Van 24 tot 28 november organiseert de VUB een leiderschapsweek, en dit al voor het vijfde jaar op rij. Met het initiatief brengt de universiteit Engaged Leading, de leiderschapsvisie van de VUB, proactief over op haar personeel. Een cultuuromslag in een grote organisatie, laat staan in een sector, realiseer je niet in één-twee-drie. Wel kan je duidelijk zeggen waar je voor staat en je mensen omkaderen met inspiratie en training.

Bekijk het programma (enkel intern beschikbaar na login op WeAreVUB Staff)

Een Pano-reportage rakelde onlangs een geval van toxisch leiderschap pijnlijk terug op. Hoewel het getoonde leiderschap niet representatief is voor het dagdagelijkse leiderschap aan de VUB, vertellen zulke excessen dat we er nog niet zijn. Pas als iedereen aan boord is, kan het schip een vlekkeloze koers varen naar de veilige haven die we willen zijn en bieden. Ze onderstrepen wel mee het belang van zo’n proactief initiatief als Engaged Leading.

Robin Reul

Robin Reul, beleidsmedewerker leiderschapsontwikkeling

“Voor een grote organisatie is het essentieel om proactief te verduidelijken welk gedrag je verwacht van je mensen in leidinggevende posities”

Verbinding maken, richting geven en groei stimuleren

Als VUB willen we in uitdagende omstandigheden, onder toenemende financiële druk, met onverminderde ambitie voor de universiteit en haar mensen blijven werken. Daarin is het belangrijk om stil te staan bij hoe leidinggevenden, onderzoekers en medewerkers verbinding maken, richting geven en groei stimuleren. Dat is wat de Engaged Leading Week doet.

De hele week vinden er inspiratiesessies, lezingen en opleidingen plaats voor personeelsleden. Het programma staat niet enkel open voor leidinggevenden, maar voor alle medewerkers. Eén van de kernprincipes is immers dat elke VUB’er een engaged leader kan zijn. In het belang van het collectief, met een hart voor mensen. 

Deze vijfde editie staat in het teken van constructieve feedbackcultuur. Ze focust op hoe we feedback geven, ontvangen en inzetten als motor voor samenwerking en ontwikkeling. Shana Mertens, Assistant Professor Organisational Psychology aan de Open Universiteit van Nederland, verzorgt de keynote. Haar onderzoek focust op het normaliseren van informele feedback op de werkplek. Waarom voelt feedback vaak ongemakkelijk of vaag? Wat leert de organisatiepsychologie ons over wat wél of niet werkt? Hoe creëren we de juiste condities voor echte, constructieve gesprekken? Als onderzoeker, podcastmaker en auteur biedt zij een frisse en toegankelijke blik op feedback.

Appél aan het verantwoordelijkheidsgevoel

“Het is positief dat er vandaag meer aandacht is voor leiderschap”, vertelt Robin Reul die vanuit VUB LRN al jaren aan de kar trekt van Engaged Leading. “Voor een grote organisatie is het essentieel om proactief te verduidelijken welk gedrag je verwacht van je mensen in leidinggevende posities”. Dit werkt ook preventief naar grensoverschrijdend gedrag.

De Pano-reportage was dan wel niet representatief voor de VUB, ze maakte wel duidelijk dat toxisch leiderschap soms voorkomt aan de universiteit en vooral, welke impact dit op mensen kan hebben. Ze toonde ook aan dat bestaande procedures tekortschoten: ze voldoen niet aan hedendaagse verwachtingen en bieden geen tijdige remediëring. Mensen voelden zich niet gehoord. Dat moet in de toekomst beter. 

“Laten we samen bouwen aan een cultuur waarin mensgericht leidinggeven en welzijn vanzelfsprekend zijn” 

Elke Jorens, directeur M&O

Elke Jorens, directeur M&O

Onze grootste kansen om verandering te realiseren liggen in het preventieve, het proactieve appél op het individuele verantwoordelijkheidsgevoel. Door duidelijke verwachtingen te communiceren en onze leiders te versterken, kunnen we vanuit het individuele domein collectieve verandering mogelijk maken. Via trainingen en campagnes gericht op persoonlijke groei kan elke medewerker stap voor stap bijdragen aan een vernieuwde organisatiecultuur. En daarin ligt de kern van Engaged Leading, hoe iedere VUB’er kan bijdragen aan het geheel.

Het belang van leiderschap in welzijn

De menselijke impact van falend leiderschap kan groot zijn. Net daarom moeten we zorgen dat leiderschap slaagt. Menselijk, krachtig en collectief denkend leiderschap maakt elke dag het verschil. Investeren in menselijk leiderschap is de meest directe vorm om een organisatie te versterken en het welzijn van iedereen te bevorderen.

Elke Jorens, directeur Mens & Organisatie, onderschrijft de hefboomfunctie van leiderschap binnen welzijn. “Mijn oproep is simpel: neem als leidinggevende je sleutelrol in welzijn serieus en wees aandachtig voor je team, met de waarden van de VUB in het achterhoofd. Denk bewust na over waarom je leidinggevende bent en wat je concreet kunt betekenen voor het welzijn van je medewerkers. Door een veilige en warme werkomgeving te creëren, kunnen we onze gezamenlijke missie van onderwijs, onderzoek en engagement succesvol realiseren. Laten we samen bouwen aan een cultuur waarin mensgericht leidinggeven en welzijn vanzelfsprekend zijn.”

Lees het volledige interview met Elke Jorens over het welzijnsbeleid en leiderschap aan de VUB: VUB bouwt aan sterker welzijnsbeleid voor personeel | Vrije Universiteit Brussel

Wat is Engaged Leading?

De galerij van modern leiderschap bevat heel wat klinkende terminologie: persoonlijk, menselijk, participatief, gedeeld, ondersteunend, … leiderschap. Engaged leading ontstond in de schoot van onze Urban Engaged University VUB als een concreet antwoord om proactief te werken aan een sterkere en beter omkaderde leiderschapspraktijk. De VUB definieert het gewenste leiderschap als een collectieve activiteit, gedreven door goesting en intentie, om meer verbinding te creëren tussen mensen en groepen. 

Engaged Leading moedigt medewerkers aan om leiderschap te willen en durven opnemen en delen, om zaken te benoemen, daadkracht te tonen en eigenaarschap te claimen. Het is een persoonlijke vorm van leiderschap die vanuit samenwerking toewerkt naar gedeelde doelstellingen. Engaged leaders zijn inspirerend en motiverend. Ze nemen verantwoordelijkheid voor hun beslissingen in lijn met het grotere geheel. Ze pakken de zaken aan en they lead by example. Ze handelen consistent, integer en authentiek. Ze gaan de dialoog aan vanuit nieuwsgierigheid naar andere inzichten. Ze hebben oog voor noden van anderen, bieden veiligheid en tonen openheid.

Meer weten?

Voor wie intern werkt rond leiderschap of zich wil verdiepen in het programma, vind je hier alle praktische info. Deze pagina’s zijn enkel toegankelijk voor VUB-personeel na login.