Het geklasseerde rectoraatsgebouw is zonder twijfel het opmerkelijkste gebouw van de VUB-campus van Etterbeek. Twee eigenschappen springen meteen in het oog: zijn ellipsvorm en de enorme betonnen luifel boven de hoofdingang. Die laatste was echter flink aangetast door corrosie van de wapening (‘betonrot’). Om verdere deterioratie tegen te gaan, is de luifel nu gerenoveerd.



Met de renovatiewerken is half augustus gestart. Nu, een goede twee maanden verder, is het wachten enkel nog op een laatste coating die de renovatie volledig moet maken. De preciese tint van de coating moet nog worden bepaald. Om de juiste keuze te maken zijn op de luifel her en der coatingstalen aangebracht.



“Die coating heeft niet alleen een esthetische functie,” zegt Dany Stassen, ingenieur bij de Dienst Infrastructuur van de Vrije Universiteit Brussel. “Hij zorgt ook voor een bijkomende beschermingslaag.”



Stassen was van in het begin betrokken bij het renovatieproject. Hij schetst de staat waarin de luifel zich bevond. “Op sommige plaatsen is het beton maar enkele centimeters dik. Met een klassieke betonherstelling zou er na het wegkappen van de aangetaste delen niet veel meer van over blijven.”

 

Om dit te vermijden, was een techniek noodzakelijk om carbonatatie - een daling van de zuurtegraad van het beton, wat aanleiding kan geven tot betonrot - terug te schroeven zonder het aangetaste beton weg te kappen. Het werd een techniek die ook in de scheepsbouw gebruikt wordt om het roesten van staal tegen te gaan: cathodische bescherming met offeranodes. Die methode herstelt ook het oorspronkelijke alkalisch gedrag van beton en laat toe minder destructief te werk te gaan bij betonrenovatie. (Lees verder onder de foto)

 

Ludo en Danie
Directeur Ludo Lemmens en industrieel ingenieur Dany Stassen. Bovenaan rechts op de luifel enkele coatingstalen.

 

Wat de luifel ook buiten zijn afmetingen - hij is 9 meter lang en verbreedt van de gevel af van 4,3 meter tot 11,4 meter  - apart maakt, zijn de reliëfs. De ontwerpen werden door Renaat Braem, de architect van het rectoraatsgebouw, zelf getekend, in triplex uitgezaagd door zijn medewerker en vervolgens in de bekistingen van het beton gelegd. Ze leggen de link naar de vrijmetselaarssymboliek en het vrije wetenschappelijke denken.



“De reliëfs waren gelukkig onaangetast,” zegt Stassen. “Ze bevinden zich immers op de beschermde onderkant van de luifel. Het enige dat aandacht behoefde, was het wapenschild van de universiteit. Dat prijkt immers centraal bovenaan in de luifel, waar het meer aan de weersomstandigheden onderhevig is.”



Pikant detail: dat wapenschild staat door een fout in de uitvoering in spiegelbeeld afgebeeld.



De kostprijs van de renovatie beloopt in totaal zo’n 120.000 euro. Daarvan is 80 procent gesubsidieerd. Naast de feitelijke betonrestauratie zijn er ook aanpassingen gebeurd aan de afwatering van de luifel. De blauwe hardsteen aan de ingang van het rectoraatsgebouw is hersteld.

 

Wist je dat de VUB nog steeds op zoek is naar extra fondsen voor de restauratie- en herinrichtingswerken van het rectoraatsgebouw? Steun het project via de de VUB Foundation.

 

Meer weten over het Braemgebouw en ander VUB-erfgoed? Kijk op https://www.vub.be/vub-erfgoed, lees onze Braembrochure of stel je vraag via braem@vub.be.