Voortgezet onderzoek door Mobilise van de onderzoeksgroep MOBI van de VUB geeft aan dat de Brusselse voetgangerszone in de centrale lanen stilaan toch de meerderheid van de mensen kan bekoren. Het onderzoek is eigenlijk de tweede fase van een studie van het Brussels Studies Institute in opdracht van Brussel Mobiliteit, die in 2017 werd gelanceerd en moest polsen naar de populariteit van de ingreep en de gebruikte transportmiddelen van Brusselaars, pendelaars en passanten om in de voetgangerszone te geraken.
Bij de uitbreiding van de voetgangerszone in juni 2015 kreeg de Brusselse overheid nogal wat tegenwind van handelaars en Brusselaars. Bij die uitbreiding werd de centrale as van de vijfhoek vanaf het De Brouckèreplein tot de Lemonnierlaan, op een paar doorsteken na, verkeersvrij gemaakt. In 2017 werd voor de eerste keer gepeild naar de populariteit van het concept. Daarvoor werden zowel mensen uit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Brusselse rand bevraagd, als pendelaars en mensen die ter plekke werden bevraagd. Op het moment van die eerste onderzoeksfase was het voetgangersgebied nog niet heraangelegd, er konden enkel geen auto’s meer op rijden.
In 2017 bleef de steun bij de Brusselse bevolking beperkt tot 47 procent van de respondenten, bij pendelaars was dat 55 procent en bij bezoekers 69 procent. Bij de tweede fase van het onderzoek, die eind 2021 en begin 2022 plaatsvond, evolueerden alle cijfers in positieve zin. Bij de Brusselse bevolking is nu meer dan de helft voor het project gewonnen (53 procent) terwijl 64 procent van de pendelaars en 82 procent van de bezoekers, vooral toeristen, de voetgangerszone toejuichen.
“We zien weinig verschil in de cijfers op basis van leeftijd, gender of opleiding”, zegt VUB-postdoctoraal onderzoeker Geert Te Boveldt, die het onderzoek samen met zijn Mobilise-collega’s Liesbeth De Wilde, Imre Keseru en Cathy Macharis uitvoerde. “We zien wel dat hoe dichter een respondent bij de voetgangerszone woont, hoe positiever die er tegenover staat. Bewoners van het centrum van Brussel zijn doorgaans de grootste voorstanders. Mensen uit de Brusselse rand zijn vaker tegen en er is een duidelijke link met de vervoersmodi die ze gebruiken om naar de stad te komen. Mensen uit de rand gebruiken meer dan gemiddeld hun eigen auto, omdat verplaatsingen met het openbaar vervoer vanuit die rand dikwijls moeilijker zijn dan voor mensen die van verder weg komen. Die nemen vaker de trein. De grootste determinant voor de populariteit van de voetgangerszone is of mensen al dan niet een auto gebruiken of bezitten.”
Er zijn belangrijke aandachtspunten.
“Veel mensen zijn kritisch over de veiligheid en de properheid”, zegt Te Boveldt. “Nogal wat respondenten geven aan dat ze sommige delen van de Anspachlaan mijden omdat ze er worden lastiggevallen of omdat het er niet netjes is. Over de bereikbaarheid van de voetgangerszone zijn de meeste gebruikers tevreden, ook al is dat sterk afhankelijk van de manier waarop ze naar Brussel zijn gereisd."