De inwoners van Mongolië, die met Ulan Bator de koudste hoofdstad ter wereld hebben, weten weinig over de EU. “De individuele landen als Duitsland, Frankrijk en zelfs België behoren nog min of meer tot de parate kennis”, zegt VUB-onderzoekster en docente Gracienne Lauwers. “Maar de kennis van de Mongolen over de Europese Unie is nog beperkt.” Om daaraan te verhelpen financiert Europa MONEUL - inclusief digitaal leren over de Europese Unie in Mongolië, een Erasmus+ Capacity Building Higher Education Project (CBHE) ter waarde van welgeteld 399.749€. Erasmus+ CBHE is het EU-programma ter ondersteuning van onderwijs in zogenaamde derde landen buiten Europa.
Met die centen moet Lauwers de toekomstige Mongoolse leerkrachten wegwijs maken in het labyrint van de Europese instellingen. “Ik werk daarvoor samen langs Europese kant met de Poolse University of Bialystok die instaat voor de ontwikkeling van activiteiten gericht op het verbeteren van de kwaliteit van de initiële lerarenopleiding. Ikzelf ga focussen op de juridische aspecten van de EU, op onze geschiedenis en op de instellingen. Onze Mongoolse partners zijn de Mongolian National University of Education, de National University of Mongolia en de Graduate University of Mongolia. Bijzondere aandacht gaat uit naar de afdelingen van die universiteiten in de afgelegen regio’s van Mongolië, die grenzen aan Kazakhstan, China en Rusland. ”
De samenwerking tussen al die partners wordt in goede banen geleid door de European Association for Education, Law and Policy (EduLAw) dat instaat voor de aanmaak van digitale leermiddelen. Het uiteindelijke doel van MONEUL is EU-cursussen in te voeren in programma’s van de drie universiteiten in Mongolië en in hun afdelingen in de provincies. “De studenten in Mongolië zullen worden vertrouwd gemaakt met het ontstaan van de Europese Unie, de opeenvolgende uitbreidingen, de institutionele structuur, het rechtssysteem, waarden en grondrechten in de Europese Unie, de Europese onderwijsruimte, en Europese beleidsprioriteiten waaronder de digitale transformatie, inclusie en milieubescherming”, aldus Lauwers.
Het project is een logistieke uitdaging, gezien de afstanden in het toch wel onherbergzame en uitgestrekte land. “Tegenwoordig valt het nogal mee, omdat er sinds enige tijd vluchten zijn tussen Ulan Bator in het centrum, Khovd in het oosten en Choibalsan in het westen”, getuigt Lauwers, “Maar verplaatsingen met de auto zijn dikwijls een nachtmerrie. Bovendien is het voor ons leef- en werkbare seizoen in Mongolië bijzonder kort en kunnen we daarom hooguit enkele maanden per jaar ter plekke gaan.”
Om daaraan te verhelpen start Lauwers met haar Poolse collega’s een programma, waarmee de Mongoolse toekomstige leraren op bezoek komen in de Europese instellingen. De eerste groep wordt in maart eerstkomend verwacht.
“Het is helemaal fout te denken dat de Mongoolse studenten wereldvreemd zijn”, benadrukt Lauwers. “De Mongolen zijn polyglotten, die soms vier-vijf talen spreken. Alleen hebben ze nooit de vereiste informatie gekregen over Europa als geografisch en staatkundig geheel en is het te kostelijk voor de meeste Mongolen om op eigen middelen naar Europa te reizen. Daar zal dus nu verandering in komen, via het onderwijs en de door de EU gefinancierde uitwisselingen.”
Het partnerschap met EduLAw en met de University of Bialystok is het resultaat van een lange internationale samenwerking met de Vrije Universiteit Brussel in het kader van eerdere Erasmus+-projecten, waarvan het eerste al in 2016 geïnitieerd werd.
Lauwers behaalde een doctoraat in de Rechten en een master in de Slavische Filologie en Oost-Europakunde. Ze doceert enerzijds “Europese en Juridische Kaders van het onderwijs” binnen Urban Education in het Multidisciplinair Instituut voor de Lerarenopleiding (MILO) van de VUB en anderzijds Europees en Internationaal Recht aan de Universiteit van Vilnius,