www.dataprotectionontheground.be
Data zijn de nieuwe drijvende kracht achter de economie en zorgen voor vele ongekende mogelijkheden, maar ook risico’s in de samenleving. Daarom moet er genoeg aandacht zijn voor de gevolgen van verzameling, verwerking en gebruik van persoonsgegevens in de praktijk. Dit vormt het centrale onderwerp van een nieuwe VUB-leerstoel, een initiatief waarbij de VUB een partnerschap aangaat met organisaties om een maatschappelijk relevant thema te onderzoeken. In dat kader is BNP Paribas Fortis partner van de VUB in de totstandkoming van de leerstoel ‘Data Protection On The Ground’, waarbij onderzocht zal worden wat voor organisaties en burgers op het vlak van gegevensbescherming het beste werkt binnen een bepaalde sector. De leerstoel zal zich voornamelijk richten op de mediasector, de bankensector, de medische sector en smart cities. Deze sectoren komen voor in de top vijf van meest gemelde datalekken: het gaat hier om sectoren waarin veel (gevoelige) persoonsgegevens worden verwerkt. Met lezingen, seminaries, workshops, en rondetafels wil de leerstoel (ervarings)deskundigen samenbrengen om wetenschappelijk onderbouwde en gedegen oplossingen te vinden voor praktische privacy uitdagingen.
Het onderzoek zet sterk in op samenwerking met maatschappelijke organisaties. Zo wordt er samengewerkt met privacy experts van andere Belgische universiteiten, Solvay Brussels School of Economics and Management, UZ Brussel en privacyvoorvechters verzameld in European Digital Rights (EDRi). De Gegevensbeschermingsautoriteit levert ook een bijdrage, in de vorm van advies en gastlezingen. In de toekomst wil de nieuwe leerstoel deze samenwerkingen nog verder uitbreiden.
“De nieuwe Europese privacywetgeving bestaat nu een half jaar. De vraag stelt zich wat deze nieuwe regels werkelijk betekenen voor organisaties en burgers. Daarom zal de nieuwe leerstoel onderzoeken of en hoe in de praktijk de persoonsgegevens beschermd worden,” aldus Prof. Dr. Jo Pierson.
Te weinig duidelijkheid
Na de inwerkingtreding van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) op 25 mei 2018 is het aantal klachten over privacyschendingen in België drastisch gestegen. De Gegevensbeschermingsautoriteit rapporteerde als toezichthouder in de afgelopen zes maanden al 148 klachten tegenover 76 voor heel het vorige jaar. Ook het aantal meldingen van gegevenslekken nam opvallend toe sinds 25 mei: van 13 in 2017 naar 317 in de voorbije zes maanden. Dit komt echter ook doordat de meldingsplicht is uitgebreid. De nieuwe wet heeft dus effect op het bewustzijn bij organisaties en burgers van de noodzaak voor bescherming van persoonsgegevens.
Maar volgens een recente peiling van HR-dienstengroep ACERTA worstelen veel KMO’s nog met de toepassing van GDPR. Meer dan een kwart van de gepeilde bedrijven geeft aan nog niets gedaan te hebben om aan de wet te voldoen en 48% geeft aan niet te weten wat ze moeten doen. Vermoedelijk zijn het niet alleen KMO’s die nog met vragen zitten. De Gegevensbeschermings-autoriteit noteerde ook een forse stijging in het aantal informatievragen: 3.599 informatievragen sinds mei (vs. 2.145 in 2017).
“De toezichthouders in Europese landen kregen al veel klachten binnen, maar er werden nog geen boetes uitgedeeld of grote rechtszaken gevoerd. Ook klagen veel organisaties over onduidelijkheden in de Algemene Verordening Gegevensbescherming of GDPR. De burgers zijn bovendien nog niet altijd voldoende op de hoogte van alle veranderingen. Het is belangrijk een goed inzicht te krijgen over de manier waarop gegevensbescherming er in de praktijk daadwerkelijk uitziet en hoe het eventueel beter kan ‘on the ground’. Met de nieuwe leerstoel willen we hiertoe een belangrijke bijdrage leveren”, besluit Prof. Dr. Jo Pierson.