Als zevende Belg en derde VUB’er ooit op belangrijkste wiskundecongres ter wereld

VUB-professor Michel Van den Bergh, onderzoeksdirecteur van het FWO (Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen) en verbonden aan UHasselt, is één van de plenaire sprekers van het International Congress of Mathematicians (ICM) dat volgend jaar in Sint-Petersburg plaatsvindt. Van den Bergh is de zevende Belg die het woord mag richten tot de plenaire zitting van dit voor de wiskunde uiterst belangrijke, vierjaarlijkse congres. Tijdens dit congres worden ook de 'Fields Medals' uitgereikt, ook wel de Nobelprijzen van de wiskunde genoemd. 

Van den Bergh geniet vooral bekendheid wegens zijn bijdragen tot de 'niet-commutatieve algebraïsche meetkunde'. In dat domein binnen de wiskunde zoekt hij de raakpunten en verbindingen tussen de algebra en de meetkunde. Hij ontving hiervoor in 2003 de Francqui Prijs, de hoogste Belgische wetenschappelijke onderscheiding. Het was toen al van 1988 geleden dat een theoretisch wiskundige die onderscheiding kreeg.

Van den Bergh was in 1994 al 'invited speaker' op het ICM-congres. Zijn lezing vond plaats tijdens een van de zittingen over gespecialiseerde onderzoeksthema’s. In 2022 zal hij spreken voor de plenaire zaal. Dat is vergelijkbaar met opgenomen worden in de 'Hall of Fame' van de wiskunde.

Belgen op het ICM – homerun voor VUB en ULB

Het ICM vindt sinds 1897 om de vier jaar plaats, telkens op een andere plaats en is een organisatie van de International Mathematical Union (IMU). Het is wereldwijd het grootste en belangrijkste congres voor wiskundigen.

Slechts zes andere Belgische wiskundigen gingen Van den Bergh vooraf met de grote eer om de plenaire zitting van het ICM toe te spreken. Charles-Jean de la Vallée Poussin was de eerste Belg, in 1920. Hij was ook de eerste voorzitter van IMU en promotor van Georges Lemaître, de bedenker van de bigbangtheorie. Vijftig jaar later volgen ULB-alumni Jacques Tits, Pierre Deligne en in 1982 David Ruelle. 

Ingrid Daubechies, VUB-alumna en uitvinder van de 'wavelets' die een grote rol spelen in datacompressie, valt de eer te beurt in 1994 in Zürich. Daubechies is ook de eerste en voorlopig enige vrouwelijke voorzitter van de IMU (2011–2014). Zij en Michel Van den Bergh zijn in 1994 niet de enige VUB’ers (en Belgen) in Zürich. Naast haar staat VUB-alumnus en beroemd wiskundige Jean Bourgain, die dat jaar ook zijn Fields Medal ontvangt. Hij staat op de lijst van meest uitgenodigde sprekers op het ICM en stond in 1983, 1986 en 1994 op het podium.