Een internationale studie, gepubliceerd in het toonaangevende tijdschrift Science, toont aan dat er zonder krachtig klimaatbeleid een dramatisch verlies aan gletsjermassa zal plaatsvinden. Als de wereld opwarmt tot 2,7°C, het scenario dat volgt uit het huidige klimaatbeleid, zal slechts 24% van de huidige gletsjermassa overblijven. In contrast daarmee zou het beperken van de opwarming tot 1,5°C, het doel van het Akkoord van Parijs, maar liefst 54% van het ijs behouden.
Een team van 21 wetenschappers uit tien landen gebruikte acht verschillende gletsjermodellen om het potentiële ijsverlies van meer dan 200.000 gletsjers buiten Groenland en Antarctica te berekenen, onder uiteenlopende temperatuurscenario’s. Voor elk scenario werd aangenomen dat de temperatuur gedurende duizenden jaren constant zou blijven.
De resultaten zijn ronduit alarmerend: zelfs zonder verdere opwarming, met de temperatuur gestabiliseerd op het huidige niveau van 1,2°C, zou uiteindelijk 39% van de wereldwijde gletsjermassa verdwijnen. Dit zou leiden tot meer dan 10 centimeter wereldwijde zeespiegelstijging. Belangrijk detail: voor elke extra 0,1°C opwarming, verliezen we gemiddeld nog eens 2% van het wereldwijde gletsjerijs.
“Onze studie maakt pijnlijk duidelijk dat elke fractie van een graad telt”, zegt mede-hoofdauteur Dr. Harry Zekollari van de Vrije Universiteit Brussel en de ETH Zurich. “De keuzes die we vandaag maken, zullen eeuwenlang doorwerken en bepalen hoeveel van onze gletsjers behouden kan blijven.”
In alle scenario’s verliezen de gletsjers snel massa gedurende de komende decennia, waarna het smelten eeuwenlang vertraagd doorgaat, zelfs zonder verdere opwarming. Dit betekent dat gletsjers de impact van de huidige hitte nog lange tijd zullen voelen, terwijl ze zich langzaam terugtrekken naar hogere gebieden.
“Gletsjers zijn uitstekende indicatoren van klimaatverandering, omdat hun terugtrekking met het blote oog zichtbaar maakt wat er gebeurt”, zegt mede-hoofdauteur Dr. Lilian Schuster van de Universiteit van Innsbruck. “Maar omdat ze zich pas op lange termijn aanpassen, geven hun huidige omvang en toestand een onderschat beeld van de klimaatverandering die al heeft plaatsgevonden. De situatie is eigenlijk veel ernstiger dan zichtbaar is in de bergen vandaag.”
Naast zeespiegelstijging heeft het verlies aan gletsjers verregaande gevolgen voor de beschikbaarheid van zoetwater, verhoogt het de risico’s op gletsjergerelateerde natuurrampen, en bedreigt het toerisme dat afhankelijk is van gletsjers. Deze effecten zullen generaties lang wereldwijd voelbaar zijn, en benadrukken het belang van doortastend klimaatbeleid.
De studie vormt een belangrijke bijdrage aan het Internationale Jaar voor het Behoud van Gletsjers (2025) van de Verenigde Naties, en benadrukt de dringende noodzaak van wereldwijde klimaatactie om het gletsjererfgoed van onze planeet te redden.
De studie werd uitgevoerd als onderdeel van het Glacier Model Intercomparison Project (GlacierMIP), gecoördineerd door het Climate and Cryosphere (CliC) Project van het World Climate Research Programme (WCRP).