De Vrije Universiteit Brussel (VUB) opende officieel haar nieuwe onderzoeksfaciliteiten in het gerenoveerde G-gebouw op campus Etterbeek. Ze huisvesten zowel onderwijs- als onderzoeksactiviteiten van de faculteit Wetenschappen en Bio-ingenieurswetenschappen. De uitbreiding werd gerealiseerd met steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO/FEDER) en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. 

Europese steun voor duurzame transitie
Het project, met een totaalbudget van 6,6 miljoen euro waarvan 1,5 miljoen euro afkomstig vanuit het gewest en de Europese Unie (EU), werd geselecteerd binnen as 3 van het Operationeel Programma EFRO 2014-2020, gericht op de transitie naar een circulaire economie en een rationeel gebruik van energie in publieke infrastructuur. Het werd in 2018 geselecteerd in het kader van de oproep “Verbetering van de energie-efficiĂ«ntie in openbare gebouwen.” 

Tijdens de openingsplechtigheid benadrukte Thomas de BĂ©thune, Hoofd van de Vertegenwoordiging van de Europese Commissie in BelgiĂ«, het belang van de investering: “Onze investering in de energiezuinige VUB-onderzoeksfaciliteiten die we vandaag openen zal 674 ton aan COâ‚‚-emissies per jaar uitsparen. Een levend bewijs dat de Europese Green Deal springlevend is, en dankzij gezamenlijke inspanningen van partners zoals VUB en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest op koers blijft.” 

Dankzij drie gerichte maatregelen wordt de ecologische voetafdruk van de laboratoria sterk verlaagd: 

  • Optimalisatie van ventilatie en sorbonnes met warmterecuperatie, adiabatische bevochtiging en een gecentraliseerd HVAC-systeem;
  • Vervanging van verlichting door LED-technologie, op basis van een lichtstudie;
  • Installatie van 381 zonnepanelen op gebouwen G en F, goed voor 625 m² zonne-energie. 

Het resultaat: een verwachte besparing van 2,3 miljoen kWh primaire energie per jaar en een reductie van 674 ton COâ‚‚-uitstoot per jaar. 

Onderwijs en onderzoek onder één dak
Op de bovenste verdieping van gebouw G bevinden zich de nieuwe laboratoria van de onderzoeksgroep Organische Chemie (ORGC).  

Diensthoofd professor Steven Ballet: “Ons onderwijslabo ligt pal tussen twee onderzoekslabo’s: een bewuste keuze, want bij de VUB is onderwijs gedreven vanuit onderzoek. Zo hopen we dat ons enthousiasme de studenten inspireert.” 

De nieuwe labo’s brengen state-of-the-art onderzoeksinfrastructuur. Met 12.000 bouwstenen creĂ«ert de groep innovatieve moleculen, vooral voor medische toepassingen. Ballet en zijn team ontwikkelen onder meer peptidegels die medicatie gecontroleerd en langdurig vrijgeven en toolmoleculen die de zoektocht naar nieuwe geneesmiddelen versnellen. In 2023 ontving Ballet hiervoor de Evotec Award for Excellence in Molecular Design. 

Ook labmanager Jolien De Neve en professor Ulrich Hennecke dragen bij aan dit baanbrekende onderzoek: van veiligere pijnstillers tot nieuwe strategieĂ«n tegen antibioticaresistentie. 

Grensverleggend onderzoek naar duurzame materialen
Naast organische chemie verhuizen ook de onderzoekers van de groep SUME (Sustainable Materials Engineering) naar de gerenoveerde verdiepingen. Zij doen grensverleggend onderzoek naar duurzame materialen, bijvoorbeeld 3D-geprinte vliegtuigonderdelen die lichter en energie-efficiĂ«nter zijn en zelfherstellende polymeren die onder meer in zachte robots worden toegepast. 

Professor Guy Van Assche: “De zelfherstellende polymeren die we ontwikkelden, kunnen schade zelfstandig repareren. Voor robots die delicate taken uitvoeren – zoals het plukken van zacht fruit – maakt dit een enorm verschil.” 

Professor Iris De Graeve: “3D-geprinte metalen hebben nieuwe microstructuren, en dus nieuwe uitdagingen. Met simulaties en AI voorspellen we hoe ze zich gedragen op lange termijn, bijvoorbeeld in de luchtvaart.” 

Innovatie als hefboom voor Brussel 
De nieuwe infrastructuur is een concreet voorbeeld van hoe Europese en Brusselse steun duurzame innovatie in de hoofdstad mogelijk maakt. Ze sluit aan bij de doelstellingen van het Operationeel Programma EFRO 2014-2020, dat inzet op energie-efficiĂ«ntie, circulaire economie en versterking van het stedelijk weefsel. 

Met de nieuwe onderzoeksfaciliteiten versterkt de VUB haar rol als urban engaged university, die samen met beleidsmakers en bedrijven bouwt aan duurzame oplossingen voor de samenleving van morgen. 

20250610_VUB_ MACH – FYSC – SURF_ByThierryGeenen0005.jpg

VUB-wetenschappers aan het werk in de G-campus. © Thierry Geenen