Baanbrekend onderzoek naar multiresistente bacteriën

Antonella Fioravanti is één van de vijf veelbelovende onderzoekers die genomineerd werd voor de jaarlijkse EOS Pipet-prijs. Moleculair bioloog Antonella Fioravanti (Vrije Universiteit Brussel en Vlaams Instituut voor Biotechnologie) ontwikkelde een methode om het pantser van de antrax-of miltvuurbacterie te breken. Bestaande antibiotica zijn weinig effectief tegen de potentieel dodelijke Bacillus anthracis. Vorig jaar ontdekte Fioravanti dat nanolichaampjes uit het bloed van kameelachtigen in staat zijn om het harnas van de bacterie te vernietigen. "Dat pantser is een soort exoskelet voor de bacterie", zegt de VUB-onderzoekster. "Zonder dat skelet is de bacterie sterk verzwakt." Uiteindelijk kan haar onderzoek leiden tot een nieuwe behandeling voor infecties met dit soort multiresistente bacteriën. In juli werd de resultaten gepubliceerd in het toonaangevende tijdschrift Nature Microbiology.

Bij antrax of miltvuur denken we snel aan anonieme brieven met verdacht wit poeder. Infecties zijn zeldzaam, maar de miltvuurbacterie heeft een kwalijke reputatie. Als ze wordt ingeademd, kan dit na enkele dagen reeds tot dodelijke sepsis leiden. Tegen Bacillus anthracis bestaan wel enkele middelen, maar die zijn weinig effectief. Bovendien kan de bacterie jaren en zelfs eeuwen overleven zodat besmette plaatsen lang gevaarlijk blijven. Dat doet ze door sporen te vormen en in slaapstand te wachten totdat de omstandigheden weer optimaal zijn (vochtig, warm en voedingsrijk).

Momenteel zet Fioravanti de behandeling met nanobodies verder op punt. Tests met besmette muizen leverden beloftevolle resultaten op. Alle proefdieren genazen van een anders dodelijke infectie. En ze kijkt nu naar andere pathogenen die over een vergelijkbaar harnas beschikken, waaronder ook enkele ziekenhuisbacteriën.

Met de EOS Pipetprijs bekroont het magazine EOS, in samenwerking met de Jonge Academie, de meest beloftevolle jonge onderzoeker of onderzoekster in Vlaanderen. Op zondag 17 mei, op het wetenschapsfestival Sound of Science, wordt de winnaar bekendgemaakt. Zelf kan je stemmen voor de publieksprijs.

Lees het volledige interview met Antonella Fioravanti op eoswetenschap.eu. https://www.eoswetenschap.eu/gezondheid/een-silver-bullet-tegen-antrax