De onderzoeksgroep ‘Crime and Society’ doet al 25 jaar onderzoek naar de sociale verschijnselen misdaad en afwijkend gedrag. Ook bekijken ze de maatschappelijke reacties op deze fenomenen. CRIS focust zich vooral op Strafrecht, Veiligheid, Preventie en Handhaving en Jeugdrechtstudies.
De vraag: “Heeft het criminologisch onderzoek aan de VUB jouw visie op criminaliteit veranderd?”
De antwoorden:
1 Marijke VAN BUGGENHOUT:
Ja toch wel! Eerst als student al natuurlijk, dat geeft een heel ander beeld. Je krijgt oorspronkelijk alleen mee wat je in de media ziet, wanneer je dan hier komt is dat helemaal anders. Nu ik hier werk krijg ik nog een heel andere visie. Er worden heel wat debatten gevoerd over allerlei zaken rondom criminaliteit en over hoe daar dan op gereageerd moet worden. Dat verandert zeker je visie.
3 Mattias DE BACKER:
Eigenlijk kan ik daar niet echt op antwoorden, want ik heb zelf nooit criminologie gestudeerd. Ik ben hier een beetje als een vreemde eend in de bijt werkzaam. Ik heb natuurlijk wel iets bijgeleerd over criminologie, maar of dit mijn visie heeft veranderd is eigenlijk een vraag die niet van toepassing is.
4 Sofie DE BUS:
Ja. Maar niet alleen het onderzoek, ook mijn opleiding als criminologe heeft gemaakt dat ik op een andere manier kijk naar criminaliteit en de fenomenen daaromtrent. We zijn ook opgeleid om daar kritisch naar te kijken, dat heb ik ook meegenomen in mijn onderzoek. Omdat je onderzoek kan voeren kan je zelf echt naar de praktijk gaan. Bij mij is dat nu specifiek de jeugdrechtbank, dus dan krijg je een heel andere visie op hoe dat functioneert en ook hoe daarover wordt gerapporteerd. Dat staat eigenlijk zelfs haaks tegenover hoe er wordt geschreven in bijvoorbeeld de media. Dat is wel belangrijk als criminoloog dat je die brede kijk hebt.
5 Camille CLAEYS:
Ja toch wel. Toen ik nog studente was en ik informatie kreeg over onderzoek is mijn visie op criminaliteit al veranderd. Ook mijn visie op fenomenen gelinkt aan criminaliteit, de oorzaken en de dingen die men eraan wil doen om te verhelpen is toen veranderd.
6 Ilse LUYTEN:
Jazeker! Ik heb misschien wel een ander profiel dan de andere onderzoekers, omdat ik zelf geen criminologie gestudeerd heb. Ik kom van de psychologie, maar ik vind het heel interessant om dan in deze vakgroep terecht te komen omdat je veel verschillende perspectieven krijgt op die criminaliteit. En niet alleen de psychologische maar ook de criminologische. Of die vanuit de rechten bijvoorbeeld, het is dan interessant als al die visies samenkomen om na te denken over criminaliteit en de fenomenen daarrond. Dus het heeft zeker mijn visie veranderd op criminaliteit.
9 Margo DE KOSTER:
Zeker, aangezien we hier toch een heel eigen insteek hebben aan de VUB. Een bijzonderheid in mijn geval is dat ik historica en sociologe ben van opleiding, dus ik geef hier de historische criminologie. Omdat het team hier daarin geïnteresseerd is, hebben ze daar een nieuw vak voor gecreëerd. Dat heeft mij uiteraard gestimuleerd om nog meer met criminologen te gaan nadenken over allerlei actuele debatten zoals geweld in de samenleving, jeugdcriminaliteit, de doodsstraf, de gevangenisstraf en de evolutie van dit alles de voorbije eeuwen. Dat is dus iets dat hier gestimuleerd wordt. Die historische criminologie is vrij nieuw, daar ben ik heel blij mee. Hier wordt veel ingezet op veldonderzoek, dat is voor mij als historicus heel fascinerend om te zien, hoe men hier gaat observeren bij de politie etc. … - wat ik zelf niet kan doen - (lacht) Die onderzoeksmethoden inspireren mij dan wel. Het is een hele eigenheid van de opleiding hier die mijn werk enorm beïnvloedt.
10 Lucas Melgaço:
It’s a good question… I would definitely say yes. It showed me how complex criminal acts are. There are never simple solutions for crimes. Yes, it showed me the complexity of criminological research.
13 Pieter LELOUP:
Wel, ik heb eigenlijk criminologie gestudeerd aan de UGent. Ik ben hier sinds twee jaar tewerkgesteld, maar ik heb eerst geschiedenis gestudeerd en daarna criminologie. Eigenlijk hebben beide opleidingen mijn visie op criminaliteit veranderd. Vooral omdat ik tijdens mijn opleiding geschiedenis al een onderzoek had uitgevoerd naar criminaliteit vroeger - tijdens en na WO I. Ik had ook al een paar vakken bij de rechten en criminologie gevolgd. Op die manier heb ik eigenlijk al een eerste kennismaking gehad met criminologie, wat criminaliteit is en wat onderzoek naar criminaliteit is. Het heeft zeker mijn visie daarop veranderd, want tijdens je middelbare school krijg je vooral te horen over criminaliteit via de media. Terwijl je het aan de universiteit op een meer wetenschappelijke en meer theoretische manier benadert… het is toch een totaal ander discours binnen de media. Hier leer je het op een kritische manier benaderen, iets objectiever en neutraler in zekere zin. Dat is toch de bedoeling, dus het heeft zeker mijn visie daarop veranderd.
15 Anneke EVENEPOEL:
Jazeker, je leert daardoor kritisch kijken naar criminaliteit en wat criminaliteit juist is. Ook mijn eigen onderzoek heeft ervoor gezorgd: ik doe onderzoek met jongeren en preventiepraktijken in de stad Brussel. Dat heeft ervoor gezorgd dat ik een andere kijk heb op die kwetsbare populatie en dat ik een bredere kijk heb op hun leven en hoe zij denken over de maatschappij.
16 Steven DE RIDDER:
Jazeker. Ten eerste dat je verder gaat kijken dan de klassieke vormen van criminaliteit die in de media aan bod komen of waarover de mensen dagelijks spreken. Maar je gaat ook aandacht krijgen voor de verschillende vormen van reactie en de complexiteit die daarmee gepaard gaat. Dus je kijkt niet alleen naar criminaliteitsfenomenen an sich waar de meeste mensen klassiek aan denken bij criminologie. Bredere maatschappelijke trends, de politiek en het beleid spelen daarin ook een rol. Het bredere plaatje, dat is belangrijk!
17 Veerle SCHEIRS:
Ik denk het wel en ik denk vooral ook aan de reacties op criminaliteit. Ik heb toch wel geleerd hoe de reactie op criminaliteit het gevolg is van een aantal constructieprocessen en selectieprocessen doorheen een heel geheel van de strafrechtelijke keten. En op een van die actoren van die keten focust mijn onderzoek ook: namelijk de strafuitvoeringsrechtbanken die mensen na hun detentie vrijlaten. Op dat vlak heeft dat dus zeker mijn visie wel veranderd.
18 Ineke CASIER:
Niet echt, ik had al een brede kijk op criminaliteit en niet die nauwe visie die je vaak ziet bij de publieke opinie. Ik ben ook niet punitief van aard (lacht) en ik geloof ook niet dat het puur straffen mensen gaat veranderen. Dus dat had ik eigenlijk wel al en het is heel fijn dat dat ook door onderzoek wordt bevestigd. Het is ook leuk dat je daar dan ook zelf onderzoek naar kan doen en kan bijdragen om de problematiek rond criminologie ruimer te bekijken dan enkel op vlak van bestraffing.
19 Philippe KENNES:
Ja, door de interdisciplinaire opbouw van de opleiding. Je komt immers in aanraking met psychologie, psychiatrie en sociologie met een ander denkkader. Je leert dus ruimer nadenken vanuit verschillende perspectieven.
21 An-Sofie VAN HOUCHE:
Veranderd? Deels misschien, het hangt er ook een beetje af van wat voor soort onderzoek. Wat mijn visie vooral heeft veranderd is zelf het onderzoek voeren, zelf gevangenissen binnengaan en met mensen spreken die “crimineel” zijn. Hun visie op een verhaal horen, dat heeft mijn visie op criminaliteit veranderd.