VUB-onderzoek met artistiek resultaat

Voor zijn doctoraat in de kunsten aan de faculteit Letteren en Wijsbegeerte van de Vrije Universiteit Brussel onderzocht Andreas van Zoelen Sigurd Raschèr (1907-2001), één  van de meest invloedrijke klassieke saxofonisten van de 20e eeuw. Hij analyseerde de invloed van de Duits-Amerikaanse saxofonist en bracht deze in kaart.  “Door de artistieke aard van het onderzoek, is er ook een artistiek resultaat. Nieuwe composities voor tenorsaxofoon en piano, uitgevoerd op een Buescher tenor uit de jaren '30, werden opgenomen op een cd. Daarnaast werden composities uit de begintijd van de saxofoon uit de Edition Sax opgenomen op een originele 19e-eeuwse Adolphe Sax saxofoon met het originele mondstuk”, aldus Andreas van Zoelen.

Sigurd Raschèr (1907-2001) werd geboren in Duitsland en emigreerde net voor de Tweede Wereldoorlog naar Amerika. Hij bouwde een internationale carrière uit als solist. Hij moedigde vele hedendaagse componisten aan om voor hem werken voor saxofoon te schrijven. Op die manier breidde hij het saxofoonrepertoire aanzienlijk uit. Op technisch vlak heeft Sigurd Raschèr de toonomvang van de saxofoon met meer dan een octaaf uitgebreid: de zogenaamde 'Top-tones'. Het saxofoonkwartet dat hij 1969 oprichtte, bestaat nog steeds: het Raschèr Saxophone Quartet. Ook als pedagoog ontwikkelde hij een traditie die hij doorgaf aan zijn studenten.

In zijn proefschrift “A History of the Raschèr Tradition with a Link to the Heritage of Adolphe Sax” onderzocht Van Zoelen deze traditie. Volgens Raschèr zelf heeft deze traditie zijn wortels in het gedachtegoed van Adolphe Sax (1814-1894), de Belgische uitvinder van de saxofoon. Van Zoelen onderzocht daarom de link tussen Raschèr en Sax op het vlak van constructie en klank van de instrumenten. Om dit te kunnen doen werden Sax saxofoons nauwgezet bestudeerd, evenals de context van het muzikale landschap waarin deze geplaats werden. Raschèr zelf bespeelde evenwel geen originele Sax-saxofoon, maar een instrument van de Amerikaanse firma van Ferdinand Buescher (1861-1937). Het proefschrift gaat ook in op de geschiedenis van het Raschèr Saxophone Quartet, waar Van Zoelen sinds 2014 ook lid van is.