Nieuw boek ‘Consumeren als Konijnen. De Mythe van overbevolking.’ vanaf nu verkrijgbaar

In haar nieuwste boek 'Consumeren als konijnen' legt VUB-demografe Soumaya Majdoub een verband tussen de klimaatverandering, armoede en migratie en de mythe van de overbevolking. In de vorm van een essay veegt Soumaya Majdoub de hardnekkige veronderstelling van de aardbol dat overbevolking de motor van de klimaatverstoring is en verlegt ze de aandacht naar de kern van het (klimaat)probleem: overconsumptie en de nood aan een paradigmashift.  Het boek maakt deel uit van de reeks De Klimaatessays waarin wetenschappers uit verschillende disciplines hun expertiseveld linken aan de klimaatverandering.

Overbevolking is een thema dat al eeuwen aanleiding geeft tot de meest dramatische metaforen en beeldspraak. Ook vandaag beroert het de gemoederen en legt de maatschappij al snel de link met de verandering van het klimaat. Maar dat is niet helemaal juist, zegt Soumaya Majdoub:

“We horen voortdurend dat we met te veel zijn en dat we te veel consumeren. Maar wie die ‘wij’ is en waarom we te veel consumeren, komt nergens terug. De angst die de onterechte focus op de zogenaamde wereldwijde bevolkingstoename oproept, wordt bewust ingezet bij thema’s als migratie en armoedebestrijding en vuurt nu ook de voorhoede van de klimaatactivisten aan. Met zwak wetenschappelijk bewijs en met bedenkelijke argumentatie.”

Het boek geeft een overzicht van de geschiedenis van de angst voor overbevolking en toont aan hoe die angst verweven is met verschillende disciplines en de realiteit verdraait. Alhoewel de visie geen enkele wetenschappelijke ondergrond heeft, geeft het toch aanleiding tot uiteenlopende beleidsacties in het veld van armoedebestrijding, gezondheidszorg, milieu, ontwikkelingssamenwerking, internationale handel.

“Door stil te staan bij de oorsprong van concepten, beeldspraak en metaforen wordt duidelijk met welke terugkerende problematiseringen we te maken hebben en welke angsten en bekommernissen werkelijk schuil gaan achter het discours rond de opwarming van de aarde. Een discours dat neigt naar ecofascisme dat terecht stelt dat de mens de planeet overbelast maar onterecht dat sommige bevolkingsgroepen een groter probleem vormen dan andere.”, aldus Soumaya Majdoub.

Over de auteur: Soumaya Majdoub is onderzoeker aan de VUB. Haar onderzoek ligt op het kruispunt van demografie, politieke economie en geografie met een focus op de relatie tussen bevolkingsgroei en -druk, economische ontwikkeling en internationale migratie enerzijds en het politieke en publieke discours over migratie anderzijds.