Lydia Deveen
1929-...
Lydia Deveen begon op twaalfjarige leeftijd met verzetswerk en verspreidde clandestiene kranten tijdens de oorlog. Ze werd later hoogleraar, politica en pleitbezorger voor vrouwenrechten, vrije meningsuiting en sociale rechtvaardigheid.
Lydia Deveen werd geboren op 26 juni 1929 in Brussel en groeide op in een vrijzinnig en Vlaamsgezind gezin. Haar vader, Emanuel Deveen, was onderwijzer en actief in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Op twaalfjarige leeftijd begon Lydia mee te werken, onder meer door het verspreiden van de "Faux Soir", de krant die door het Onafhankelijkheidsfront werd nagemaakt. Lydia verborg deze tussen haar schoolschriften. Haar vader was verantwoordelijk voor de sluikpers in Brabant en Lydia herinnerde zich dat leraressen haar schriften met de krant erin teruggaven, vaak met een klein bedrag als dank voor haar moedige bijdrage aan het verzet.
Na de oorlog studeerde Lydia aan de Université Libre de Bruxelles (ULB) Germaanse filologie en kunstgeschiedenis volgde. Ze vervolgde haar studies aan de Columbia University in New York en werd na haar terugkeer bibliothecaris bij de Koninklijke Bibliotheek en later conservator van het Prentenkabinet. In 1978 werd ze benoemd tot hoogleraar kunstgeschiedenis aan de VUB. Daarnaast was ze actief in de politiek: ze was senator, Brussels staatssecretaris en betrokken bij de oprichting van de Rode Leeuwen, de Brusselse Vlaams-socialistische beweging die zich in 1968 afscheidde van de unitaire socialistische partij vanwege de taalpolitiek.
Lydia Deveen trouwde met Frans De Pauw, een van de grondleggers van de VUB en de medische campus in Jette. Samen deelden ze een passie voor onderwijs, cultuur en politiek engagement. Lydia bleef haar leven lang actief in het bevorderen van vrijheid van meningsuiting, vrouwenrechten en de verdediging van een pluralistische samenleving. Haar jeugd in oorlogstijd, gekenmerkt door haar moedige deelname aan het verzet, heeft haar diep beïnvloed en haar inzet voor democratische waarden en sociale rechtvaardigheid gedurende haar hele leven gedreven.
Bronnen:
- Scheelings, Frank, "Deveen, Lydia." Encyclopedie van de Vlaamse Beweging, ADVN, https://encyclopedievlaamsebeweging.be/nl/deveen-lydia.
- Lydia Deveen. Interview afgenomen tijdens de Verhalenavond “Getuigenissen over vrijzinnig humanisme”, georganiseerd door CAVA op 10 mei 2014 in CC De Werf te Aalst. CAVA, https://cava.research.vub.be/nl/collecties/mondelinge-bronnen/vrijzinnig-humanisme/vrijzinnige-verhalenavonden/verhalenavond-aalst/lydia-deveen-over-eerste-wereldoorlog-vlaamsgezindheid-activisme-tweede-wereldoorlog-collaboratie.