Op maandag 20 maart gaven de Vrije Universiteit Brussel en curator Alicja Gescinska het langverwachte startschot voor de Caroline Pauwels Academy of Critical Thinking, kortweg PACT. PACT-curator, filosofe en opiniemaakster Alicja Gescinska gaf in de legendarische Studio 4 van Flagey een gebalde lezing over haar nieuwste werk Humanitas, dat midden maart verschijnt. Twee kritische stemmen – Jonathan Holslag en Kathleen Van Den Daele - dienden Gescinska van repliek. Studenten en het publiek in de volle zaal mengden zich volop in het kritische debat.
Wijlen rector Caroline Pauwels was in 2018 de bedenker van PACT, toen het nog niet haar naam droeg. Kritisch denken was voor VUB-ererector Caroline Pauwels (1964-2022) een permanente opdracht. Kritisch denken gebeurt immers niet zonder moeite, is nooit vanzelfsprekend en gaat altijd gepaard met nuance. En vooral met dialoog. Caroline Pauwels heeft zich mateloos ingezet om die dialoog met de samenleving naar een hoger niveau te tillen. Het is die wisselwerking met studenten, met wetenschappers en met de brede samenleving die de Caroline Pauwels Academy of Critical Thinking wil verderzetten.
Gilles Ledure was dankbaar dat hij PACT als algemeen directeur van het Brusselse Flagey in de legendarische Studio 4 mocht ontvangen.
VUB-rector Jan Danckaert was blij dat het Caroline Pauwels Academy of Critical Thinking met zoveel enthousiasme gelanceerd werd. "Met PACT willen we het DNA van onze universiteit zo ver mogelijk verspreiden, willen we het kritisch denken als methode breed uitdragen door avonden als deze te organiseren waar kritisch denken een podium krijgt."
Pact is meer dan ooit nodig, stelde Jan Danckaert in zijn speech. "Wat is waar, wat zijn feiten en wat zijn halve waarheden en hele verzinsels? We leven in een tijd waarin het onderscheid vervaagt, een tijd van de echokamers van de sociale media, van extreme polarisatie en van welig tierend populisme, waarin iedereen altijd gelijk heeft. En de anderen ongelijk."
Om daar antwoord op te bieden, beroept PACT zich op wetenschappelijke methodes en vrij onderzoek. "Want de wetenschap kan twijfels wegnemen, kan hypotheses bevestigen of onderuit halen. Verifiëren of falsifiëren", zo formuleerde Jan Danckaert het. "We willen met PACT bevlogen denkers en geëngageerde wetenschappers uit binnen- en buitenland, van binnen en buiten de universiteit, uitnodigen om de kritische dialoog aan te gaan."
Het curatorschap van PACT is in handen van Alicja Gescinska. Als filosofe met Poolse roots is ze niet meer weg te denken uit het publieke debat in Vlaanderen en daarbuiten. Ze schreef tal van bekroonde boeken, maakte tv-programma’s als Wanderlust en is Fellow van de VUB. Tijdens de lancering van PACT introduceerde ze haar nieuwste boek Humanitas - Een vergeten ideaal. Alicja Gescinska pleit voor een herwaardering van humanitas, van universele menselijke verbondenheid én verantwoordelijkheid, als antwoord op de malaise van onze tijd.
"Humanitas is medemenselijk mens zijn: de levenshouding die zich kenmerkt door een besef van de eigen kracht van het individu en de morele verantwoordelijkheid jegens anderen die uit die kracht voortvloeit en die zich vertaalt in een houding van bescheidenheid, hulpvaardigheid, grootmoedigheid, generositeit en vriendelijkheid. Humanitas betekent welwillend en betrokken zijn in je houding tegenover je medemens."
Op de lezing van Alicja Gescinska volgde repliek van VUB-professor Internationale Betrekkingen Jonathan Holslag. Hij benadrukte het belang om de nieuwe generatie studenten op te leiden tot kritisch denkende wereldburgers. Voor een tweede repliek zorgde Kathleen Van Den Daele. Zij is algemeen coördinator van LEVL, een onafhankelijke participatieorganisatie en de opvolger van het Minderhedenforum. LEVL streeft naar een inclusieve samenleving, vrij van racisme en discriminatie. "De strijd tegen discriminatie en racisme is een strijd van ons allemaal."
De lancering van PACT werd afgesloten met een gesprek tussen Alicja Gescinska, Jonathan Holslag en Kathleen Van Den Daele. Twee studenten schoven ook aan om hun visie te ventileren en het publiek in de zaal deed enthousiast mee.
Foto's lancering PACT
