Op woensdag 21 mei 2025 gaat aan de Vrije Universiteit Brussel het Child Citizen Lab van start, een interdisciplinair initiatief onder leiding van professor Els Dumortier, gericht op het ontwikkelen van wetenschappelijke praktijken waarin kinderen en jongeren als volwaardige burgers en medeonderzoekers worden betrokken.
Het Child Citizen Lab wil uitgroeien tot een expertisecentrum voor co-creatief, ethisch en inclusief onderzoek met kinderen en jongeren. Het Lab verenigt onderzoekers uit diverse disciplines rond één gedeeld doel: de ontwikkeling en implementatie van ethische richtlijnen, methodologieën en best practices voor onderzoek mét, en niet over, kinderen.
Kinderen en jongeren worden nog te vaak uitgesloten van volwaardige participatie in onderzoek en beleid, ondanks hun directe betrokkenheid bij de maatschappelijke uitdagingen van vandaag. Het Child Citizen Lab vertrekt vanuit de overtuiging dat kinderen recht hebben op inspraak en medeverantwoordelijkheid, ook binnen de academische wereld.
Een sprekend voorbeeld is de manier waarop jongeren in België en elders werden gecriminaliseerd tijdens de klimaatmarsen, terwijl net zij, volgens recente studies zoals die van Save the Children, de zwaarste gevolgen zullen dragen van klimaatverandering (Zal jij een ongeëvenaard leven leiden? | Vrije Universiteit Brussel). Zo zullen kinderen die vandaag vijf jaar oud zijn, gemiddeld zeven keer meer blootgesteld worden aan extreme hittegolven dan hun grootouders. Toch worden hun stemmen zelden meegenomen in klimaatbeleid.
Het Child Citizen Lab wil dit fundamenteel onevenwicht in kennisproductie aanpakken door kinderen en jongeren systematisch te betrekken bij het formuleren van onderzoeksvragen, het verzamelen van data en de interpretatie van resultaten. Door hen als actieve burgers te erkennen, ontstaat er ruimte voor een wetenschap die meer responsief, representatief en maatschappelijk relevant is.
Het Lab beoogt bovendien een structurele impact op de academische wereld: door een platform te bieden voor interdisciplinaire samenwerking, zullen richtlijnen en modellen ontwikkeld en toegepast worden die onderzoekers ondersteunen bij het ethisch en effectief betrekken van jonge mensen in hun werk.