Op 13 oktober 2025 zal de Vrije Universiteit Brussel (VUB) in de Brusselse Munt een eredoctoraat uitreiken aan de Zuid-Afrikaans-Australische schrijver en Nobelprijswinnaar J.M. Coetzee. Met deze erkenning bekroont de VUB niet alleen een van de meest gelauwerde auteurs van onze tijd, maar ook een schrijver die op uitzonderlijke wijze literatuur inzet om de wereld in vraag te stellen.
Boek je ticket voor de avond van de uitreiking in de Brusselse Munt.
Een leven tussen talen, continenten en kennissystemen
John Maxwell Coetzee (°Kaapstad, 1940) is schrijver, vertaler, essayist en literatuurwetenschapper. Hij studeerde Engelse literatuur, wiskunde en taalkunde en behaalde in 1968 zijn doctoraat aan de University of Texas in Austin met een proefschrift over Samuel Beckett. Hij doceerde aan universiteiten in de Verenigde Staten en Zuid-Afrika, en vestigde zich in 2002 in Australië, waar hij ere-onderzoeker werd aan de University of Adelaide.
Een oeuvre zonder grenzen
Coetzee publiceerde vijftien romans, autobiografische vertellingen, essays en kritische beschouwingen. Zijn romans Life and Times of Michael K (1983) en Disgrace (1999) werden beide bekroond met de Booker Prize, een unicum in de literaire wereld. In 2003 ontving hij de Nobelprijs voor Literatuur, waarmee hij internationaal werd erkend als een van de meest invloedrijke literaire stemmen van onze tijd. Zijn werk behandelt thema’s zoals apartheid, censuur, de positie van de outsider, de relatie tussen mens en niet-mens en de ethische verantwoordelijkheid van literatuur.
Naast zijn eigen schrijven heeft Coetzee steeds dialoog en samenwerking bevorderd. Zijn werk als vertaler, redacteur en briefschrijver getuigt van een grote generositeit tegenover collega-schrijvers. Dat blijkt onder meer uit zijn correspondentie met Paul Auster (Here and Now), zijn dialogen met Mariana Dimópulos (Speaking in Tongues / Spreken in tongen, 2025), en zijn bewerking van Olive Schreiners roman From Man to Man (Van man tot man, 2025), die nu voor het eerst in het Nederlands verschijnt.
Het allereerste eredoctoraat van een Nederlandstalige Universiteit
Met het toekennen van een eredoctoraat—het eerste dat hij van een Nederlandstalige universiteit ontvangt—erkent de VUB een schrijver die bewust de aandacht vestigt op gemarginaliseerde stemmen en literatuur, en op de waarde van taalkundige diversiteit en vertaling. Doorheen zijn carrière heeft Coetzee de problematische machtsverhoudingen belicht die spelen in keuzes rond taal, uitgevers en podia. Zijn thematisch en stilistisch vernieuwende oeuvre sluit nauw aan bij de humanistische en meertalige missie van de VUB.
Jan Danckaert, rector van de VUB : “Met dit eredoctoraat eert de VUB een lichtend figuur in de wereldliteratuur, een denker die met scherpe pen en morele moed generaties heeft aangezet om machtsstructuren te onderzoeken, onrecht aan te klagen en de essentie van menselijkheid te verkennen. J.M. Coetzee belichaamt de waarden van vrij denken, intellectuele vrijheid en actief maatschappelijk engagement die onze universiteit hoog in het vaandel draagt.”
Pauwels Academy of Critical Thinking
De avond van de dertiende oktober markeert ook de opening van het nieuwe PACT-seizoen van de VUB. Met PACT – de Pauwels Academy of Critical Thinking – promoot de VUB actief het kritisch denken als methode. Door avonden te organiseren met gepassioneerde denkers en geëngageerde wetenschappers uit binnen- en buitenland, wil de VUB aan een zo breed mogelijk publiek tonen dat kritische twijfel, onzekerheid en veranderende inzichten geen zwaktes zijn, maar juist de motor achter echte wetenschappelijke en maatschappelijke vooruitgang. Onze ambitie: dat elke deelnemer naar huis gaat met een nieuw idee of een nieuwe vraag. Enkel door deze houding consequent te omarmen, kunnen we antwoorden vinden op de groeiende uitdagingen waarmee onze universiteit, onze samenleving en de wereld worden geconfronteerd.
