Studenten nemen politici op de korrel

 
Lees ook: voetgangersstoet in plaats van optocht 
 
Het lokaal van het BSG in Etterbeek biedt op een weekdag midden oktober een ietwat rommelige aanblik. Lege blikjes bier, zetelkussens die er scheef bij hangen, hier en daar een restje verpakking op de vloer: het is het studentenleven zoals het (soms) is. “Onze excuses voor de rommel, we hebben nog geen tijd gehad om op te ruimen. We hadden gisteren een feestje”, verontschuldigt Joeri Luypaert zich. 

De symboliek van de optocht is heel belangrijk voor ons

We nemen plaats in een bureau waar de voorzitter en ondervoorzitter van het BSG – toevallig beiden afkomstig van West-Vlaanderen – vertellen over de voorbereiding van de Saint-Vé optocht. “De symboliek van de optocht is heel belangrijk voor ons, studenten: we trekken van de Zavel, het hoger gelegen deel van Brussel, dat het rijke, het hoge symboliseert. Vandaar gaat het naar de Beurs, het lager gelegen centrum, waar het meer gewone volk woont. Dat is traditioneel de gedachte achter de stoet.” 
 
 
Wat vieren we met Saint-Vé?

Medaille
Het Brussels Studenten Genootschap (BSG) is aan VUB-kant de drijvende kracht achter de jaarlijkse Saint-Vé optocht die door de Brusselse binnenstad trekt en waarvoor elk jaar zes- à achtduizend studenten komen opdagen. De studenten van het BSG kiezen elk jaar het thema van de stoet en schrijven ook een wedstrijd uit voor het ontwerpen van een medaille die speciaal voor de gelegenheid gemaakt wordt. Makkelijk is de voorbereiding van de organisatie niet. “Het is een fulltime job in de weken en maanden voor de eigenlijke stoet, maar we doen het graag”, zegt Joeri Luypaert, voorzitter van het BSG.   
 
 
Joerie Luypaert

• Voorzitter BSG
• 24 jaar
• Vijf jaar student, drie bij BSG
• Volgt een schakelprogramma bedrijfsmanagement
• Het leukste aan de VUB? De compacte, groene campus en het aanbod aan cafés en evenementen in de stad.

 
Arnaud Moeykens

• Ondervoorzitter BSG
• 21 jaar                                                                                              
• Vier jaar student aan de VUB, sinds drie jaar bij BSG
• Studeert biologie
• Het leukste aan de VUB? De studenten zijn een hechte groep, iedereen kent iedereen

Saint-Vé leeft bij de studenten. Iedereen heeft er zijn mening over.

Bruxelles, ma belle
Arnaud Moeykens, die voor het eerst de stoet organiseert als ondervoorzitter van BSG: “Ik vind het leuk dat we zingend en feestend door de stad trekken. Studenten die in de stad zijn en zich daar amuseren: daar gaat het om. Brussel heeft misschien niet het imago een studentenstad te zijn, zeker niet bij buitenstaanders; maar het is in werkelijkheid de grootste studentenstad van het land. Er is heel veel te beleven, als je even de moeite neemt om de binnenstad te verkennen. We proberen andere studenten daar zoveel mogelijk toe aan te zetten. Het is iets te makkelijk om hier op de campus te blijven. Alles is hier aanwezig, maar de stad is toch nog altijd iets speciaals.”
 
 
Elk jaar dokteren de studentenkoepels van de VUB en ULB een thema uit voor de Saint-Vé stoet. Dit jaar draait dat thema rond de politieke actualiteit. Op de medaille is een volgevreten varken te zien dat een arme stakker naar rechts duwt. De tekst luidt: “Noodgeval? Draai naar rechts/Sortie d’urgence, virez à droite”. De boodschap is duidelijk. Arnaud Moeykens: “Het verwijst naar de neiging van de samenleving om naar rechts om te buigen in tijden van politieke crisis, economische crisis, vluchtelingencrisis. En we kijken dan naar de rechtse partijen die aan het opkomen zijn in Frankrijk, Polen, de Brexit en Trump die presidentskandidaat is. Een heel actueel thema, zeker omdat dit jaar negen dagen voor de optocht de Amerikaanse presidentsverkiezingen plaats vinden. Tegelijk beginnen ze ook te schrijven aan de tekst voor de Brexit. Het valt mooi samen. Het lijkt achteraf misschien heel evident dat we dat kozen, maar we hadden nog veel andere ideeën. Er zijn veel problemen in de wereld, en veel dingen waar we ons aan ergeren. Dat is een leidraad om een thema te kiezen. Maar het draait vooral om actualiteit. We proberen er toch elk jaar iets uit te kiezen dat opvallend is voor dat jaar. Op die bijeenkomsten merk je ook dat Saint-Vé leeft bij de studenten. Iedereen heeft er zijn mening over.”
 
Humoristisch, maar ook politiek geladen
De medaille is dit jaar ontworpen door een anonieme tekenaar. Joeri Luypaert: “De overkoepelende studentenorganisaties organiseren elke keer een wedstrijd, waarin we het thema uitleggen. Kandidaten dienen op basis daarvan een voorstel in. Ze kunnen inzenden met of zonder naam. We hebben de inzending zelf nog een beetje aangepast, maar niet zoveel. Het is een redelijk politiek thema, meer dan sommige andere jaren. Maar dat is ook Saint-Vé: humoristisch, maar ook politiek geladen. Je kan dat ook merken aan de panelen die de afzonderlijke studentenkringen maken. Ze nemen politici op de korrel, zonder een blad voor de mond te nemen. Dat is ook de oorsprong van de stoet: protesteren tegen autoriteit.”

We hadden zelf al de beslissing genomen om geen wagens meer te gebruiken

Die panelen zullen voor het eerst in bijna twintig jaar tijd niet op praalwagens, maar wel op tenten op de Zavel te zien zijn. De wagens zijn er dit jaar niet bij. Een mooi stukje folklore dat verdwijnt, volgens sommigen, maar BSG ziet dat anders. De verandering is onder meer een gevolg van de strengere voorwaarden die de stad en de politie opleggen op vlak van beveiliging, al zagen de studenten het vooral zelf niet meer zitten om met wagens uit te rijden. “Als we met wagens door de stad rijden, moeten we zeven keer een stop voorzien om bier uit te delen. Maar telkens we stil staan, moeten we ook veiligheidsmensen hebben. Een maatregel die het gevolg is van het terreurniveau drie. Dat maakt het moeilijker en vooral duur. Maar los daarvan hadden we zelf al de beslissing genomen om geen wagens meer te gebruiken. Het is veel leuker om rond te lopen, door elkaar, ondervonden we de voorbije jaren. Op de wagens blijven studenten meer bij hun kliekje en is er minder sfeer.”
 
Fanfare
In plaats van de praalwagens die door de stad trekken, gaat dit jaar de fanfare mee van de Zavel naar de Beurs. Een nieuwigheidje – normaal gezien blijft het orkest op de Zavel – dat voor heel veel sfeer moet zorgen, zeggen de twee studenten. “Zo maken we duidelijk dat de stad helemaal van ons is.” Voor de Saint-Vé stoet komen traditioneel zes- à achtduizend studenten opdagen. Als de optocht op een vrijdag plaats vindt, komen daar nog eens duizend oud-studenten bij, zegt Luypaert. “Ze moeten de dag erna niet werken, waardoor ze zich helemaal in het studentengewoel kunnen storten. Dat geeft nog meer sfeer, natuurlijk. 

Saint Vé en alumni
Voor ons is het heel leuk om te zien hoe de optocht en de universiteit nog leeft bij veel alumni.” Moeykens: “Er is elk jaar bij de ULB een heel oud vrouwtje aanwezig. Ze is 84 jaar oud, heeft een wat verlepte studentenpet, maar ze staat er op om aanwezig te zijn. Ze doet nu haar zestigste Saint-Vé. En ja, ze drinkt ook nog altijd halve liters bier mee (lacht).” Voor het Brusselse Studenten Genootschap is Saint-Vé lang niet het enige, maar wel één van de belangrijkste evenementen van het jaar. “We baten de feestzaal van de VUB uit, waar er tijdens het academiejaar vijf dagen per week iets te doen is. Daarnaast organiseren we onder meer ook een openingsfuif, een openingscantus, en een massacantus om de twee jaar. En op het einde van het academiejaar hebben we een grote fuif, met zo’n 2.500 studenten. Maar Saint-Vé blijft sowieso een hoogtepunt van het jaar. Het is jammer dat sommige buitenstaanders het zien als een marginaal carnavalsfeest, want het is veel meer dan dat. Ik hoop dat wat die boodschap ook kunnen uitdragen.”