Ter gelegenheid van Difference Day reiken VUB en ULB jaarlijks de Difference Day Honorary Title for Freedom of Expression uit. Dit jaar overhandigen VUB-rector Jan Danckaert en zijn ULB-collega Annemie Schaus de award uit aan auteur en ex-voorzitter van PEN International Jennifer Clement en aan de Indiase journalist Ravish Kumar. ​​​​​​

Drie mei werd in 1993 door de Verenigde Naties uitgeroepen tot dag van de persvrijheid. In 2015 vond de eerste editie van Difference Day plaats op initiatief van Caroline Pauwels. Sinds dat jaar kennen de VUB en ULB elk jaar op 3 mei eretitels toe aan uitzonderlijke persoonlijkheden: journalisten, schrijvers of organisaties die met hun buitengewone, inspirerende en moedige inzet bijdragen aan de vrijheid van denken, de vrijheid van meningsuiting en de persvrijheid.  

De rectoren Jan Danckaert en Annemie Schaus uiten hun bezorgdheid over de hedendaagse ontwikkelingen. Sinds de eerste editie van Difference Day is de situatie van de persvrijheid en de vrijheid van meningsuiting namelijk precair gebleven, niet alleen ver weg, maar ook in Europa.

ULB-rector Annemie Schaus legt uit waarom Ravish Kumar de award toekomt. “We richten ons dit jaar op een ander deel van de wereld. Op de grootste democratie in onze wereld. En het inmiddels dichtstbevolkte land, met 1,4 miljard inwoners.” Schaus toonde zich kritisch over de ontwikkelingen in India. “Is de grootste democratie nog wel de grootste democratie als de persvrijheid onder druk komt te staan? Wanneer onafhankelijke en kritische media de vijand zijn van een regime dat steeds minder afwijkende meningen tolereert?” Met de toekenning van de Honorary Title for Freedom of Expression aan Ravish Kumar willen de Brusselse universiteiten en hun partners deze evolutie in India aan de kaak stellen en tegelijk hun volledige steun verlenen aan kritische en onafhankelijke journalisten en hun media in India.

De VUB-rector Jan Danckaert vervolgt daarop: "Niet alleen journalisten en andere mensen in de media, maar ook schrijvers en auteurs worden op te veel plaatsen bedreigd. Onze andere eretitel vanavond gaat naar een moedige auteur die altijd fel heeft gestreden voor vrouwenrechten, onderdrukte groepen en vooral: de vrijheid van meningsuiting. In 2015 werd zij de eerste vrouwelijke voorzitter van PEN International. Vanavond eren we de persoonlijke inzet van Jennifer Clement, maar ook de inzet van PEN international voor de vrijheid van meningsuiting en voor bedreigde auteurs wereldwijd."

Laureaten Honorary Title for Freedom of Expression: Ravish Kumar en Jennifer Clement
Ravish Kumar

Ravish Kumar (1974) is een Indiase journalist en mediafiguur. Hij was het gezicht van de onafhankelijke nieuwszender NDTV. Ravish Kumar stapte vorige jaar op, toen NDTV als een van de laatste onafhankelijke media in handen kwam van een regeringsvriendelijke magnaat. Onafhankelijke en ernstige journalistiek staat onder druk, terwijl fake news, luidruchtige debatten en polarisatie de overhand krijgen. Door de Honorary Title for Freedom of Expression aan Ravish Kumar uit te reiken, willen de Brusselse universiteiten en hun partners de nefaste evoluties in India, met zijn 1,4 miljard inwoners, aan de kaak stellen en tegelijk kritische en onafhankelijke journalisten voluit ondersteunen.

Jennifer Clement

Jennifer Clement (1960) is een Amerikaans-Mexicaanse auteur van succesvolle en bekroonde romans (o.m. Prayers for the Stolen) evenals non-fictieboeken, die zich altijd mateloos heeft ingezet voor vrouwenrechten, onderdrukte groepen en de vrijheid van meningsuiting. ​ Ze woont en werkt in Mexico-Stad. In 2015 werd ze de eerste vrouwelijke voorzitter van PEN International, en ze bleef dat zes jaar lang, tot 2021. ​ PEN is meer dan een eeuw geleden, in 1921, opgericht in Londen. De auteursvereniging komt op voor vrije meningsuiting en verzet zich tegen elke vorm van censuur. PEN is vandaag actief in ruim 100 landen. In ons land is VUB Fellow Alicja Gescinska voorzitter van PEN Vlaanderen. ​ De Honorary Title for Freedom of Expression eert zowel het persoonlijke engagement van Jennifer Clement als de onafgebroken inzet van PEN International voor de vrijheid van meningsuiting en voor bedreigde auteurs. ​