VUB-masterproefresultaten naar aanleiding van Dag van de Vrijwilliger op 5 december
Mensen met een migratieachtergrond vinden moeilijker toegang tot de arbeidsmarkt. Vrijwilligerswerk wordt vaak omschreven als een middel dat de integratie van deze mensen op de arbeidsmarkt zou kunnen bevorderen, maar onderzoek hiernaar is schaars. VUB-agogiekstudente Nora Abattoui heeft met haar masterproef, geïnitieerd door de Wetenschapswinkel, de impact van vrijwilligerswerk op toegang tot de arbeidsmarkt van mensen met migratieachtergrond in kaart gebracht.
Abattoui licht toe: “Over het algemeen tonen de resultaten aan dat vrijwilligerswerk inderdaad verschillende voordelen met zich meebrengt. Zo krijgen vrijwilligers een groter sociaal netwerk, is er een duidelijke stijging van hun zelfvertrouwen en verbetert de taalvaardigheid aanzienlijk. Dit alles zorgt voor een positieve impact op de arbeidsmarktpositie.”
De resultaten tonen ook aan dat de deelnemers aan het onderzoek taal, discriminatie en gebrek aan werkervaring als drempels ondervinden in hun zoektocht naar werk.
Zelfvertrouwen is de sleutel
Door het vrijwilligerswerk ervaren de vrijwilligers verschillende voordelen. Zo verkrijgen ze meer zelfvertrouwen, een groter sociaal netwerk en een betere taalbeheersing. Als gevolg van meer zelfvertrouwen hadden de respondenten bijvoorbeeld minder angst om te spreken. Dat leidt dan weer tot een betere taalbeheersing, waardoor het zelfvertrouwen opnieuw stijgt. Verder kwam uit de resultaten naar voren dat het hebben van zelfvertrouwen het sociaal netwerk vergroot omdat de respondenten meer in contact durven komen met mensen en/of organisaties. Abattoui onderzocht ook of eerdergenoemde voordelen een invloed hadden op hun arbeidsmarkpositie.
Abattoui: “Het meest verassende resultaat hier is dat opnieuw een stijging van zelfvertrouwen door de respondenten wordt aangehaald als hét voordeel dat een positieve impact heeft op hun arbeidsmarktpositie. Specifiek speelt het hebben van zelfvertrouwen een grote rol in hun zoektocht naar werk, vooral met betrekking tot het solliciteren.”
Daarnaast geven de resultaten ook aan dat het vergroten van het sociaal netwerk een impact heeft op hun arbeidsmarkpositie.
Abattoui: “Door het vrijwilligerswerk ontstaan er namelijk sociale relaties met kennissen of collega’s waarbij de vrijwilligers nieuwe werkgerelateerde informatie verkrijgen. Hierdoor hebben ze meer kennis over het systeem in België en in het bijzonder over de verwachtingen betreffende de arbeidsmarkt. Verder heeft dit er ook voor gezorgd dat de vrijwilligers contact hebben gevonden met hun huidige werkgever.”
De aard van het vrijwilligerswerk bepaalt mee
Het onderzoek kon ook duidelijk maken dat de aard van het vrijwilligerswerk zelf een directe impact heeft op de arbeidsmarktpositie.
Abattoui: “De organisatie Brussel Onthaal vzw vervult zelf natuurlijk ook een grote rol in het vergemakkelijken van de weg naar de arbeidsmarkt. Zo biedt de organisatie opleidingen en cursussen aan en vergroot ze de toegang tot vormingen, studies en openstaande vacatures.” De vrijwilligers hebben er ook de mogelijkheid om binnen de vrijwilligerswerking een functie in hoofd- of bijberoep uit te oefenen.
De studie bracht verder ook duidelijk in kaart dat de specifieke aard van dit vrijwilligerswerk ook een motivatie voor sommige respondenten vormde om verdere studies te starten die in lijn liggen met de sector waarin Brussel Onthaal vzw actief is. Als aanvullend voordeel kon Abattoui in haar studie vastleggen dat het vrijwilligerswerk van voordeel kan zijn tijdens een aanwervingsproces, aangezien het een vorm van werkervaring is.
Het onderzoek
Het onderzoek onder begeleiding van prof. dr. Maurice De Greef werd uitgevoerd in samenwerking met de vrijwilligersorganisatie Brussel Onthaal vzw en geïnitieerd door de Wetenschapswinkel. Concreet werd onderzocht of vrijwilligerswerk binnen de organisatie Brussel Onthaal vzw/Bruxelles Accueil asbl een gangmaker is voor het vinden van regulier werk. Dit gebeurde aan de hand van een analyse van de voordelen van vrijwilligerswerk, zoals de opbouw van een sociaal netwerk, taalvaardigheden, digitale vaardigheden en het opbouwen van meer zelfzekerheid. Daarnaast onderzocht Abattoui in welke mate het vrijwilligerswerk een directe impact heeft op de arbeidsmarktpositie en welke drempels de vrijwilligers ervaren bij het vinden van regulier werk. Abattoui nam semigestructureerde interviews af bij de vrijwilligers van Brussel Onthaal vzw en verzamelde kwantitatieve data aan de hand van vragenlijsten. Link naar het onderzoek met alle grafieken.