Meer weten over Wiskunde? Wiskunde studeren? Internationale wiskunde-iconen ontmoeten? Dan moet je aan de Vrije Universiteit Brussel zijn. Bekijk hier ons aanbod voor leerlingen en een breed publiek.
Vals positief
Hoezo, het gaat niet goed? Het PISA-onderzoek van de OESO van 2015 vertelt op het eerste gezicht wel een positief verhaal. Vlaamse scholieren prijken in de top 10-ranking voor hun prestatie op vlak van 'wiskundige geletterdheid'. En het aantal Vlaamse wiskundeknobbels bedraagt nog altijd het dubbele van het OESO-gemiddelde. Ja, maar.
Sinds 2003 neemt de wiskundige geletterdheid in Vlaanderen af.
'Dat lijkt allemaal positief', zegt Dooms. 'Tot je naar de trends kijkt. Sinds 2003 neemt de wiskundige geletterdheid in Vlaanderen af, ook die van onze toppresteerders. Met een verlies van 32 punten horen we zelfs bij de slechtste leerlingen van de klas. We merken het ook aan de universiteit. Vooral in polyvalente opleidingen zoals chemie, biologie en computerwetenschappen, waarin wiskunde een belangrijke steunwetenschap is. Zelfs studenten uit sterke aso-richtingen struikelen vandaag over wiskunde aan de universiteit.’
We moeten blijven investeren in wiskunde als volwaardige wetenschap.
Nijpend tekort aan vakleerkrachten, verkeerde klemtoon
Vandaag onderwijzen steeds meer leerkrachten zonder vakdiploma het vak wiskunde. Dooms wil zeker geen steen naar ze werpen. 'We zijn natuurlijk blij dat ze voor de klas willen staan. Ook zonder vakdiploma wiskunde zijn het hooggekwalificeerde leerkrachten. Ze hebben na een carrièreswitch een lerarendiploma behaald en zijn in het onderwijs gestapt. Ze hebben in hun opleiding een stevig pakket wiskunde gekregen, maar daarmee zijn ze nog geen wiskundigen.’
De context? Het secundair onderwijs kampt al langer met een nijpend gebrek aan vakleerkrachten wiskunde. Vacatures raken met moeite ingevuld. Over tien jaar zal meer dan de helft van de huidige Vlaamse vakleerkrachten met pensioen zijn. Om hen te vervangen, volstaat de huidige instroom niet. Het is maar de vraag hoe onze onderwijsinstanties dat gaan verhelpen.
En de leerplannen? ‘Die leggen te veel nadruk op toepassingen, ten koste van de theorie. Daarmee laat je de sterkste leerlingen in de kou staan’, vervolgt Ann Dooms.
Blijven investeren
Ook technologische toepassingen steunen op wiskunde. Maar innovatie staat in het gedrang
Dooms: 'Neem bijvoorbeeld databeveiliging en hackers, een brandend actueel thema. Alleen als wiskundigen en ingenieurs de handen in elkaar slaan, kunnen we een rampscenario vermijden. Dat is de boodschap die ik wil brengen: we moeten blijven investeren in wiskunde als volwaardige wetenschap.’
Wij wiskundigen kunnen onze stem niet laten gelden
Geen stempel op STEM
Vlaanderen dreigt al even de boot van de kenniseconomie te missen door een tekort aan ingenieurs, wetenschappers en hooggespecialiseerde technici. En dus moest STEM meer jongeren warm maken voor een bètacarrière. Aso-scholen bieden sinds 2012-2013 nieuwe studierichtingen aan met bijzondere aandacht voor Science, Technology, Engineering en Mathematics. ‘Maar scholen zijn erg vrij om STEM in te vullen, waardoor het alle kanten uit schiet’, vervolgt Dooms. Er is nood aan sturing via eindtermen en leerplannen. Maar ook daar knelt opnieuw het schoentje volgens Dooms: ‘Het STEM-platform, een adviesorgaan van de Vlaamse regering, heeft niet 1 master in de wiskunde en vakspecialisten worden amper betrokken bij het opstellen van eindtermen en leerplannen. Wij wiskundigen kunnen onze stem niet laten gelden.’
Huiswerk voor de minister
Volgens Ann Dooms moet wiskunde ook aantrekkelijker worden als studiekeuze. De populaire Onderwijskiezer van de Vlaamse overheid verzamelt nu de wildste keuzes in de STEM beroepenlijst. Het beroep van wiskundige staat er niet eens bij. Ook als je het diploma als zoekterm ingeeft, geeft het maar drie schamele resultaten: onderzoeker exacte wetenschappen, medewerker financiële sector en leerkracht. Zou jij als achttienjarige toehappen op zo’n mager aanbod? En hoe krijg je die aspirant-wiskundigen ook nog eens zover dat ze voor onderwijs kiezen? Een uitdagende taak voor onze minister van Onderwijs.
Lees het uitgebreide artikel in de Knack.