Deze column verscheen eerder op radio1.be.
Dit jaar is er bijzonder veel aandacht voor kinderarmoede en dat is niet meer dan terecht. Vorige week was ik te gast op het congres van de Stichting Pelicano, een stichting die zich inzet tegen kinderarmoede, waar ik een lezing heb gegeven, en ook nog eens met de harde realiteit werd geconfronteerd. In België loopt maar liefst 1 op 7 kinderen risico op kinderarmoede. U leest het goed, 1 op 7! Dit betekent simpelweg dat er gemiddeld in elke schoolklas kinderen zitten die op basis van de Europese indicator minstens drie van zeventien zaken ontberen die essentieel zijn voor de ontwikkeling van een kind. Het gaat onder meer om het dagelijks eten van groenten en fruit, een voldoende verwarmde woning en minstens één keer per jaar op vakantie kunnen gaan.
Dat we in een land zoals België, dat toch doorgaat als een verzorgingsstaat, nog steeds met dergelijke erbarmelijke statistieken moeten worden geconfronteerd, is ronduit schrijnend. En akkoord er zijn belangrijke regionale verschillen in de statistieken, met meer kinderarmoede in Brussel en in Wallonië dan in Vlaanderen, maar ik hoop toch niet dat we hier communautaire polemieken gaan voeren over kinderen in armoede. België scoort immers ook slechter dan de buurlanden zodat er dringend opgetreden moet worden om dit probleem aan te pakken. We kunnen dit natuurlijk terug overlaten aan de verschillende overheden in dit land, maar feit is dat het overheidsbeleid van het verleden net tot dergelijke dramatische cijfers heeft geleid.
Eerder dan te wachten op overheidsinitiatieven, kunt u natuurlijk ook zelf uw steentje bijdragen door organisaties die zich inzetten voor het bestrijden van kinderarmoede financieel te gaan steunen. U kan bijvoorbeeld meedoen aan de SMS-actie van Radio 1 voor de Warmste Week en een SMS-je sturen naar 4342 om het Kinderarmoedefonds steunen. U hebt dan wel geen recht op een fiscale aftrek. Daarvoor moet u immers minstens 40 euro storten aan een door de overheid erkend goed doel. In dit geval kan u dan 45% van uw gift rechtstreeks in mindering brengen van de door u te betalen personenbelasting. Uw klein gebaar wordt door de fiscale wetgever niet geapprecieerd beste lezer, enkel een groot gebaar levert een fiscale aftrek op.
Het wordt hoog tijd dat de fiscaliteit van liefdadigheid eens deftig onder de loep wordt genomen.
Maar u zou het ook wat groter kunnen zien en een echte schenking kunnen overwegen, of zelfs een goed doel in uw testament kunnen laten opnemen, om uw menslievendheid in de verf te zetten. Dat wordt zeer sterk geapprecieerd door onze liefdadigheidsinstellingen en door… de fiscus. Want ja beste lezer, men mag dan wel radio-spots de wereld insturen om u aan te moedigen om schenkingen of legaten aan goede doelen te geven, want men er meestal bij vergeet te melden is dat op dergelijke vormen van liefdadigheid belastingen moeten betaald worden. In Vlaanderen bijvoorbeeld moet op schenkingen aan goede doelen 5,5% schenkingsrecht worden betaald en op legaten 8,5% erfbelasting. In Brussel is dat respectievelijk 7% op zowel schenkingen als legaten.
'Ja maar wacht eens even' hoor ik u denken. Voor een kleine gift krijg ik geen belastingvermindering en voor een grote gift wel, en als ik een schenking doe of een testament opmaak voor een goed doel, dan moet er zelfs nog belasting betaald worden. Dat klopt toch niet? Dat is toch tegenstrijdig? Ja, maar toch is dat de fiscale realiteit momenteel. En wat is dan het verschil tussen een fiscaal vrijgestelde gift een fiscaal belaste schenking? Wel een schenking is eigenlijk een gift die geregistreerd wordt. Deze registratie is verplicht voor schenkingen van onroerende goederen en facultatief voor schenkingen van roerende goederen, zoals voor een financiële gift. Maar als u een dergelijke gift doet en deze niet registreert, dan zal er toch belasting moeten betaald worden door het goed doel, als u binnen de drie jaar (en binnenkort in Vlaanderen binnen de vier jaar) komt te overlijden.
Ik hoop dat u het met mij eens bent beste lezer, dat dit systeem kant noch wal raakt. Het wordt dan ook hoog tijd dat de fiscaliteit van liefdadigheid eens deftig onder de loep wordt genomen. Over de vraag of liefdadigheid wel fiscaal moet begunstigd worden kan men misschien nog discussiëren, maar op de vraag of liefdadigheid moet belast worden zal het merendeel van de mensen toch wel negatief antwoorden. En terecht, want als de overheid er niet in slaagt om precaire problemen zoals kinderarmoede op te lossen, moet men liefdadigheid alle financiële kansen kunnen geven. En dat doet men niet door schenkingen en legaten aan goede doelen aan belasting te gaan onderwerpen.
Een fijne warme week, iedereen.