Grensoverschrijdend gedrag, van welke aard ook, mag onder geen enkel beding getolereerd worden, ook niet aan de universiteiten. Studenten en personeelsleden moeten kunnen werken in een veilige, respectvolle en inclusieve omgeving. Als grenzen toch worden overschreden, dan is het cruciaal dat zij weten waar zij terecht kunnen met hun melding, en dat zij de keuze hebben tussen een intern of een extern meldpunt. Zij moeten transparant worden geïnformeerd over de gangbare procedures en ten allen tijde inzicht hebben in de stand van zaken van de door hen aangebrachte casus.
In 2018 onderschreven de Vlaamse universiteiten samen met de hogescholen een charter als leidraad om hun beleid inzake grensoverschrijdend gedrag verder uit te tekenen. Er bestaat weliswaar een gevarieerd instrumentarium voor de behandeling van meldingen en klachten inzake grensoverschrijdend gedrag, maar de recente evaluatie van dit charter toont aan dat bijkomende stappen nodig zijn. De universiteiten erkennen dat het beleid verder moeten worden aangescherpt. Zij hebben daartoe in de schoot van de Vlaamse Interuniversitaire Raad een aantal concrete afspraken gemaakt, die ze elk binnen de eigen instelling zullen realiseren. Niets belet de individuele universiteiten om desgewenst bijkomende maatregelen te treffen.
De universiteiten engageren zich tot de volgende acties:
-
- Ze brengen de praktijkkennis over risicofactoren binnen een academische werkomgeving interuniversitair samen en vertalen dit naar een positief preventiebeleid. Het begrip respectvol gedrag staat daarbij centraal.
-
- Ze maken de bestaande meldpunten binnen en buiten de universiteiten beter bekend bij hun studenten en personeelsleden, en zorgen dat die een geïnformeerde keuze van meldpunt kunnen maken.
-
- De wettelijke kaders waarbinnen de universiteiten zelf hun meldings- en tuchtprocedures vormen kunnen geven, zijn zeer heterogeen. De universiteiten brengen deze kaders in kaart en formuleren waar relevant concrete voorstellen tot aanpassing van de regelgeving.
-
- Ze zorgen ervoor dat de kwaliteit van de meldingsprocedures voor studenten minstens kwalitatief evenwaardig is aan de meldingsprocedures die gelden voor personeelsleden in het kader van de welzijnswet. Vertrouwelijkheid en doorlooptijden vormen daarbij belangrijke aandachtspunten.
-
- De procedures voor meldingen en tucht zijn vaak complex en voor een melder niet altijd even gemakkelijk te vatten. De universiteiten werken heldere beslissingsbomen uit en communiceren daarover breed binnen de universiteit.
-
- Ze laten de bestaande tuchtprocedures toetsen door externe experts en stellen deze waar nodig bij.
-
- Ze maken interuniversitaire afspraken over een meer uniforme registratie van meldingen.
-
- Ze evalueren de toepassing van het charter grensoverschrijdend gedrag en de aangescherpte maatregelen opnieuw in 2025.
De afspraken voor een aangescherpte aanpak worden nog in detail met de minister van onderwijs besproken.