Donderdag 20 oktober organiseert Kom op tegen Kanker voor de 23ste keer de Dag tegen Kanker. Deze dag is bedoeld om kankerpatiënten en hun omgeving een hart onder de riem te steken en te tonen dat ze er niet alleen voor staan. Aan de VUB wordt hard gewerkt aan een betere toekomst van die kankerpatiënten. Van alle onderzoekers die daarmee bezig zijn, willen we drie vrouwelijke wetenschappers voorstellen die zich daarvoor met hart en ziel inzetten.
Ilse Rooman
Diensthoofd Laboratorium voor Medische en Moleculaire Oncologie (LMMO)
Ilse Rooman haar specialisatie is pancreaskanker. Na een internationale carrière, bouwde zij sinds 2016 een onderzoeksgroep uit die zich specifiek daaraan wijdt. De groep heeft nu een 15-tal onderzoekers die fundamenteel en translationeel onderzoek doen naar pancreaskanker waarbij nieuwe inzichten in de tumor worden gegenereerd. Dit is nog steeds nodig omdat pancreaskanker achterop hinkt in termen van fundamentele kennis en bijgevolg ook in termen van behandeling. Slechts 10% van de patiënten overleeft 5 jaar na diagnose, de meerderheid overleeft minder dan een jaar en er worden hoe langer hoe meer gevallen vastgesteld. Recente successen van het labo zijn de ontdekking van een nieuwe cel in de pancreas (publicatie in toonaangevend tijdschrift) en o.a. een Europees project dat prof. Rooman vanaf het najaar zal coördineren. Verder is prof. Rooman ook de Directeur van het pancreaskankerprogramma binnen het Antikanker Fonds.
Ilse Rooman is moeder van twee kinderen die in verschillende landen zijn opgegroeid omwille van haar onderzoek. Onderzoek en familieleven in het buitenland dat mogelijk werd gemaakt door het feit dat haar man haar volgde en ondersteunde in haar carrière.
Lieve Van den Block
Onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde
Prof. Lieve Van den Block leidt het onderzoeksprogramma ‘Aging and Palliative Care’ aan de VUB-onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde. Zij onderzoekt hoe men betere palliatieve zorg en ondersteuning bij het levenseinde kan bieden, aan mensen met kanker, dementie of andere aandoening, evenals aan hun naasten. Met haar onderzoeksgroep wil zij nieuwe modellen van zorg en ondersteuning ontwikkelen, zoals vroegere inzet van palliatieve zorg, of betere integratie van psychosociale ondersteuning voor ouderen met kanker.
"Ik vind het belangrijk om vanuit het onderzoek bij te dragen aan een betere ondersteuning van iedereen die met ernstige ziekte geconfronteerd wordt, patiënten, maar ook familieleden en naasten die rond de patiënt staan. Zowel maatschappelijk als vanuit de zorg is aandacht voor psychosociale aspecten van die ondersteuning nog te beperkt. Er is mijns inziens nog veel winst te boeken om de levenskwaliteit en het welbevinden te verbeteren, bij kanker evenals andere aandoeningen."
Karine Breckpot
Diensthoofd Laboratorium voor Moleculaire en Cellulaire Therapie (LMCT)
Het Laboratorium voor Moleculaire en Cellulaire Therapie (LMCT) waarvan professor Breckpot diensthoofd is, bestudeert onder meer de samenstelling van kankers. Kankercellen kunnen ontstaan doordat fouten optreden in het DNA. Als we ons immuunsysteem kunnen activeren en trainen om kankercellen te herkennen, kunnen we dat immuunsysteem, meer specifiek T-cellen als ‘soldaten’ inschakelen om die kankercellen aan te vallen. Daarom werd veel werk verricht rond kankervaccinatie waarbij het onderzoek van het LMCT reeds heeft bijgedragen aan de sterke vooruitgang van kankervaccinaties in patiënten met vergevorderde huidkanker (melanoom). Samen met industriële partners Persomed, myNEO, QbD en Antleron wordt de opstart van een fase I klinische trial in patiënten met darmkanker voorbereid. In deze trial zal het kankervaccin het immuunsysteem trainen om kankercellen te herkennen op basis van de eiwitten die volgen uit de fouten in het DNA. Daarnaast focust het onderzoek van LMCT zich op de vraag: “waarom kunnen kankercellen toch verder groeien en het immuunsysteem misleiden?”. Een voorbeeld hiervan is onderzoek naar immuun controlepunten die het immuun antwoord kunnen stil leggen. Blokkering van deze immuun controlepunten kan de T-cellen ondersteunen in hun functie om kankercellen te doden.
De ziekte kanker heeft professor Breckpot zelf getroffen. Na uitputting van de klassieke chirurgie, radiotherapie en chemotherapie werd een immuun controle punt blokkerende behandeling opgestart. Zij is het levende bewijs van het belang naar onderzoek in kanker, waarbij samenwerking tussen academici, clinici en industrie volgens haar de sleutel zijn to nieuwe ontwikkelingen die de patiënt bereiken.
