‘Hoever gaat China diplomatiek om de belangen van het “privé­bedrijf” Huawei te verdedigen?’ Die vraag stelde De Standaard zich vorige week (DS 13 december). Een gelekte geluidsopname leverde het harde bewijs dat Chinese politici de toegang tot hun markt als chantage­middel gebruiken om bedrijven als Huawei in Europa binnen te loodsen. Uit die opname bleek dat China dreigde zijn markt af te sluiten voor de Deense Faeröer-eilanden als Huawei geen lucratief 5G-contract in de wacht kon slepen.

Dit opiniestuk verscheen eerder op standaard.be (+).

De verontwaardiging was groot. Dat is merkwaardig, want die Chinese verdeel- en heersstrategie tegenover Europa is niet nieuw. En in tegenstelling tot wat ik in het artikel in deze krant las, viseert China niet alleen kleine lidstaten. Dit politieke spel werd enkele jaren­ geleden al gespeeld tijdens het Sino-Europese telecomconflict. De Europese Commissie betichtte Huawei in 2010 van dumping- en illegale subsidiepraktijken. Daarop dreigde China met embargo’s tegen verschillende lidstaten. Zo kreeg Duitsland te horen dat als het zou instemmen met Europese antidumpingmaatregelen tegen Huawei, dat ten koste van de Duitse auto-export naar China zou gaan. Peking dreigde ook met vergeldingsmaatregelen tegen de Europese landbouw- en de energiesector.

Met een doordachte combinatie van economische sancties én aantrekkelijke economische investeringen (vooral in economisch kwetsbare lidstaten) slaagde China er uiteindelijk in om genoeg lidstaten te overtuigen: de telecomcase ging in 2014 de Europese koelkast in.

Loze beloftes

Velen zullen zeggen dat China geen monopolie heeft op handels­politiek en dat de Amerikanen eveneens vernuftige strategen zijn. Maar dat doet niets aan de zaak af: in Europa staren we ons telkens opnieuw blind op loze Chinese beloftes, zonder te beseffen dat dit ons op lange termijn zuur kan opbreken. De Faeröer­se visnijverheid is afhankelijk van China voor haar export. Maar weegt dat belang op tegen het risico dat je neemt als je je gevoeligste infra­structuur openstelt voor een Chinese telecomgigant die onder één hoedje speelt met de Chinese Communistische Partij?

 

We mogen ons economisch niet laten vloeren door een dictatuur.

 

Dat Donald Trump als persoon niet veel beter is dan Xi Jinping, durf ik te beamen. Maar Amerika is nog steeds een rechtsstaat waarin verkiezingen worden georganiseerd, China is dat niet. De westerse democratie en de persvrijheid staan onder druk. De nieuwe beschuldigingen over Huawei­ zouden een signaal moeten zijn voor Europa. We mogen ons economisch niet laten vloeren door een dictatuur die op eigen bodem elke vraag naar meer vrijheid hardhandig de kop indrukt.

Snoepreisjes

De verdeeldheid tussen de lidstaten weerhield en weerhoudt de Europese Unie ervan een vuist te maken tegen oneerlijke Chinese handelspraktijken. Ondertussen blijven Belgische politici en journalisten op Chinese snoepreisjes uitgenodigd worden. Adviezen van de Staatsveiligheid slaan ze in de wind. Bijna al onze telecomproviders werken met hardware van Huawei. Orange besliste onlangs om met ZTE, een Chinese telecomgigant die ook betrokken was in het telecomconflict van 2010, in zee te gaan.

Dit alles toont aan hoe we ook op lokaal niveau hopeloos achter de feiten aan hollen. China gebruikt al jaren zijn markt als breekijzer en zal dat ongetwijfeld blijven doen. Europa mag niet overstag gaan bij het eerste het beste dreigement. De oplossing bestaat erin de economische onafhankelijkheid van Europa en de eenstemmigheid van zijn lidstaten te versterken. Alleen dan kan Europa een eigen koers varen, zonder een Amerikaans of Chinees zwaard van Damocles boven het hoofd.

Lees meer over: