Aan de Vrije Universiteit Brussel is in samenwerking met de vzw Privacy Salon recent de nieuwe leerstoel “Chair in Surveillance Studies” opgericht. Deze zal bekleed worden door prof. dr. Rosamunde van Brakel, die binnen dit initiatief interdisciplinair onderzoek zal uitvoeren naar de evolutie en impact van surveillance op mens en maatschappij en hoe het beleid hiermee om moet gaan. De wetenschappelijke inzichten zullen bovendien vertaald worden naar praktische beleidsaanbevelingen.  

Nieuwe technologie, zoals algoritmes, AI en big data, wordt vandaag alsmaar vaker door zowel overheden als technologiebedrijven ingezet om informatie over individuen en hun gedrag te verzamelen. Die data wordt bovendien ook vaak gebruikt om mensen te beïnvloeden of te controleren. Tot op vandaag is er echter weinig onderzoek in België naar de impact van die toenemende surveillance op de mens en maatschappij en hoe het beleid hiermee om moet gaan.

Binnen de “Chair in Surveillance Studies” zal er interdisciplinair onderzoek worden uitgevoerd over deze kwesties onder leiding van leerstoelhouder prof. dr van Brakel van de VUB-onderzoeksgroep Law, Science, Technology & society (LSTS). Sinds 2006 doet zij onderzoek naar de sociale en ethische gevolgen van surveillancetechnologie en is ook co-directeur van het internationaal Surveillance Studies Network.De onderzoeksresultaten en kennis zullen niet alleen verspreid worden in academische publicaties als boeken of wetenschappelijke artikels, maar ook in nota’s en rapporten gericht op beleidsmakers. Daarnaast willen de initiatiefnemers ook een internationaal kenniscentrum over surveillance oprichten in België en wordt er een surveillance studies seminariereeks opgestart.

“Surveillance is niet per definitie slecht, maar heeft altijd het potentieel in zich om misbruikt te worden. Het brengt ook een aantal grote gevolgen en gevaren met zich mee, waar we lang niet altijd bij stilstaan. Het is dus belangrijk om met een kritische geest en met wetenschappelijk onderbouwde argumenten na te denken over de impact van moderne technologieën zoals algoritmen en big data die gebruikt worden voor surveillance en hoe het beleid hiermee om moet gaan. Bovendien raakt surveillance verschillende onderzoeksdomeinen, zoals sociale wetenschappen, recht, geschiedenis en computerwetenschappen. We zetten daarom bewust in op interdisciplinair onderzoek zodat we de problematiek vanuit verschillende invalshoeken bestuderen", vertelt prof. dr. van Brakel nog

De leerstoel wordt opgericht in samenwerking met de vzw Privacy Salon. Deze organisatie wil de algemene bevolking, beleidsmakers, het middenveld en bedrijven in België maar ook in Europa kritisch informeren over privacy en andere  sociale en ethische consequenties van nieuwe technologieën en organiseert evenementen om een onafhankelijk platform te bieden waar alle betrokken stakeholders elkaar kunnen ontmoeten.

Voor de oprichting van een leerstoel aan de VUB kan u steeds contact opnemen met de VUB Foundation: foundation@vub.be