VUB-Professor Midden-Oosten Koert Debeuf is een veelgevraagd opiniemaker en expert in de pers over de oorlog tussen Hamas en IsraĆ«l. Wat drijft deze wetenschapper, die aan het Middle East Studies at the Brussels School of Governance doceert, om zich te mengen in dit gewelddadige conflict dat wereldwijd de gemoederen heel erg heftig beroert.

Wat bezielt je als academicus om je in zo'n wespennest te steken?

Ik geef het vak "War and Diplomacy in the Middle East". Het lijkt me dan ook mijn plicht om in de media verduidelijking te geven bij wat er gaande is en wat we moeten verwachten. Net omdat de oorlog en de oorzaken van de oorlog zo gecompliceerd zijn, is het normaal dat men zoekt naar specialisten. Net omdat er weinig specialisten zijn, vind ik dat ik geen andere keuze heb dan dit te doen.

 

Hoe kom je zo gefascineerd door oorlog?

Ik heb vijf jaar in Cairo gewoond en veel in de Arabische wereld rondgereisd. Ik heb Syriƫ drie keer bezocht tijdens de oorlog. Dat was gevaarlijk, maar ook heel interessant. Je kon mensen vragen waarom ze de wapens opnamen en hun leven riskeerden. Dat zijn vragen die we ons in Europa al decennia niet meer moeten stellen, maar die voor heel veel mensen in de rest van de wereld essentieel zijn. Waarom willen mensen vechten en sterven voor een idee? Dat is toch een fascinerende vraag. Natuurlijk is oorlog verschrikkelijk, met vooral veel onschuldige slachtoffers. Dit maakt onderzoek vaak heel emotioneel.

Interview Koert Debeuf op 9 oktober in De Morgen

ā€˜De IsraĆ«liā€™s kennen elke centimeter in Gaza en toch is dit kunnen gebeuren. Onwaarschijnlijkā€™

"Ik denk, en dat is ook de retoriek die we al maanden horen, dat IsraĆ«l een arrogante vorm van overmacht vertoont, in de zin van ā€˜ons kan niets gebeuren, de internationale gemeenschap staat sowieso achter onsā€™. Die houding heeft ongetwijfeld geleid tot een verslapping van de aandacht. Dat is de enige uitleg die je eraan kan geven.ā€

Het hele interview vindt u hier achter de betaalmuur.

Heb je een publieke taak?

Voor mij is academisch werk onlosmakelijk verbonden met de publieke taak. Dat is natuurlijk niet voor elk domein even evident. Maar ik zie het als een noodzakelijke opdracht om het publiek, op kleine en grote schaal, te waarschuwen voor een mogelijk conflict. Los daarvan vind ik uitleggen waarover conflicten gaan, een belangrijke academische opdracht.

Heb je resultaat gezien?

Dat is altijd moeilijk in te schatten. Soms vermoed ik dat politici af en toe een idee of een redenering overnemen, maar daar ben ik nooit zeker van. Het is wel duidelijk dat er naar je geluisterd wordt. Daar moeten we op zich al tevreden mee zijn.

Opiniestuk Koert Debeuf 10 oktober 2023 in De Standaard

Israƫlische wraak is begrijpelijk, maar een grove vergissing

"Misschien de belangrijkste reden waarom Israƫl zich moet bezinnen over wraak, is humanitair. Er zijn nu al honderden Palestijnse burgerslachtoffers gevallen bij Israƫlische bombardementen. Zijn die gezinnen verantwoordelijk voor de barbaarse aanval van Hamas? Israƫl beschouwt Hamas als een terroristische organisatie die inderdaad geen onderscheid maakt tussen militaire en burgerslachtoffers. Kan een land dat zich de enige democratie in de regio noemt, het zich permitteren om dat onderscheid ook niet te maken?"

Het hele stuk vindt u hier.

Wat doet het voor je wetenschappelijke carriĆØre?

Ook daar heb ik geen idee van. Ik heb door de vele media-optredens een wetenschappelijk artikel niet kunnen afwerken. Soms denk je dan dat men binnen een aantal jaar niet meer zal weten waarom je op dat moment minder hebt gepubliceerd. Maar goed, als je je publieke verantwoordelijkheid moet nemen, dan moet je daarover niet al te veel nadenken.

Hoe kun je onafhankelijk blijven, of lukt dat niet?

Ik probeer altijd zo objectief mogelijk te zijn. Dat is iets anders dan neutraal zijn. Als duizenden mensen sterven, dan kan je daar niet onberoerd onder blijven. Daarom is het nodig telkens weer uit te zoomen en de situatie zo onafhankelijk mogelijk te bekijken. Dat is niet eenvoudig, maar ik hoop daarin zo goed mogelijk te slagen.

Opiniestuk Koert Debeuf 12 oktober 2023 in De Morgen

Heeft Hamas een groot vredesakkoord getorpedeerd?

"Het feit dat drie vijanden van Iran, de Verenigde Staten, IsraĆ«l en Saudi-ArabiĆ« een alliantie zouden sluiten, zal in Teheran de alarmbellen hebben doen afgaan. Ook voor Hamas gaat zoā€™n akkoord tegen alles waar het voor staat."

Het hele stuk vindt u hier achter de betaalmuur.

Ziet u het conflict tussen Israƫl en de Palestijnen ooit eindigen?

Het is niet onmogelijk om dit langdurige conflict op te lossen, maar daarvoor is heel veel moed nodig van beide kanten. Ik vrees dat die moed vandaag niet aanwezig is. Dit gezegd zijnde, misschien brengt het huidige conflict nieuwe inzichten, zoals dat in Europa het geval was na de Tweede Wereldoorlog. Voor Europa was dat een conflict teveel en leidde het tot Europese samenwerking. Misschien is dit conflict in Israƫl en Palestina ook het conflict teveel.

Vlak na publicatie van dit interview verscheen er weer een artikel van de hand van Koert Debeuf. "Door de steun aan IsraĆ«l is het Westen voor de rest van de wereld moreel bankroet. U vindt het op de opiniepagina's van De standaard