De VUB had na de undercoveractie van GAIA de dierproeven tijdelijk stopgezet op verzoek van staatssecretaris Bianca Debaets. Na de maatregelen gaat Brussels staatssecretaris Bianca Debaets ermee akkoord dat de universiteit weer nieuwe wetenschappelijke onderzoeksprojecten met dierproeven start. De VUB gaat tweemaandelijks aan de staatsecretaris rapporteren over de onderzoeken in het animalarium, die onder toezicht van een inspecteur-dierenarts plaatsvinden.
De VUB heeft maatregelen genomen op de terreinen van dierenwelzijn, administratie, infrastructuur en wetenschappelijk onderzoek. Allereerst is het verdoven van jonge muizen door onderkoeling direct stopgezet. Na twee externe audits zijn verder een hele reeks acties ondernomen. De governance van het animalarium is verbeterd door de versterking van het management, de kwaliteitszorg en de administratie. Er is een nieuwe academicus aangesteld, die er samen met de Ethische Commissie Dierproeven en de Dierenwelzijncel voor zal zorgen dat zowel de huisvesting als de experimenten correct gebeuren. Belangrijk is ook dat het personeel wordt uitgebreid. Bovendien krijgen medewerkers en wetenschappers voortdurend opleidingen over dierenwelzijn. Er is nu ook extern toezicht op dierenwelzijn. Zo is het kwaliteitssysteem verder uitgebouwd met uitgeschreven procedures en structurele interne en externe audits. Er is onder andere een geïntegreerd kwaliteitssysteem ingevoerd, net als een IT-systeem voor de registratie van dieren. Daarnaast is de huidige infrastructuur aangepast, zoals een verbetering van de verluchting. De gehele upgrade van de veertigjarige oude faciliteiten kostte zo’n 100.000 euro.
Caroline Pauwels: “We hebben besloten het animalarium meer slagkracht te geven en zetten voortaan een academisch verantwoordelijke aan het hoofd. Hiermee verschuift de werking van een faciliterend onderdeel binnen het wetenschappelijk onderzoek naar een zelfstandige entiteit.”
Voor de Vrije Universiteit Brussel is het een opluchting dat het wetenschappelijke onderzoek - zo belangrijk voor de bestrijding van ziektes als diabetes, kanker, ziekte Parkinson en andere - weer is opgestart. Concreet betekent dit dat 27 goedgekeurde projecten die ruim drie maanden on hold stonden, nu aangevat kunnen worden. Om redenen van praktische en logistieke aard zal deze heropstart gefaseerd verlopen, verspreid over een tweetal maanden.
"We hebben intern bijgestuurd en zetten volop in op alternatieven", zegt rector Pauwels. "Momenteel is het onmogelijk om helemaal geen dierproeven te doen bij wetenschappelijk onderzoek. Maar het dierenwelzijn komt wel voorop volgens de drie V’s: dierproeven Vervangen, Verminderen en de methode Verfijnen."
In de toekomst wil de VUB nog meer inzetten op dierenwelzijn. In het investeringsplan van de universiteit is 13,8 miljoen euro gereserveerd voor de bouw van een nieuw animalarium, waar de universiteit binnenkort mee wil beginnen. Het nieuwe proefdierencentrum gaat voldoen aan internationale criteria voor dierenwelzijn. De bouw moet gereed zijn tegen 2018-2019.