Burgerwetenschap of 'citizen science' is wetenschappelijk onderzoek dat geheel of gedeeltelijk wordt uitgevoerd door vrijwilligers, zoals bijvoorbeeld de jaarlijkse vogel- of vlindertellingen. Citizen science zit in de lift en dankzij de smartphone met ingebouwde GPS en andere technologische mogelijkheden is er veel groeimarge mogelijk en kunnen meer gegevens verzameld en verwerkt worden.

 

De ICT -hulpmiddelen die het verzamelen van gegevens ondersteunen – zogenaamde burgerobservatoria  - moeten normaal gezien telkens vanaf nul worden ontwikkeld. Dat is te moeilijk voor burgers met beperkte ICT-kennis en zet een rem op nog meer burgerwetenschap.

 

Zaman licht toe: “We hadden bijvoorbeeld een app gebouwd die burgers de mogelijkheid gaf om het geluidsniveau van hun omgeving te meten via de  microfoon van hun gsm. Makkelijk en goedkoop. Maar je moet zo’n app natuurlijk wel steeds aanpassen aan de verschillende behoeftes, zoals bijvoorbeeld tijd en plaats waar de metingen moeten gebeuren, het behandelen van gegevens om ze te kunnen analyseren, enz. Hiervoor heb je steeds opnieuw variaties op het computerprogramma nodig.”

 

Maar dat hoort nu dus tot de verleden tijd. Met zijn doctoraat ontwikkelde Zaman het programma DISCOPAR waarmee burgers op de speciaal hiervoor voorziene website FLAMENCO een eigen burgerobservatorium kunnen creëren. DISCOPAR (Distributed Components for Participatory Campaigning) is één eenvoudige, visuele taal waarmee niet alleen een app voor het verzamelen van gegevens kan worden aangemaakt, ook gegevensverwerking en resultaten kunnen nu worden opgezet.

 

“Een van de grootste uitdagingen was de toegankelijkheid verzekeren voor betrokken personen en gemeenschappen”, zo zegt Zaman. “DISCOPAR verbergt de ongewenste complexiteit voor de eindgebruiker en presenteert alleen concepten die relevant zijn voor hun domein.”

 

Breed toepasbaar

Om de mogelijkheden van het platform aan te tonen heeft Zaman zelf drie heel verschillende apps gemaakt: één voor het meten van geluidshinder, één andere dat ervaringen van gebruikers van trage wegen in kaart brengt en één dat atmosferische factoren meet.

 

Meer over DISCOPAR en FLAMENCO

De taal DISCOPAR werd uitgevonden in het gelijknamige project dat door het Brussels Gewest werd gefinancierd. Intussen wordt er in een Vlaamse samenwerking  - VUB, Ugent, VITO, en een vijftiental maatschappelijke organisaties zoals bvb. Fietserbond en TreinTramBus -  nog minstens één jaar verder gesleuteld aan het FLAMENCO platform.

 

Zo staat onder meer het toepassen van Artificiële Intelligentietechnieken op de onderzoeksagenda: https://flamenco.vlaanderen