Geologie van de Tour de France: voor wielercommentatoren en hun publiek

Op 24 juni gaat de website "Geo-Tour de France" live ten dienste van sportredacteuren, wielercommentatoren en wielerfans. De site geotdf.org zal het natuurlijke decor van elke etappe van de Tour de France beschrijven: de verschillende landschappen en wat er diep onder de oppervlakte verscholen gaat, zowel voor de mannen- als voor de vrouwenwedstrijd. ​ Ook VUB-alumnus David De Vleeschouwer, nu prof Geologie aan de universiteit van het Duitse Münster werkte mee.

"Opeens realiseerde ik me: een live-uitzending van een wielerwedstrijd biedt ook een perfecte gelegenheid voor een geologisch uitstapje", vertelt professor Douwe van Hinsbergen, initiatiefnemer van de Geo-Tour de France, hoogleraar aan de Universiteit Utrecht en die-hard wielerliefhebber. "Veel wielrenners en veel toeschouwers zijn geïnteresseerd in de landschappen die zij tijdens de race doorkruisen. Tegelijkertijd houden veel geowetenschappers zelf ook van fietsen. Dus misschien kunnen we de wielercommentatoren helpen met onze kennis van de landschappen en hun onderliggende schatten!"

Om dat voor elkaar te krijgen, heeft Van Hinsbergen collega's uit heel Europa benaderd om samen een reeks blogs te schrijven over de geologie van elke fase, waaronder David De Vleeschouwer en zelf ook niet vies van een rondje met de koersfiets. Dat was het startsein voor de Geo-Tour de France.

Oude continenten

De Ronde van Frankrijk van dit jaar voert door de overblijfselen van drie oude continenten, langs de sporen van de meteorietinslag die het einde van het tijdperk van de dinosauriërs markeerde, door het krijtlandschap van de "Witte Kliffen van Calais", over uitgedoofde vulkanen, over delen van Saoedi-Arabië in Parijs en vele andere fascinerende geografische en geologische verschijnselen langs het parcours. Tijdens de mannenrace zal geotdf.orgverschillende geologische fenomenen langs de route en de verantwoordelijke processen toelichten. De vrouwenrace voert elke dag over oudere en oudere gesteentes: De blogs zullen de lezer meenemen naar die verdwenen werelden en hun bewoners.

Geologische tijdschalen

De website schildert de oude werelden die schuilgaan onder de landschappen langs de route. Zij zijn de som van een geschiedenis die miljoenen of zelfs miljarden jaren teruggaat: de gebieden van de geologie, de geochemie en de geofysica. Maar de website besteedt ook aandacht aan de moderne landschappen langs de route: hoe ze zijn ontstaan, de rivieren en gletsjers die erdoorheen stromen, de aard van de bodem en de natuurrampen zoals aardverschuivingen die zich op elk moment kunnen voordoen. Dit is de specialiteit van de fysische geografie, die zich gewoonlijk bezighoudt met perioden korter dan honderdduizenden jaren. 

Deel foto‘s, stel vragen

"Het publiek kan ook foto's delen en vragen stellen via de Twitter hashtag #GeoTdF," voegt De Vleeschouwer toe. "En tijdens de tour zullen we dagelijks wist-ja-datjes posten via ons Twitter-account @geotdf."

De commentaren zullen niet beperkt blijven tot de Tour de France zelf; het Twitter-account zal het hele seizoen door de geologie van wielerwedstrijden over de hele wereld toelichten. 

Zeven landen, zeven talen

Onderzoekers uit zeven landen nemen deel aan de Geo-Tour de France. Naast de Belgische link met David De Vleeschouwer (WWU Münster, Duitsland) en de Nederlandse link met Douwe van Hinsbergen (Universiteit Utrecht, Nederland) zullen op de website bijdragen te vinden zijn van geologen uit Birmingham (Verenigd Koninkrijk), Montpellier en Rennes (Frankrijk), Granada (Spanje), Utah (Verenigde Staten), Amsterdam, Leiden (Nederland) en de Geological Survey van Frankrijk, Denemarken en Groenland.