Student Jehan Arrazola de Oñate zocht in het kader van de Stage Master Geschiedenis uit waarom het ziekenhuis van naam veranderde.
De plannen voor een vrijzinnig academisch ziekenhuis in Brussel ontstaan op de ULB. De ULB heeft in de jaren 60 al afspraken met onder andere het Brugmannziekenhuis en het St.-Pietersziekenhuis in verband met de opleiding van studenten, maar zoekt een eigen locatie. Na de splitsing van de VUB en de ULB wordt de nood aan een plaats waar geneeskundestudenten stage kunnen lopen in het Nederlands bijzonder groot. Hiernaast is ook nood aan meer Nederlandstalige geneesheren. Rond 1978 is slechts één geneesheer op de 17 Nederlandstalig in de Brusselse openbare ziekenhuizen, terwijl op dat moment 30% van de patiëntenpopulatie Nederlandstalig is. De plannen van de VUB voor de oprichting van een eigen academisch ziekenhuis moeten snel gaan, want de Katholieke Universiteit Leuven heeft ook plannen voor een nieuw ziekenhuis in Brussel. Men denkt namelijk dat er slechts plaats is voor één Nederlandstalig ziekenhuis in Brussel. Op 28 juli 1969, nog in hetzelfde jaar als de splitsing tussen de VUB en de ULB, krijgt de VUB toelating om een eigen ziekenhuis te bouwen.
Het Academisch Ziekenhuis VUB wordt uiteindelijk officieel geopend in 1977 in Jette. Bij de opening telt het ziekenhuis nog maar 124 bedden, maar dit aantal zal stijgen naar 721 in 2017. In 2019 werken in totaal 3.691 personen in het ziekenhuis. Er zijn 507 artsen, 1.267 verpleegkundigen (en verder laboranten, adminsitratief en technisch personeel enz.). Door de jaren heen heeft het ziekenhuis zich gespecialiseerd op verschillende vlakken, waaronder: medische beeldvorming, hart- en vaatziekten en reproductieve geneeskunde.
Het AZ-VUB gaat uit van drie principes: Nederlandstalig, pluralistisch en sociaal. Met andere woorden: een Nederlandstalig universitair ziekenhuis met zo weinig mogelijk financiële drempels en respect voor alle levens- en geloofsovertuigingen. Vooral het Nederlandstalige aspect is hier belangrijk. Nederlandstalige patiënten kunnen in het AZ-VUB geholpen worden in hun eigen taal, iets want in de andere Brusselse ziekenhuizen vaak niet evident is.
In het teken van het 30-jarig bestaan van het ziekenhuis verandert de naam in 2007 naar ‘Universitair Ziekenhuis Brussel’, om beter aan te sluiten bij andere universitaire ziekenhuizen, bij de nieuwe noden van de maatschappij en het engagement naar de hoofdstad en haar omgeving te expliciteren. Bovendien wordt de naam ook gewijzigd om verwarring omtrent de afkorting te voorkomen: AZ-VUB wordt vaak fout uitgelegd als “Algemeen Ziekenhuis VUB”. De nieuwe naam toont aan dat het ziekenhuis naast de verzorgende taken ook een onderzoeks- en opleidingsopdracht heeft via onder andere een samenwerking met de Faculteit Geneeskunde en Farmacie en de Erasmushogeschool Brussel. Al verdwijnt de verwijzing naar de VUB uit de naam, toch blijven de banden bestaan. Hoewel het beheer van het ziekenhuis vanaf nu gevoerd wordt door een eigen Raad van Bestuur bestaat deze wel nog grotendeels uit leden van de VUB met onder andere de rector, vicerector en de decaan van de faculteit Geneeskunde en Farmacie.
De naamsverandering gaat gepaard met investeringen in nieuwe infrastructuur en medische ontwikkeling, zoals nieuwe laboratoria en de bouw van een afdeling Nederlandse kinderpsychiatrie in Brussel. Hiernaast worden ook ‘clusters’ opgericht met zorg voor specifieke diagnose. Een voorbeeld hiervan is de cluster voor hart- en vaatziekten die de diensten cardiologie, cardiochirurgie en vaatheelkunde samenbrengt. Dankzij deze cluster kunnen patiënten steeds op dezelfde plaats terecht voor raadplegingen, onderzoeken en operaties en kan het personeel efficiënter werken.