Een vijfde van de Belgenheeft last van chronische pijnklachten waar geen duidelijke oorzaak voor gevonden kan worden. Eerder wetenschappelijk onderzoek van de VUB onderzoeksgroep Pain in Motion onder leiding van prof Jo Nijs wees al uit dat volwassen patiënten minder pijn ervaren als ze begrijpen wat pijn is en hoe die ontstaat. Doctoraatsonderzoek van Roselien Pas dat onder leiding van prof. Kelly Ickmans samen met UAntwerpen werd gevoerd toont nu aan dat dergelijke pijneducatie ook succesvol werkt bij kinderen die te kampen hebben met aanhoudende pijn.
Alarmsysteem
Pijn ontstaat doorgaans doordat een zenuw in ons lichaam geprikkeld wordt en een signaal stuurt naar de hersenen dat er iets fout is, bijvoorbeeld bij een val of een snijwonde. Bij chronische pijnpatiënten stuurt het zenuwstelsel echter constant dergelijke gevaarboodschappen door naar de hersenen, ook wanneer er fysiologisch of anatomisch niets (meer) aan de hand is en het gevaar dus weer geweken is. Dat is het gevolg van een overgevoelig zenuwstelsel.
“Je kan zo’n overgevoelig zenuwstelsel of centrale sensitatie vergelijken met een alarmsysteem dat te scherp afgesteld staat en soms schijnbaar uit het niets begint te loeien. Factoren als stress, angst of opkroppen van emoties versterken die alarmsignalen nog, waardoor patiënten nog meer pijn ervaren”, verklaart prof. Ickmans.
Op kindermaat
Pijneducatie is een beproefde behandelingsmethode bij volwassen pijnpatiënten. De patiënten krijgen toelichting over wat pijn is, hoe die ontstaat en welke factoren pijn in de hand werken. Om na te gaan of deze aanpak ook werkt bij kinderen, hield dr. Pas voor haar doctoraat in de Revalidatiewetenschappen en Kinesitherapie een experiment met 28 kinderen tussen 6 en 12 jaar die lijden aan chronische aspecifieke buikpijn. De ene helft van de participanten en hun ouders kregen een klassieke behandeling, waarbij een verpleegkundige uitleg gaf over het spijsverteringsstelsel, de invloed van stress op de klachten en ademhalingsoefeningen. De andere helft kreeg daarbovenop ook nog pijneducatie.
Wat blijkt? Kinderen die pijneducatie kregen, waren in de weken na het experiment minder gevoelig voor pijn. Daarnaast waren ze minder geremd in hun dagelijkse (schoolse, familiale, sociale, en recreatieve) activiteiten en ervaarden ze minder angst voor pijn. Bovendien had dit ook een impact op de ouders van deze kinderen. Zij piekerden minder over de pijnklachten van hun kind.
“Constante pijn heeft een grote invloed op het leven en de ontwikkeling van een kind: ze missen vaak hobby’s, feestjes bij vriendjes maar ook lessen waardoor ze het minder goed doen op school. Het weegt ook door bij de ouders die vaak lang en vruchteloos dokters zoeken die een verklaring en oplossing hebben voor de klachten van hun kind. Dat we deze patiëntjes nu ook kunnen helpen met deze therapie en hen zo meer levenskwaliteit kunnen bezorgen is absoluut een belangrijke stap voorwaarts. Ik wil ook alle zorgverleners oproepen om meer in te zetten op pijneducatie, want dat is een cruciaal onderdeel van de zorg bij chronische pijn dat nog al te vaak wordt vergeten. Ze kunnen daarbij de handleiding PNE4kids die Roselien Pas in het kader van haar doctoraat ontwikkelde als leidraad gebruiken”, besluit prof. Ickmans.
Meer info op: http://www.paininmotion.be/pne4kids