In 2013 waren 16% van de vluchten, waarvan de bestemming gekend is, verplaatsingen binnen een straal van 750 km. Ook één op drie verplaatsingen naar London gebeurde met het vliegtuig. Het mag dan ook niet verbazen dat uit de nulmeting van de Carbon Footprint van de VUB uit 2016 bleek dat naast het energieverbruik (goed voor 27%), mobiliteit en woon-werk-verkeer samen verantwoordelijk zijn voor 55% van onze in totaal 34.869 ton CO2-equivalente uitstoot.
De voorbije jaren namen verschillende onderzoekers zelf het initiatief om hun CO2-voetafdruk te verkleinen. Deze bottom-up initiatieven toonden aan dat er een vraag was voor duidelijke afspraken op niveau van de organisatie. In november 2017 werd tijdens een ‘duurzame dinsdag’ de discussie volledig opengegooid en effenden studenten en personeelsleden samen het pad naar een nieuw dienstreizenbeleid. Dit traject resulteerde in de goedkeuring van het ABC-principe door de Academische Raad op 21 januari en de Raad van Bestuur op 29 januari 2019.
Het ABC-principe: de 3 pijlers van het dienstreizenbeleid
Het dienstreizenbeleid zal van toepassing zijn op alle dienstreizen van VUB‑personeel, haar studenten, onderzoekers en gasten, en steunt op drie pijlers:
AVOID | Vermijden van reizen
De Vrije Universiteit Brussel stimuleert haar personeel om weloverwogen dienstreizen te plannen. De VUB zet daarom onder andere in op sensibilisering rond technologische alternatieven voor samenwerken-op-afstand en de organisatie van workshops en congressen met een lagere milieu-impact, bijvoorbeeld via ‘Skype for Business’ en videoconferencing.
BOOK AN ALTERNATIVE | Reizen met de trein
Indien reizen met de trein vanuit Brussel-Zuid minder dan 6 uur in beslag neemt, wordt standaard voor de trein gekozen. VUB maakt een stedenlijst beschikbaar met een overzicht van bestemmingen die steevast met de trein bereikbaar zijn. De stedenlijst is eveneens van toepassing op delen van dienstreizen waarvoor een overstap nodig is; meer bepaald op verplaatsingen naar luchthavens bereikbaar met de trein in minder dan 6 uur. Vliegtuigreizen zijn slechts uitzonderlijk toegelaten op deze bestemmingen indien er een aanvaardbare motivatie én een akkoord van de hiërarchische meerdere is. Indien reizen met de trein vanuit Brussel-Zuid tussen 6 uur en 8 uur in beslag neemt wordt reizen met de trein sterk aanbevolen. Daarom is ook een stedenlijst beschikbaar met aangewezen bestemmingen voor verplaatsingen met de trein.
COMPENSATE | CO2-compensatie van uitstoot door vliegreizen
Bij vliegtuigreizen binnen een VUB-opdracht of -project wordt standaard een bijdrage aangerekend waarmee de uitstoot van broeikasgassen effectief kan worden vergoed. Die compensatiebijdragen gaan enkel naar gecertifieerde klimaatprojecten, met klimaatkredieten afgeleverd per effectief gereduceerde ton CO2. De VUB legt dat vast in het bestek voor een raamovereenkomst voor dienstreizen zodat alle reisbureaus de uitstoot en compensatie op eenzelfde manier berekenen. Op basis van de afgeleverde compensatie-certificaten zal de echtheid en kwaliteit van de compensatieprojecten worden geverifieerd.
Van beleid naar implementatie
Nu het ABC-principe werd goedgekeurd, maakt VUB zich op voor de praktische implementatie en het actief informeren van alle betrokkenen.
De VUB Duurzaamheidskerngroep die werkt onder het toezicht van de VUB Duurzaamheidsraad maakt in nauwe samenwerking met de VUB Directie Financiën een bestek op voor een raamovereenkomst voor VUB-dienstreizen. Zodra het raamcontract in werking treedt, wordt een inloopperiode opgestart. Tijdens de inloopperiode zal het vliegen op korte bestemmingen nog mogelijk zijn mits expliciete vraag en een motivatie. Ook kan al meteen met een bijdrage gecompenseerd worden.
De opdrachtnemers van de raamovereenkomst zorgen voor het boeken van de dienstreizen en vormen de schakel tussen medewerkers van de VUB en de luchtvaartmaatschappijen, compensatieplatformen, internationale railexploitanten, visumbureaus, enzovoort. Zij zullen instaan voor de naleving van het dienstreizenbeleid bij de dienstreizen geboekt via de raamovereenkomst. Hiermee realiseren we tegelijk een heuse administratieve vereenvoudiging. Maar niets belet studenten en medewerkers om nu al de trein te nemen.
Bovendien kan op basis van de gegevens uit de raamovereenkomst de uitstoot van VUB-dienstreizen en het succes van het beleid nauwkeurig opgevolgd worden. De Duurzaamheidskerngroep van de Vrije Universiteit Brussel staat in voor het monitoren van de opvolging van het ABC-principe door de opdrachtnemers.
Heb je vragen over het dienstreizenbeleid van de VUB? Wil je graag een infosessie organiseren in je faculteit of onderzoeksgroep? Contacteer dan duurzaamheidsraad@vub.be.
Lees meer
Over het dienstreizen- en duurzaamheidsbeleid van de Vrije Universiteit Brussel
De academische voetafdruk van de VUB verkleinen
Debat over klimaatimpact op vierde duurzame dinsdag
In haar Algemeen Strategisch Plan (ASP2030) formuleert de Vrije Universiteit haar klimaatambities: de Vrije Universiteit Brussel wordt klimaatneutraal en vermindert haar CO2-equivalente uitstoot door rationeel energiegebruik op vlak van infrastructuur, aankopen en mobiliteit.