De opwarming van de aarde is een van de grootste uitdagingen van onze tijd, maar wereldwijd blijft een effectief klimaatbeleid uit. Vanwege deze urgentie stelt Beste-ID.nl - een platform waar onderzoekers, kunstenaars, beleidsmakers, ondernemers en activisten uit Nederland en Vlaanderen hun werk duiden en maatschappelijk relevante inzichten delen - de jaarlijkse vraag: “Hoe moeten we omgaan met de opwarming van de aarde?” 140 experts uit diverse disciplines stuurden hun bijdrage in, met als doel via een breed perspectief op de klimaatuitdaging te laten zien hoen wetenschap, beleid en maatschappelijke betrokkenheid elkaar kunnen versterken. Wij lichten de bijdragen uit van zes wetenschappers die verbonden zijn aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB): Bram Vanderborght, Sebastian Sterl, Tim Brys, Christophe Busch, Eric Corijn en Mireille Hildebrandt.
Een eco-label voor robotica
Bram Vanderborght (professor)
"Door robotica te ontwikkelen met duurzaamheid als uitgangspunt, kunnen we technologie inzetten als bondgenoot in de strijd tegen klimaatverandering. Maar dat vereist samenwerking tussen wetenschappers, beleidsmakers, industrie en consumenten."
Omgaan met klimaatopwarming is niet zwart of wit
Sebastian Sterl (professor, energie-expert)
"De klimaatopwarming kan alleen worden afgeremd als we overstappen op hernieuwbare energiebronnen."
AI zal het klimaat redden door het te vernietigen
Tim Brys (onderzoeker)
"Om het klimaat te redden zouden we AGI (artificial general intelligence) moeten bouwen, maar om AGI te bouwen moeten we helaas het klimaat verder schaden."
Klimaatbeleid is moreel beleid
Christophe Busch (Hannah Arendt Instituut)
"De kernvraag is niet langer wat het klimaat met ons zal doen, maar wat wij zullen doen wanneer het systeem onder druk komt te staan. Hoe rechtvaardig zijn onze keuzes als hulpbronnen schaarser worden? Wie krijgt toegang tot bescherming, en wie niet?"
De klimaatdoelen zijn opzij geschoven
Eric Corijn (professor, stedenexpert)
"Vandaag haalt een nieuwsoortig protectionisme, een conservatief nationalisme, de bovenhand en wordt het competitief marktdenken omgezet in geopolitieke blokken en nationalistische belangenstrijd. En daarin worden milieubesognes opnieuw een “kost”, die moet worden geminimaliseerd."
De werkelijkheid van onze aardbol
Mireille Hildebrandt (emeritus professor)
"Zolang we de aarde blijven zien als een passieve stapeling van in te zetten bronnen, lijkt het probleem van de opwarming van de aarde onoplosbaar. Niet zozeer omdat de verheerlijking van economische markten geen wetenschap is, maar omdat die verheerlijking onder het mom van ‘economische inzichten’ voorbijgaat aan alles wat er toe doet en aan alles wat zich niet in onafhankelijke variabelen berekenbaar laat maken."
Hoe moeten we omgaan met de opwarming van de aarde?
De jaarlijkse vraag 2025 werd aangedragen door Rinie van Est van het Rathenau Instituut:
“Naar aanleiding van een IPCC-rapport over de snelle opwarming van de aarde, sprak de secretaris-generaal António Guterres van de Verenigde Naties in 2021 van ‘code rood voor de mensheid’. Die noodkreet heeft wereldwijd niet tot effectief klimaatbeleid geleid. Het Planbureau voor de Leefomgeving stelde in 2024, dat de kans dat Nederland haar klimaatdoelen voor 2030 haalt minder is dan vijf procent. Ook Vlaanderen haalt de klimaatdoelen tegen 2030 niet als er geen extra maatregelen komen. En begin dit jaar liet de regering-Trump weten dat de Verenigde Staten weer uit het klimaatakkoord van Parijs stappen. Dit roept de vraag op: Hoe moeten we omgaan met de opwarming van de aarde?"