Brussel, juni 2025 – Tijdens de proclamatieplechtigheden van dit schooljaar reiken 200 middelbare scholen in Vlaanderen en Brussel een boekenprijs uit aan twee van hun afstuderende leerlingen: één voor kritisch denken en één voor uitmuntendheid in STEM (Science, Technology, Engineering & Mathematics). Het initiatief is opgezet door de Vrije Universiteit Brussel (VUB), die daarvoor volgens traditie boekenpakketten ter beschikking stelt aan deelnemende scholen.
De prijzen worden uitgereikt aan leerlingen in het zesde middelbaar die zich onderscheiden in hun klasgroep: enerzijds door hun vermogen om kritisch en onafhankelijk te denken, anderzijds door hun talent in exacte wetenschappen. Scholen bepalen zelf wie ze bekronen. De overhandiging gebeurt tijdens de proclamatie, op het moment dat de leerlingen aan de drempel staan van hun verdere studiekeuze.
Focus op STEM belangrijker dan ooit
De keuze om naast kritisch denken ook STEM-talent te belonen, komt niet uit de lucht vallen. De instroom in STEM-richtingen blijft zorgwekkend laag, terwijl de nood aan technisch en wetenschappelijk talent in de samenleving sterk toeneemt. Daardoor dreigt een kloof te ontstaan tussen wat jongeren kunnen en wat de arbeidsmarkt nodig heeft.
“Jongeren met het juiste profiel kiezen nog te vaak niet voor een STEM-richting, terwijl de samenleving net dringend nood heeft aan wetenschappelijk en technisch opgeleide mensen. Denk aan uitdagingen rond klimaat, gezondheid of digitalisering: allemaal domeinen waar STEM het verschil maakt,” zegt VUB-rector Jan Danckaert. “Als universiteit hebben we de verantwoordelijkheid om dat talent mee te ontdekken en te stimuleren. Deze prijsuitreiking is daar een concreet voorbeeld van: een symbolisch, maar krachtig moment om leerlingen te motiveren en hun keuze voor STEM te versterken.”
Boekenprijzen als erkenning
De prijs voor kritisch denken bestaat uit het boek Doe maar niet van columnist en ex-voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad Amir Bachrouri. In zijn literaire debuut breekt Amir steevast een lans voor het potentieel van jongeren.
De STEM-prijs is het boek AI van Lieven Scheire, een must-read voor iedereen die meer wil begrijpen over de impact van AI op onze toekomst, krijgt deze student de erkenning die hij verdient.