"Deze stoel zal nooit gevuld worden", was rector Caroline Pauwels duidelijk tijdens de academische opening van de VUB. "Het is een eerbetoon, een hulde aan zij die hier vandaag niet zijn."
De lege stoel symboliseert het engagement van Pauwels’ alma mater voor zij die hun academische of literaire werk moeten bekopen met een gevangenisstraf of een andere beperking van hun vrijheid. Het is bovendien een van de redenen waarom de VUB, naast eerdere steun voor de organisatie Scholars At Risk, nu ook lid is geworden van PEN Vlaanderen. Volgens de VUB moeten we de samenleving en ons universitair model herdenken en kan dat alleen als alle stemmen worden gehoord .
PEN Vlaanderen is de Vlaamse afdeling van PEN International dat zich inzet voor vrijheid van meningsuiting en voor de bescherming van vervolgde schrijvers. Niet alleen de VUB als universiteit wordt lid van PEN, ook al de individuele faculteiten gaan een lidmaatschap aan. PEN is voorvechter van een vrije pers en bestrijdt willekeurige censuur in vredestijd, allemaal zaken waar ook de VUB zich actief voor engageert.