Walter

Walter Debrock

1911-1996

Walter Debrock was een klassiek filoloog, leraar en actief verzetslid binnen het Onafhankelijkheidsfront. Hij overleefde meerdere concentratiekampen en bleef zich na de oorlog inzetten voor het antifascisme en de vrijzinnige idealen van de VUB.

Walter Debrock, geboren in 1911 in Oostende, was actief in de Belgische antifascistische en socialistische beweging. Tijdens zijn studietijd in Gent, waar hij klassiek filoloog werd, was hij lid van de vrijzinnige en Vlaamsgezinde studentenvereniging ‘t Zal Wel Gaan en sprak hij zich uit tegen het extreemrechtse Vlaams-nationalisme en het fascisme. Zijn politieke engagement leidde hem tot de Socialistische Jonge Wacht en het Onafhankelijkheidsfront tijdens de Tweede Wereldoorlog. Als leraar in het secundair onderwijs was Debrock vanaf 1934 werkzaam in verschillende steden.  

In 1940 werd hij, als reserveofficier bij de zeemacht, samen met andere gemobiliseerden gevangengenomen, weggevoerd naar Soest (Duitsland) en vrijgelaten in augustus 1940. In Kortrijk, waar hij als leraar werkte, was hij in de zomer van 1941 medeoprichter van het plaatselijke Onafhankelijkheidsfront. Na verraad belandde hij er kort in de cel van februari tot mei 1942, waarna hij werd overgeplaatst door het OF en aan de slag ging als instructeur voor de provincies Limburg, Antwerpen en Oost-Vlaanderen en waarbij hij onder andere aan de basis lag van het Onafhankelijkheidsfront in Aalst in mei 1942. Deze verzetsactiviteiten leidden in mei 1943 tot zijn arrestatie. Hij werd opgesloten in de gevangenis van de Begijnenstraat in Antwerpen, waar veel politieke gevangenen tijdens de Tweede Wereldoorlog terecht kwamen. Debrock werd vervolgens overgebracht naar het kamp Vught in Nederland, een strafkamp waar veel Belgische verzetsleden werden geïnterneerd.   

Van daaruit werd hij gedeporteerd naar verschillende concentratiekampen in Duitsland, waaronder Dachau, Natzweiler-Struthof, Gross-Rosen, Nordhausen, Dora en Belsen. Hij overleefde deze kampen, maar de fysieke en mentale gevolgen waren groot. Debrocks ervaringen versterkten evenwel zijn antifascistische overtuigingen, die een bepalende factor bleven in zijn latere politieke en publieke leven, onder andere als prominent lid van het Vermeylenfonds en als voorzitter van de raad van bestuur van de Vrije Universiteit Brussel (1972-1980).  

Bronnen  

  • Van Campenhout, Nico, "Debrock, Walter." De Encyclopedie van de Vlaamse Beweging, https://encyclopedievlaamsebeweging.be/nl/debrock-walter.  
  • Erkenningsdossier in het Algemeen Rijksarchief, (510-F1944)  Bestand F 1944, dossiers van de Gewapende Weerstand 
  • Interviews met Walter Debrock, VRT-archief en ongepubliceerd archiefonderzoek door An Rydant