In het gezaghebbend tijdschrift Cities verscheen een artikel over de perceptie van Brussel als woonomgeving. Voor dit VUB-onderzoek werkten communicatiewetenschappers van onderzoeksgroep ECHO, professoren Joke Bauwens en Pascal Verhoest samen met socioloog Petrus te Braak van onderzoeksgroep TOR. Zij onderzochten het verband tussen het beeld dat mensen hebben van Brussel als woonomgeving en stadsvlucht. Het Cities-artikel leert dat de percepties van mensen over Brussel als woonomgeving zeer gepolariseerd zijn. De ‘resonantie-analyse' bij 1.056 mensen toont aan dat de voorstelling die Brusselaars en ex-Brusselaars hebben van hun stad als leefomgeving hun verhuisgedrag op statistisch betekenisvolle wijze voorspelt, bovenop gekende indicatoren zoals inkomen en gezinssamenstelling.
Joke Bauwens: “Aan de ene kant vinden we mensen die Brussel zien als een vuile, hectische en onveilige stad en multiculturaliteit negatief ervaren. Aan de overzijde vinden we mensen die Brussel zien als een aangename en groene stad en als woonomgeving waarderen omwille van haar multicultureel karakter en divers cultureel aanbod.”
De auteurs ontwikkelden voor dit onderzoek een nieuwe onderzoeksmethode, resonantie-analyse. De onderzoekers noemen deze methode zo, omdat ze de mentale weerklank van een ervaring, onderwerp of media-boodschap schematisch in kaart brengt. Statistische analyse laat toe na te gaan in welke mate gelijkaardige denkschema’s door grotere groepen van mensen gedeeld worden. Dit onderzoek vormt een tweeluik met een studie over het beeld van Brussel als woonomgeving in zowel de Nederlandstalige als de Franstalige pers. Dit onderzoek verscheen eerder in Brussels Studies.
Media versterken polarisatie
Het gepolariseerde beeld van Brussel als leefomgeving vinden de onderzoekers ook terug in een inhoudsanalyse van in totaal 800 artikels die refereren naar het thema van leven in Brussel. De analyse omvat zowel de Franstalige als in de Nederlandstalige pers. Ofwel portretteren de kranten Brussel als een bruisende stad met een rijk sociaal en cultureel leven. Ofwel is het beeld van Brussel een stad waar criminaliteit en multiculturele problemen welig tieren.
Bauwens: “Dat positieve en negatieve beeld zien we zelfs binnen één en dezelfde krant terugkeren. Kwaliteitskranten hebben wel meer aandacht voor de vraag hoe het bestuur van Brussel inwerkt op de kwaliteit van de leefomgeving, en dat zowel in positieve als negatieve zin. Populaire kranten doen dat beduidend minder en melden meer wat er gebeurt zonder in te gaan op bestuurlijke kwesties, oplossingen en maatregelen. “