Met dank aan de gastheren van de Paalsteenhoeve en de boerderij op de Grintweg die het publiek graag ontvangen.