Mentor & Professional Gerrit Van Onsem (34) bezocht als student het CERN in Genève, ‘s werelds grootste labo voor deeltjesfysica. Zoveel jaar later is hij er Senior Researcher. ‘Door observaties te vergelijken met simulaties gaan we op zoek naar nieuwe, onbekende deeltjes in het universum.’
Wil je net zoals Gerrit Van Onsem Fysica studeren? Ontdek dan snel de opleiding! Heb je vragen voor Gerrit na het lezen van dit artikel? Of ben je gebeten door zijn profiel? Contacteer hem dan zeker via LinkedIn.
Waarom koos je voor de opleiding Fysica?
‘Als kind was ik gefascineerd door natuur en wetenschap. Eén onderwerp stak er voor mij met kop en schouders bovenuit en dat was de ruimte. Ik verslond boek na boek tot ik op een gegeven moment Het Heelal van Stephen Hawking las, een echte revelatie. Stephen Hawking schreef over fascinerende concepten en mysteries in het universum, ik was meteen verkocht. Door dat boek besloot ik uiteindelijk Fysica te studeren. Tijdens de infodag van de VUB was ik snel overtuigd.’
Wat heeft jou geholpen bij de keuze? Heb je een tip hieromtrent voor de studenten?
‘Het voornaamste is dat je je interesse volgt. Leer jezelf kennen en ontdek wat je echt wil. Als je geboeid bent hoe de natuur werkt op een fundamenteel niveau en graag fenomenen wilt begrijpen dan is Fysica misschien wel iets voor jou.’
Welke vakken vond je het boeiendst?
‘De vakken in je eerste jaren zijn natuurlijk cruciaal als basis. Maar de boeiendste vakken kwamen pas op het einde van de opleiding: zoals Kosmologie, Relativiteitstheorie en Kwantumfysica.’
"Een doctoraat in het wetenschapsveld is een goede ervaring en krachtige springplank voor je carrière."
Heb je nog tips voor eerstejaarsstudenten?
‘Het is belangrijk dat je echt een passie en interesse hebt voor fysica. De eerste jaren zijn best zwaar, het is zware materie en soms grote pakken leerstof. Studeer ook niet zomaar van buiten voor een examen en richt je op het begrijpen van de leerstof, dan volgen automatisch de goede punten. Durf vragen stellen aan je professoren en jezelf! Zo daag je jezelf uit om verder te denken en de zaken beter te begrijpen.’
En voor laatstejaarsstudenten?
‘Maak voor jezelf uit of onderzoek je ligt of niet. Wie onderzoek fijn vindt kan zeker een doctoraat overwegen. Een doctoraat in het wetenschapsveld is een goede ervaring en een krachtige springplank voor je carrière.’
Van een schoolexcursie tot Senior Researcher, CERN als rode draad.
Welk moment uit je studententijd zal je nooit vergeten?
‘In tweede jaar bachelor bezochten we het CERN in Genève, het grootste laboratorium voor deeltjesfysica in de wereld. Daar werd toen de imposante CMS detector gebouwd, die zo’n 15 meter hoog is en onderdeel moest worden van de deeltjesversneller. De deeltjesversneller in CERN is het grootste door-mensen-gemaakte apparaat in de wereld en bevindt zich in een ondergrondse ringvormige tunnel op een diepte van 50-175 meter met een omtrek van 27 km. Ondertussen is die CMS detector ondergronds gebracht en maakt hij deel uit van de deeltjesversneller. Het doel van die detector is nu om protonbotsingen te registreren. Als student was het echt een droom om zo’n apparaat in opbouw te mogen zien.’
En nu werk je zelf bij CERN?
‘Klopt, de cirkel is rond! CERN is sindsdien eigenlijk de rode draad doorheen mijn carrièrepad. Zo lag de focus van mijn doctoraat op diezelfde CMS detector die ik als student in opbouw zag. De opzet van mijn doctoraat was om een nieuw deeltje te ontdekken in de protonbotsingen die de CMS detector registreert. Specifiek zocht ik naar een nieuwe soort quark. Quarks kan je zien als bouwstenen van een proton. Voorlopig kennen we zes types quarks maar het is een open vraag in de fysica of er nog meer zijn.’
Heb je toen ooit een nieuw deeltje ontdekt?
‘Nee, geen zevende quark gevonden helaas. (lacht) Maar het niet vinden van iets helpt de wetenschap ook vooruit. We kunnen daardoor zaken uitsluiten en onze theoretische modellen aanpassen.’
Hoe kwam je na je doctoraat uiteindelijk terecht in Genève op het hoofdkwartier van CERN?
‘Na mijn doctoraat begon ik een postdoctoraal onderzoek in Hamburg, bij het onderzoekscentrum DESY. Daar werkte ik verder op de protonbotsingen die werden gecreëerd in het CERN. Maar ditmaal ging ik niet specifiek op zoek naar nieuwe quarks.'
‘Na mijn tijd bij DESY startte ik uiteindelijk als senior researcher bij het CERN in Genève. Een surreëel moment dat ik uiteindelijk op de plaats ben terecht gekomen waar ik ooit als student vertoefde, een droom die uitkwam.’
Wat houdt een functie als Senior Researcher in?
‘Ik leid een team dat computersimulaties maakt van protonbotsingen. Die simulaties vergelijken we met de data van de deeltjesversneller. Wanneer data afwijken van onze simulaties kan dat duiden op een onbekend fenomeen, aangezien dat zou willen zeggen dat onze modellen onvolledig zijn. Op die manier ontdekken we nieuwe deeltjes.’
Hoe ziet een doordeweekse werkdag eruit?
‘Ik werk op heel wat verschillende projecten waardoor elke dag anders is. Zoals veel jobs begint de dag met het beantwoorden van mails. Het werk zelf bestaat grotendeels uit programmeren en coderen, dat is nodig om data te analyseren via statistische methodes die op hun beurt computer simulaties uitvoeren. Elk project is een samenwerking met partners van over de hele wereld dus vergaderen staat ook steeds op de agenda.’
Wat was je grootste professionele uitdaging?
‘Het was een grote uitdaging om mijn doctoraat af te krijgen voor publicatie. De hoeveelheid aan data die je moet verwerken op een correcte manier is enorm. Daarnaast botsen we in ons domein vaak op obstakels omdat we bezig zijn met het onbekende.’
Wat wil je nog bereiken in je carrière?
‘Het zou leuk zijn mochten er in mijn carrière nog nieuwe fenomenen worden ontdekt waaraan ik kan meewerken. Zelf een nieuw deeltje mogen ontdekken dat niemand had verwacht zou helemaal geweldig zijn! We weten tenslotte dat onze modellen onvolledig zijn en er dus heel wat onbekende deeltjes of krachten zijn in het universum.’
Van zwarte gaten tot donkere materie, het universum zit nog vol geheimen. Hoe probeert het CERN via deeltjesfysica hier een antwoord op te bieden?
‘Hoewel het CERN niet op een directe manier bezig is met observaties van het universum speelt deeltjesfysica wel een belangrijke rol. Via observatie van melkwegstelsels weten we dat er bijvoorbeeld iets bestaat als donkere materie. Maar we weten niet precies wat het is, enkel dat het effect heeft op de zwaartekracht. Het CERN gaat dan op zoek via deeltjesfysica naar nieuwe deeltjes die deel kunnen uitmaken van donkere materie en verdere fenomenen als zwaartekracht kunnen verklaren. Hoe meer we trouwens leren over zwaartekracht en donkere materie hoe beter we ook zwarte gaten kunnen verklaren. Het hangt dus allemaal samen en deeltjesfysica is een cruciaal deel is om de krachten in ons universum beter te begrijpen.’
Wil je net zoals Gerrit Van Onsem Fysica studeren? Ontdek dan snel de opleiding! Heb je vragen voor Gerrit na het lezen van dit artikel? Of ben je gebeten door zijn profiel? Contacteer hem dan zeker via LinkedIn.