Een robot die kan voelen wat een therapeut voelt als hij een patiënt behandelt, die de intensiteit van de revalidatie-oefeningen op elk moment kan aanpassen aan de mogelijkheden en behoeften van de patiënt en die zo urenlang kan doorgaan zonder moe te worden: het lijkt fictie en toch hebben onderzoekers van de Vrije Universiteit Brussel en imec nu een prototype klaar dat al die skills in één robot verenigt. Met hun prototype zijn de VUB’ers van de onderzoekscluster Brubotics bij de vijf finalisten voor de belangrijke KUKA Innovation Award op de Medica Beurs in Duitse Dusseldorf.

“Bij revalidatie na een ongeval of een beroerte is het erg belangrijk dat de patiënt zo snel mogelijk en zo veel mogelijk getraind wordt op bepaalde bewegingen”, zegt Kevin Langlois, postdoctoraal onderzoeker bij Brubotics. “Zeker bij een beroerte, waar bepaalde neuronenbanen onderbroken zijn, is zo’n intensieve en langdurige training aangewezen, zodat het brein andere neuronenverbindingen kan leggen om die bewegingen weer aan te leren.”

Doorgaans is die training het werk van een therapeut, die samen met de patiënt zoveel mogelijk oefent. De therapeut voelt perfect aan in welke mate de patiënt steun nodig heeft bij zijn oefeningen. Helaas is de tijd van die therapeuten meestal beperkt, waardoor patiënten eigenlijk te weinig kunnen trainen en de revalidatie minder goed verloopt dan mogelijk is. 

“Onze robot kan die therapeut voor een deel ondersteunen”, zegt Joris De Winter , die als doctoraatstudent meewerkt aan het project. “Hij heeft een ingenieuze manchete, het deel dat rond het been of de arm van de patiënt bevestigd wordt, die zintuigen in de hand van een therapeut kan reproduceren en die daardoor ook kan voelen hoe sterk de patiënt meewerkt tijdens de oefening. We gebruiken artificiële intelligentie om de robot te sturen en het assistentieniveau aan te passen. Onze robotarm is bovendien sterk genoeg om zowel de onderste als de bovenste ledematen te bedienen, wat ook nieuw is, en hij kan langer dan een therapeut erg complexe en functionele taken uitvoeren.”

De robot is intussen al getest en blijkt veel lof te oogsten bij therapeuten van het revalidatiecentrum in het UZ Brussel, die er na een opeleiding van een uur al mee aan de slag konden. “De feedback die we op die manier verzamelden was erg nuttig”, zegt Langlois. “We gebruiken die om ons prototype continu te verbeteren. Het doel is om op een termijn van vijf tot zeven jaar een robot te hebben die klaar is om te worden gecommercialiseerd.”

Woensdag wordt uit de vijf finalisten van de KUKA Innovation Award een winnaar gekozen. 

De KUKA Innovation Award staat dit jaar in het teken van geneeskunde en gezondheidszorg.